VOV4.M’nông: Bah ăp ntu rgum ndo\k rcho\k dak si puh ndru\ng jăng mbrach njok ăp trong bah dih nkual [on lan gu\, bah meng ăp n’hong dak lo\ ta ăp xã, nău rgum rsôp ntô rchok dak si ndru\ng ta nkuâl Cư M’gar, n’gor Dak Lak ho\ jêng geh nău tam lơn. Nkre, nău g^t êng bah nu^h [on lan mpeh nău tâm pă êng ndo\k khêh djơh gay ma rgum nsum du ntu\k dơi n’hao prêh đo\ng. Lôch nê, rgop ue\h lơn tâm nău mât njrăng ntu\k gu\ rêh ta ntu\k.

Mhe rgum mbu\ch ndo\k rcho\k dak si ndru\ng tă puh an si tăm gay tâl tâm rsôp nilon lôch nê kât tay an ue\h, wa Huỳnh Xanh, ta thôn Tiến Phát, xã Quảng Tiến, nkuâl Cư Mgar, n’gor Dak Lak an g^t: aơ lah ăp ndo\k nja khêh djơh jêng ân rgum êng, ndjôt tât ntu\k nkhu\t ndo\k rgum gay hăn su jăng. Bơi 3 năm aơ, kơp ntơm bah rnôk geh ntu rgum rcho\k dak si ndru\ng [ư ta kêng tôr lo\, meng mir, hôm dơi đoàn viên druh ndăm tâm xã nsrôih nkoch trêng đo\ng, wa Xanh n’hanh âk nu^h [on lan êng [a [a\ wa\r nkual dja ho\ mbrơi rgâl nău way bên. Lôch ăp tơ\ do\ng, ăp ntil ntô rcho\k dak si ndru\ng dơi rgum an êng n’hanh rgum nklăch tâm ntu nkhu\t ndo\k.

Ndo\k ntil dja ma he nklăch tâm aơ ri păng mô ir geh khêh djơh, dơh mât njrăng lơn, bah ir khêh tơm dak. Nău khlay lah geh ăp nu^h g^t êng da dê ri le\ d^ng nu^h nklăch tâm ntu nê da dê, kơt nê| ri dơh lơn n’hanh ăp ndo\k dja mô geh jăng mbrach n’hang lêng lang đo\ng ôh.

Nô Nguyễn Văn Hải, ta thôn Tiến Phú, xã Quảng Tiến, nkuâl Cư Mgar m^n lah: Ăp ntu rgum ndo\k dơi n’gân ta ăp trong me hăn luh lo\, mir jêng du\t dơh an nu^h [on lan tâm nkual. Nu^h [on lan ta aơ lơn âk lah [ư tuch tăm ăp ntil tuh mbo n’hanh tơm tăm jong năm jêng rnoh âk rcho\k dak si ndru\ng do\ng ăp năm du\t âk. Rnăk nô do\ng âk dak si puh nkh^t pih, nkh^t tu ndru\ng ngonh lêr, dak si an luh kao kơn play an tơm tăm tâm ăp rnôk êng êng tâm năm đo\ng. Ntơm nơh, le\ rngôch ăp rcho\k dak si ndru\ng lôch do\ng mbra rgum nsum đah ăp ndo\k nja êng [a [a\ mô lah ntlơi jăng tay ta kơh lo\, mir ba. Yơn ntơm bah rnôk geh ntu nkhu\t ndo\k ri nău dja ho\ hu\ch mbrơi.

Ta aơ ri bu ntlơi jăng ta aơ đo\ng mô lah ma ăp trong n’hong dak dja lah bu way nklăch jăng tâm aơ. Ntu\k dơh trong hăn ri bu nklăch tâm ntu ndo\k ta trong hăn nê, djăt ma geh ntu\k ri bu nklăch jăng dơm. Ăp ntu rgum ndo\k dja ri dơh an bu hăn rgum du tơ\, lah mô geh ri bu jăng mbrach lêng lang.

Yuh Nguyễn Thị Ngọc Ánh- Groi Bí thư Đoàn xã Quảng Tiến, nkuâl Cư Mgar an g^t, lam xã a[aơ geh 9 ntu rgum rcho\k dak si ndru\ng n’gân ta le\ rngôch ăp thôn. Ntơm bah năm 2017 tât a[aơ, ăp ntu dja ho\ dơi nu^h [on lan do\ng mbro. Ăp năm, Mpôl druh ndăm xã an luh kan ntơm bah 2- 3 tơ\ rgum ăp ndo\k ta ăp ntu nkhu\t jăng gay rdeng hăn su jăng. Đah nău nkoch trêng bah ăp đoàn viên, druh ndăm, rnoh âk ndo\k ndơ tuch tăm rgum geh ăp năm nar lơn ma âk, r^ng ntơm bah 300kg tât 400kg ndo\k ăp năm, ho\ rgop nsrôih tâm nău bah ir geh ndo\k khêh djơh jăng mbrach luh bah dih.

Bôk năp geh du\t âk nău jêr jo\t, nt^t kơt [on lan nklăch jăng du\t âk ndo\k rlu\ rle\. Mpôl druh ndăm hôm rgum kloh n’hanh tâm pă ntil tay. Rgâl bah hôm ma [ư kơt nê ri mpôl hên [ư nkoch trêng, rgo\ jă [on lan mbro lah rgum tâm nkô| nău lah ntu rgum nklăch ndo\k nja rsôp ntô dak si ri dơn an nklăch rcho\k dak si ndru\ng ho\ le\ dơm. Mbrơi mbrơi ri jêng du nău way bên đah nu^h [on lan ri nău rgum ndo\k bah ir o\ r’ah du\t âk đo\ng. Nu^h [on lan djăt ma nklâm an ue\h na nê| ăp ntil rsôp ntô, rcho\k mô hôm an tâm rlu\ rle\ đo\ng ôh ri dơh an nău mpôl hên hăn rgum ndo\k đo\ng.

T^ng nô Y Wal Mlô, Bí thư Huyện Đoàn Cư Mgar, tât a[aơ nkuâl Cư Mgar geh 80 ntu rgum nklăch rcho\k dak si ndru\ng dơi mon [ư ta âk nkual êng êng. Ăp ntu ndo\k dja ho\ geh nău tam tâm nău kơl an neh ntu ntu\k gu\ rêh tâm [on lan dơi mât njrăng kloh ue\h lơn, ăp ntil ndo\k khêh djơh dơi rgum n’hanh lơh nkra di trong. Ndrel đah nê, nău g^t êng mât njrăng ntu\k gu\ rêh bah nu^h [on lan dơi n’hao kloh đo\ng, khân păng ho\ lor nchrăp tâm pă ntil ndo\k, mô nklăch nsum ndo\k rcho\k dak si ndru\ng đah ăp ntil ndo\k nja êng [a [a\, lôch nê ntop kơl nsrôih ue\h lơn an nău rgum ndo\k.

A[aơ 100% ntu\k ta xã, thị trấn bah nkuâl Cư M’gar ho\ geh ntu rgum ndo\k rcho\k dak si ndru\ng. Yơn lah let năp tay ri Huyện đoàn mbra ôp kuăl, kan nsum đah ăp ban, n’gâng kan gay mon tay ăp ntu ndo\k rgum rcho\k dak si ndru\ng, nkre mon tay ăp ntu ndo\k an lêk êng. A[aơ du đêt xã ho\ an [ư du\t ue\h nkô| nău dja.

Nkuâl Cư Mgar a[aơ geh nklăp 70 rbăn ha neh tuch tăm, tăm âk ntil tơm công nghiệp n’hanh tơm sa play geh rnoh khlay wa\ng sa âk. Jêng, rnoh âk dak si ndru\ng dơi do\ng ăp năm lah du\t têh. Đah ăp trong leo [ư rgum rcho\k dak si ndru\ng dôl dơi an [ư, ho\ kơl [on lan kan lo\ mir rgâl mbrơi nău way bên jăng mbrach ndo\k nja rcho\k dak si ndru\ng ta tôr lo\, njônh mir lôch hăn puh, ntơm bah nê rgop mât njrăng ntu\k gu\ rêh nkual [on lan gu\ kloh ue\h lơn./.

Nu^h rblang: Điểu Thân