VOV4.M’nông: Đah kônh wa nuĭh Jrai lah êng kơt ăp rnoi mpôl Tây Nguyên lah nsum, ƀư brah huêng ba mhe lah ngoăy tâm âk nău ƀư dŭt khlay đah ăp nău way uĕh dơi ƀư n’ăp ta mir n’hanh ta jay bah nuĭh tơm mir. Tâm nkô̆ way nkoch nar aơ, mpôl hên geh nău nkoch mpeh nău uĕh ƀư brah ba mhe ta mir bah nuĭh Jrai ta n’gor Dak Lak.

Tĭng nău way bah nuĭh Jrai ta n’gor Dak Lak, ƀư brah ba mhe bah kônh wa dơi ƀư 2 gưl na nê̆, du gưl ƀư brah, 2 lah ngêt sa njroh mprơ. Tâm gưl ƀư brah mbra geh 3 nău ƀư khlay geh ƀư brah b mhe ta mir, ta nuĭh tơm ba. Lor rnôk ƀư brah ba mhe ta jay, nuĭh Jrai ƀư brah ba mhe ta mir. Wa Kpă Chua ta nkuăl Ea H’Leo, n’gor Dak Lak an gĭt: Tâm rơh ƀư brah ta mir aơ ndơ an ƀư brah lah ndrănh yăng n’hanh djăr.

 “Way ăp năm, lor rnôk khân păng kăch rek ba bu ƀư brah ta mir. Ƀư brah ta mir, ndơ ƀư 2 yăng ndrănh, 2 mlâm djăr n’hanh du khăl. Yăng ndrănh bôk năp kăt ta mir, du yăng kăt ta pŭng choanh nĕ, jêh nĕ geh du bôk djăr n’hanh năr djăr mbra dơi kăt ta du n’ging si ta mir”.

Đah nuĭh Jrai, nuĭh kuăl yang tâm nău ƀư brah way lah nuĭh nô têh tâm rnoi mpôl. Yor aơ lah nuĭh tơm n’hanh khlay tâm rnoi mpôl. Lah nuĭh ranh gĭt wât n’hanh nsing nơm bah rnoi mpôl. Wa Kpă Chua an gĭt tay:

“Nĕ lah nuĭh wa têh bah rnăk wâl rnoi mpôl. Yor lĕ rngôch ăp rnoi mpôl bah nuĭh rnoi Jrai geh du hê blău kuăl brah, nuĭh kuăl brah nĕ lah nuĭh ranh, nuĭh têh bah rnăk wâl”.

          Gay ƀư brah uĕh jêh, bah ôi ơm nuĭh tơm jay ndrel ăp druh ndăm tâm rnăk wâl n’hanh nuĭh kuăl brah hăn tâm mir nchrăp ăp ndơ gay ƀư brah huêng ba ta mir. Jêh rnôk jêh ndơ nuĭh tơm lĕ nchrăp, nuĭh jrai ntơm ƀư brah piăng ba mhe ta mir lor rnôk kăch rek djôt sĭt an jay ba.

Druh ndăm Jrai săch n’hanh kăch ăp n’ging ba uĕh ngăn gay ƀư brah rhơn ba mhe.

Tâm rnôk bu ranh kuăl brah, bu ranh mbra ƀư lĭp 7 tơ̆ ta yăng ndrănh n’hanh ntơm kuăl 7 ntil brah yang geh: Brah neh, brah trôk, brah dak, brah mât rong, brah nking n’gang, brah njrăng n’hanh brah huêng ba an ba săk dŭm, an ba kah. Lơn lah, jêh ăp nău kuăl brah bah bu ranh druh ndăm bu ur bu klô ngăch dăng mbra pah ntĭng ba, mô ƀư ba ji, mô tih tât đah ăp brah, geh kơt nĕ, yan năm nĕ mư uĕh lăng, săk geh.

Rnôk jêh nsơr kuăl brah, tĭng nău way bah nuĭh Jrai, nuĭh dơi reh ndrănh yăng bôk năp lah nuĭh bu ur tâm jay, jêh nĕreh kur n’hanh mê̆ ur tơm mir ngêt ndrel. Yor kônh wa nuĭh Jrai tĭng mpôl me deh, yor rĭ, lĕ rngôch ăp nău gêh tât ƀư brah yor bu ur ƀư lor da dê. Tĭng wa Kpă Chua ƀư reh ngêt ndrănh dơi ƀư rnôk nuĭh bah kơi dơi reh lah tơm mir n’hanh nô bah ur nuĭh tơm mir, jêh nĕ reh tĭng năch tât râng bah têh tât jêt ngêt ndrel, kơt nĕ nar ƀư brah tât rnôk lôch mư lơi.

          “Ngêt sa ta choanh, way bu ngêt sa ta bah dih bu ngêt sa lĕ nar nĕ lah ngêt sa ta mir, răm rhơn đah nuĭh tơm mir măng lôch mư sĭt”.

Bu ranh kuăl brah dăn an du năm mih lăng prăk uĕh ta ƀư brah ba mhe.

Kơt ăp nău kuăl brah lah yang êng tâm năm, ta kuăl brah huêng ba mhe ta mir nuĭh Jrai jă oh nô băl bên tât răm ndrel, ndrel dăn an lap hơm răm tŏng ăp an rnăk wâl tă bah rĭng bah oh nô.

“He jă ăp oh nô băl mpôl khân pơng tât âk nuĭh ri lơ uĕh, lơ răm. Ƀư brah ba mhe aơ gay nchrăp kăch, hôm ăp nuĭh tât râng lah rhơn an he săk geh... rnôk hăn, lah khân pơng geh ndrănh yăng ri khân pơng djôt tât, hôm mô geh ri hăn dơm hăn an răm”.

Jêh rnôk ƀư brah ba mhe ta choanh mir lĕ rngôch bu ur bu klô ndrel hăn kăch ba gay djôt prăp tâm jay ba. Jêh rnôk kăch gưl ƀư brah ba mhe ta mir. Rhơn ba mhe bah nuĭh Jrai lah di an kônh wa lah uĕh mbơh an brah yang lĕ an ƀon lan săk geh uĕh lăng nău rêh hơm răm. Nkre lah di an rnăk wâl, băl mpôl gŭ răm nkoch bri nkoch nău răm dơi nău geh pah kan jan sa n’hanh dăn brah yang kơl tay an năm bah kơi mih lăng prăng uĕh ƀư sa dơi geh lap.

          Nuĭh rblang: Y Sưng Phê Ja