VOV4.Mnông- Pâl nđaih knơm ta nău dơi geh mpeh nău ueh trôk nar mih sial , nău ueh bri gle dak nor Công viên địa chất lam ntur neh UNESCO Dak Nông lah ngoăy tâm 3 nău kan tơm bâh n’gâng kan wăng sa ta n’gor Dak Nông. Yor kơt nĕ, tâm ntrong kan rdâk njêng công viên Địa chất lam ntur neh UNESCO Dak Nông lĕ njêng geh 3 trong pâl nđaih tĭng bôk nău, nĕ lah: “Nău nkoch bâh dak n’hanh ŭnh” “Nău mprơ bâh nău rgâl mhe” n’hanh “Nău nteh bâh play neh”. Tâm ntrong kan nĕ, năch mbra geh tât đah di saen văn hóa ueh âk n’hanh ueh êng bâh âk ntŭk rêh jêng rlău 40 mpôl rnoi oh nô.

Bon Pi Nao, xã Nhân Đạo, nkuăl Dak Rlâp lah ngoăy tâm 10 thôn, ƀon geh UBND n’gor Dak Nông săch ƀư ntŭk pâl nđaih ntŭk ƀon lan. Yor ta aơ hôm nha geh mât rbăy ăp nău văn hóa ueh êng bâh nuĭh Bunong. Nău kan aơ gay ma kơl an năch tâm rnôk tât uănh pâl ta Công viên địa chất lam ntur neh UNESCO Dak Nông gĭt vât ăp nău khlăy mpeh nău ueh êng bâh ƀon lan ta ntŭk. Tĭng nĕ, n’gâng kan têh mbra geh njêng rmôt kan ntĭm ntŭk gu âm, ngêt sông; rmôt kan njroh mprơ chĭng gong, njroh mprơ, tâm pât. Rmôt nău kan way ơm kơt lah tanh cheh, tanh tôk, ndrănh yăng...wa Điểu K’Bang- kruanh ƀon Pi Nao rhơn nkoch rnôk gĭt nău mbơh aơ.

“Tâm bon PiNao mpôl hên geh nău ntrŭnh bâh n’gor Dak Nông lah ƀư nău pâl nđaih ta ntŭk ƀon lan. ăp oh yuh tâm ƀon hên lĕ njêng HTX tanh cheh bok gay ma mât nău ueh ơm. Aƀaơ, rĭ geh du rmôt kan ndrel gay ma pă nău pah kan jan sa an ăp oh yuh geh tay nău geh an rnăk vâl nơm. Nkre lah, bâh nĕ lĕ geh mat tay nău kan way ơm, nău ueh êng bâh mpôl rnoi Bunong he nơm.

Trong hăn pâl nđaih “Nău nkoch jong bâh dak n’hanh ŭnh” tâm ntrong kan uănh công viên địa chất lam ntur neh UNESCO Dak Nông, pâl nđaih ntơm hăn bâh nkuăl ƀon têh Gia Nghĩa tât Krông Nô-ntŭk geh trong trôm pư̆ yôk ŭnh dŭt têh ta Đông Nam Á. Tâm nĕ, ntŭk rlu jâng ueh lĕ ƀon lan bâh nuĭh Bunong đah ăp nău khlăy mpeh văn hóa, lịch sử lĕ bâh jŏ. Nĕ lah “ntŭk gŭ kan tahen ta nkual neh Nâm Nung”. Ntŭk aơ lĕ geh ntŭk kan văn hóa thể thao n’hanh pâl nđaih n’gor Dak Nông săch ƀư rlong nău kan pâl nđiah ta ntŭk ƀon lan gŭ.

Nuĭh Bunong ta xã Nâm Nung dŭt rhơn rnôk geh tăng ƀon lan nchrăp pơk jêng ntŭk ƀư vơt năch pâl nđaih. Yor bâh nĕ, năch tâm n’hanh bah dih dak mbra geh gĭt ăp nău khlăy ntoh lư êng mpeh nău ueh mpôl rnoi nơm. N’hanh bâh nĕ, ƀon lan mbra geh rêh đah nău kan pâl nđaih-vơt răk năch. Ŭch kơt nĕ, tĭng nău mbơh bâh yuh H’Thuynh ta ƀon R’Cập, xã Nâm Nung, nkuăl Krông Nô, an geh kơt nti, gay ma ăp nuĭh ƀon lan lah du hê nuĭh mbơh leo nău pâl nđaih an năch.

“Ta ƀon hên geh đŏng nuĭh blău tanh cheh, tŭr chĭng, goh gong, tâm pât mprơ. Lah geh jrô ntĭm nti, gâp ŭch tĭng nti gay ma gĭt n’hanh mbơh an năch gĭt mpeh nău văn hóa way ơm bâh rnoi nơm. Bâh nĕ, nuĭh năch tâm dak n’hanh bah dih dak mbra geh gĭt tât nău ueh êng ta ƀon nơm. Gâp ŭch geh du jrô nti kơt nĕ gay ma ăp nuĭh ndrel geh gĭt mbơh tay nău ueh way ơm mpôl rnoi nuĭh Bunong he”.

Wa Tôn Thị Ngọc Hạnh- Groi kruanh UBND n’gor Dak Nông an gĭt, rnôk công viên địa chất Dak Nông geh lăp kan ndrel ta lam ntur neh, lĕ geh âk nuĭh ntuh kơl mât uănh. N’gâng kan têh ta ntŭk lĕ n’hanh dôl geh âk nău kan gay ma mât rbăy nău khlăy ueh êng bâh 40 mpôl rnoi oh nô, nĕ lah ntil ndơ pâl nđaih dŭt ueh êng.

“Gĭt vât geh nău ngăch ndal n’hanh nău khlăy tâm nău mât rbăy, n’hao nău khlăy di sản nkual công viên địa chất Dak Nông, tâm ba năp nơh, rnâng kan mât uănh Công viên địa chất Dak Nông lĕ tâm rgop đah ăp ntŭk kan n’gâng kan n’hanh ăp ntŭk gay ma mbơh tơih ƀư âk rơh mbơh tơih, ntĭm nti nău gĭt vât mpeh ndơ di sản địa chất n’hanh công viên địa chất, ntrong kan mât, n’hao nău khlăy di sản tât nuĭh ƀon lan, ngăn lah rơh mom ndăm. Rnâng kan mât uănh lĕ tâm rgop đah ntŭk kan ntĭm n’hanh nti, đoàn thanh niên gay ma ƀư ndrel ăp nău kan mbơh tơih aơ lăp ta ăp môn nti, ăp nău kan ntĭm nti an geh tâm di gay ma n’hao nău gĭt vât an kon hoc ta ăp gâl nti. Bâh nĕ, geh njêng nău ryơk rhơn n’hanh n’hao nău gĭt vât mât rbăy ăp nău khlăy ndơ di sản ta ntŭk”.

Khay 10 năm 2021 mhe nơh, Học viện chính trị ngih dak Hồ Chí Minh lĕ geh ƀư rơh tâm nchră khoa học “Rdâk njêng nău kan hun hao pâl nđaih ta ƀon lan ndrel đah ăp nău khlăy êng bâh Công viên địa chất lam ntur neh n’gor Dak Nông- Nău ngăn n’hanh ntrong kan”. Rơh tâm nchră lah na nê̆: nău mĭn uănh rdâk njêng công viên địa chất lam ntur neh n’gor Dak Nông geh knơm ƀư ta nău way mât rbăy n’hanh hun hao nâp nâl, kơl an hun hao wăng sa- rêh jêng ta ntŭk lah nău geh mbơh dŭt ngăch ndăn. Tâm bôk nău kan bâh Rnâng kan n’gor Ủy Dak Nông tâm năm 2021 mhe nơh lĕ uănh năl: Hun hao pâl nđaih ndrel đah công viên địa chất lam ntur neh UNESCO Dak Nông lvang năm 2021-2025 lah ngoăy tâm âk nkô̆ nău gay ma ƀư tĭng Nghị quyết đại hội đại biểu Đảng bộ n’gor tal 12.

Nuĭh rblang: Thị Đoắt