VOV4.Mnông-Aƀaơ, rlău 95% rnoh dak sŭt bâh Việt Nam dôl tăch an Mỹ, tâm nĕ, n’gor Dak Lak geh du n’gul, tâm ban dah rlău 20 rbăn tấn/1 năm. Tât atay, lah Mỹ dŏng thuế njrăng rdâng tăch tih đah rnoh khlăy hao tât 412%, dak sŭt Việt Nam mbra mô hôm geh tăch ta ntŭk tăch rgâl aơ. Lĕ ma nuĭh rong sŭt n’hanh doanh nghiệp tăch an dak bah dih lĕ tŭp ta nău jêr jŏt rnôk ma ê hŏ geh joi ntŭk tăch rgâl mhe.

        Rlău 30 năm tâm nău kan rong sŭt, rnăk vâl wa Đinh Quang Khang ta phường Tân Lập nkuăl ƀon têh Buôn Ma Thuột aƀaơ dôl geh mât rlău 6 rbăn ndrơng sŭt. Wa an gĭt, ăp năm dak sŭt geh ƀư lah tăch lĕ rngôch đah rnoh mât đăp mpăn 40 rbăn prăk/1kg. Đah rnoh khlăy tăch kơt aơ nuĭh rong geh âk rlău 2 tơ̆ đah rnoh mât bôk năp. Yơn lah, bâh khay 11/2021 n’gâng kan tăch rgâl Mỹ DOC mbơh rnoh thuế bôk năp njrăng rdâng tăch tih rnoh khlăy rlău 412% ƀư an ăp công ty tăch dak sŭt an dak bah dih rvăt đê̆ lơn.

        “ Tât atay rnoh khlăy 15 rbăn prăk klâp lah ăp công ty khân păng mô rvăt đŏng. Ntŭk geh dơi tăch ma rvăt, Công ty tăch dơi mơ khân păng rvăt he dê. Ma ƀaơ lĕ ntuh kơl pah kan hôm jêng lah mô dơi roh dơm. Gâp ntuh ƀư mât rong mpôl sŭt tât rnôk sŭk dak sŭt geh 1 rkeh/ mpôl. Aƀaơ yan dak sŭt rĭ hôm hăn tuh lah mô dơi tăch hăn tuh sŏk dak đŏng”.

        Ndrel đah nău kan rong sŭt, ăp doanh nghiệp tăch ngluh dôl mĭn rvê an ntŭk tăch dak sŭt bâh nơm đŏng. Wa Lê Thanh Vân, Tổng giám đốc công ty Cổ phần dak sŭt Dak Lak an gĭt, đah nău dơi geh mpeh trôk nar, neh ntu, âk ntil tơm si kao si mbra dơi sŭt djrôp kao. Ngăn lah, đah nău tă gĭt blău rong sŭt jŏ năm rĭ dak sŭt Dak Lak dơh an dak sŭt kah n’hanh geh âk. Nău dŏng thuế knơm ta nău khlăy dak sŭt tâm ban bâh Ấn Độ mbra lah roh dơm, nău tât sŏng dăng n’hanh mô sŏng dăng tât nău kan rong sŭt ta Dak lak. Wa Lê Thanh Vân an gĭt.

        “ Đắk Lắk đah nău dơi geh ơm mpeh rnoh kao an sŭt djrôp âk. Tal 2 lah nău way rêh bâh nuĭh rong sŭt lĕ geh gĭt bâh rlău 50 năm. Tal 3, ăp doanh nghiepej têh mpeh nău rvăt tăch ngluh dak sŭt lĕ rgum ta Dak Lak da dê. Lĕ rngôch ăp nău ueh rgum tŏng kơt nĕ he dơi geh du rnoh âk lah tâm di. Jêng lah rnôk geh sŏk thuế âk khlăy kơt nĕ rĭ êng Dak Lak lĕ geh nău khuch khat dŭt âk ngăn hôm”.

        Ăp năm rnoh dak sŭt bâh n’gor Dak Lăk râng geh 28 rbăn tấn. Aơ lah n’gor geh bơi tât 50% rnoh dak sŭt tăch an dak bah dih bâh lam dak. lah Mỹ dŏng thuế njrăng rdâng tăch tih rnoh khlăy hao tât 412% đah ntil dak sŭt tăch an dak bah dih bâh Việt Nam, mbra geh khuch âk tât nău geh bâh nuĭh rong sŭt, doanh nghiệp n’ahhh du đê̆ rnoh geh tơm prăk ngih dak bâh Dak Lak. Aƀaơ, n’gor lĕ geh sƀ ntrŭmnh mbơh tơih n’hanh dăn đă Thủ tướng chính phủ ntĭm đă ăp n’ganag kan, ntŭk kan ơm geh ăp trong kan doh rklaih nău jêr jŏt an n’gâng kan mât sŭt. Nkre lah, bar doanh nghiệp tâm nău uănh nđôi bâh DOC lah công ty cổ phần dak sŭt Dak Lak n’hanh công ty cổ phần dak sŭt Ban Mê Thuột lĕ pah kan, pă rnoh mbrô an ăp công ty luật ta Hoa Kỳ gay ma ndơ̆ mbơh nău ntrŭnh bâh DOC đah rnoh thuế njrăng tăch tih rnoh khlăy dak sŭt bâh Việt Nam.

    Mpeh đah jŏ jong, n’gâng kan dak sŭt Việt Nam an geh trong kan nâp nâl: n’hao nău dơi, nău ueh ndơ geh ƀư, an geh âk ntŭk tăch rgâl tăch an dak bah dih gay ma bah geh nău tât. Ta rơh mbơh ôp nău kruanh n’gâng kan công thương ta rơh rƀŭn nchră tal 9 Ủy ban rnâng kan Quốc hội mhe aơ, wa Lê Thị Thanh Xuân, groi kruanh mpôl đại biểu Quốc hội ngor Dak Lak dăn đă.

        “Geh tât nău tăch ngluh dak sŭt an dak bah dih, mpôl hên ŭch n’gâng kan công thương geh trong kan na nê̆ lơn tâm nău joi ntŭk tăch rgâl mhe ndơn an nău he rgâl trong kan gay ma an tâm di đah ntŭk tăch rgâl Mỹ.

        Nău Mỹ nchrăp rnoh thuế njrăng tăch tih rnoh khlăy đah n’gâng kan dak sŭt lĕ khuch tât doanh nghiệp n’hanh nău rêh bâh nuĭh rong sŭt. Nĕ lah nău mbơh njrăng gay ma n’gâng kan dak sŭt Việt Nam lah nsum n’hanh dak sŭt Dak Lak lah êng an geh uănh tay nơm gay ma geh trong hăn tâm di tâm ntŭk tăch rgâl lam ntur neh aƀaơ.

Nuĭh rblang: Thị Đoắt