VOV4.M’nông – Sa âk bôh lah bên bah âk nu^h Việt Nam. Nău bên aơ lah nkô| nău [ư âk nău kop ji klach, lơn lah hao huyết áp, ji play nuih, chôt ndal, yơn lah, du\t đêt nu^h dơn nơm sa tăng bôh mô lah dơi [ư t^ng sa sât. T^ng Rmôt kan dak si lam ntu\r neh, bôh nkre geh tam n’hanh geh khuch đo\ng, yor r^ an [ư t^ng sa đêt bôh.

Bôh lah moh nău ?

Bôh lah du ntil ndơ bên cheh geh 2 nkô| nău khlay lah Natri n’hanh Clorua. Tâm ne\, Natri geh nklăp 40%. Sa âk natri mô  ue\h an săk soan. Âk nu^h an lah knu\ng geh bôh mư geh Natri yơn ngăn ndơ hoá học aơ hôm geh âk tâm dak mắm, dak tương (xì dầu), bột canh, bột nem, bột ngo\t, banking soda. Yor ne\, tâm gâm gu\ch, nkret gâm ndơ sa, bôh dơi uănh lah do\ng gay nt^m le\ rngôch ăp ntil ndơ cheh geh Natri mô di knu\ng êng bôh sa.

Tam n’hanh khuch bah bôh

Natri geh nău khlay gay nkra rgâl n’hanh mât ue\h tâm ban săk, tâm ban axit-bazơ, ndơ\ leo an thần kinh-soan, ntop lăp ăp ndơ kah n’hanh to\ng ăp bah tế bào. Bôl u\ch ngăn yơn sa âk bôh lo\ khuch mô ue\h tât săk soan. T^ng Viện dĩnh dưỡng ngih dak, rnôk sa âk bôh [ư jêr tâm mham, săk soan mbra an ntop tay dak gay mât đăp mpăn nồng độ dịch thể. To\ng ăp đah nău u\ch aơ, tăng ji hir dak mbra [ư an nu^h sa tăng an ngêt dak âk, nău aơ tâm ban đah nău n’hao dung lượng mham n’hanh hao mpet trong mham. Nău aơ jo\ jong mbra [ư hao huyết áp.

Sa tăng mbra [ư hao rnoh pah kan bah trong mham play nuih, play leh n’hanh tiết niệu jêng ơm jêng tât hu\ch nău rêh bah ăp ntu\k aơ kơt djuôr play nuih, djuôr leh.

{ư t^ng sa đêt bôh

T^ng rmôt kan dak si lam ntu\r neh, đah nu^h têh, rnoh bôh an sa du nar mô rlău 5gr (tâm ban du n’hoi cà phê) mô lah 8gr bột canh (tâm ban 1,5 n’hoi cà phê) mô lah 25gr dak mắm (tâm ban 2,5 n’hoi ka kon) mô lah 35 gr dak tương (tâm ban 3,5 n’hoi ka kon).

Tâm nkret gâm, mô lah n’hao sa ăp ndơ srung, n’hôl an ăp ndơ kho, wâr. N’hu\ch sa bah dih ma an nkret gâp sa êng gay uănh nđôi rnoh bôh.

N’hu\ch an dak mắm, bôh ta nsưng sa. Rnôk l^t mắm an l^t đêt, ntlơi bên sa l^t. m

Mpli dak mắm rnôk sa. N’hu\ch sa ăp ndơ sa nkret gâm geh âk bôh kơt: xúc xích, giò chả, ka bôh, ndơ [oa\t…

Mô tuh dak mắm, dak kho ka/poăch/tui, dak sốt tâm piăng. Mô ngêt le\ dak phở, bún, miến, ngăn lah rnôk sa tâm quán.

Nu^h he n’hu\ch sa bôh mô [ư săk mô to\ng bôh yor na nê| âk ntil ndơ sa ăp nar, pơng le\ geh Natri to\ng an săk do\ng kơt: poăch su\r blăi, poăch kik, ka chép, tăp djăr, poăch ndrôk, nglâng tăp djăr, ka thu, reng, dak toh ndrôk, ăp ntil biăp, bum, play kơt: cải xong, bắp cải, biăp rklân, biăp rhu\m, cà rốt, prit rko\, na, nhãn, prit đe\.

Nu^h rblang: Y Sưng Phê Ja