VOV4. M’nông: Ntơm lăp tâm khay srih tăm mhe, kônh wa ƀon O Pếch (xã Ia Pếch, nkuâl Ia Grai, n'gor Gia Lai) hôm ƀư tay nău way kuăl brah mih bah ƀon lan đŏng. Nău way ƀư kuăl brah nê hŏ dơi kônh wa mât ndray âk năm mbro, lah nău kan ôp brah lah yang ơm bah jŏ, nsĭt rnoh khlay nuih n'hâm têh tâm nău rêh nuĭh Jarai.

N'gul nar duh n'heng, kônh wa ƀon lan O Pếch ndăn ngăch nchrăp an nău way kuăl brah mih bah ƀon. Ta nâm n'hâm tơm blang lok, wăr jay rot bah ƀon lan, tĭng mpôl nuĭh tâm pă tĭng gâl kan nchrăp an nău way kuăl brah mih. Bu ur tâm ƀon dơi rgum, tâm pă mpôl nchrăp an nău kan n'gon trău. Mom ndăm geh nău kan hăn sreh ngâr nkar, hăn dak joi kĭt ka, tui reng kơl ƀon lan ăp nău kan jâk r'ah an nar kuăl brah ƀon. Lĕ dĭng nuĭh dơi râng tâm nău way kuăl brah mih bah ƀon da dê jêng dŭt rhơn nđơr.

Bu ranh ƀon Rơ Lan Li - nuĭh tơm răch brah hăn uănh, ntrŭt ntrôl ăp rêng nchrăp. Hŏ bah ơm, bu ranh ƀon hŏ wăn troi, nsoh ao cheh tanh way ơm n'hanh pă rƀăy gŭr kalơ bôk. Nău way ôp brah khlay bah ƀon jêng bu ranh ƀon rvê ngăn bol ma ăp năm bu ranh ƀon dơi ƀon lan nsing nơm đă ƀư răch brah. Ăp bu ranh êng ƀa ƀă ngăch rgâl tơh ndơ nsoh đŏng. Bu ranh ƀon Rơ Lan Li an gĭt:

“Ăp năm ƀon mpôl hên ƀư kuăl brah mih da dê. Nău way tâm khay 4, khay 5 ăp năm. Ôp răch gay dăn brah yang an mih lăng prăng uĕh, an si gle, neh ntu nđik uĕh, dăn an ƀon lan kônh wa ngăch lăng dăng soih, hơm răm đăp mpăn”.

Di 10 mông, 3 bu ranh ƀon pư dông ndrăp ndơ ôp brah lah du mblâm djăr gŭch, du ngan phe, du mbăt boh lăk ma lha prit an kalơ jay rot. Ta njônh jay rot ơm n'gân du yăng ndrănh. Grĕ grĕ an dông puăch ôp brah jŭr, bu ranh ƀon Li rsănh dănh răch brah kuăl jă ăp huêng brah wăch nar aơ ƀon O Pếch dăn an mih, n'hơr an brah yang puăch ndrănh. Mpŏng brah yang an kônh wa du năm wăng sa, tuch tăm jŭr geh, lĕ dĭng nuĭh ngăch dăng, mô geh du hê kop ji. Lôch răch brah, bu ranh ƀon Li sŏk du lha si rpêh dak ndrănh bah yăng ta jay roh. Răch brah dŭt jêh đah nău dăn lah uĕh bah bu ranh ƀon Li an brah yang bah năp mpông jay rot:

Lor bôk năp dơi kơl mpôl bu ranh ƀon nchrăp puăch ndrănh ôp brah, nô Ksor Aih rhơn nđơr ngăn, rvah bah bôk dja nchuăt hăn tât bôk ri gay hăn uănh ăp ntil nău kan. Nô Aih nkoch: “Bar pe nar bah năp nơh, he ndrel mom ndăm tâm ƀon hŏ hăn sreh ngâr nkar sĭt gay prung mƀêt, chôk long an oh yuh n'gon trău, lôch nê hăn joi klo tâm dak me. Tĭng tĭng ăp bu ranh ƀon nchrăp an kuăl brah mih he kơt nti dơi dŭt âk. Bah kơi tay rnôk ăp bu ranh ƀon mô hôm đŏng ri druh ndăm tâm ƀon mbra mât ndray tay n'hanh ƀư ôp brah mih geh nkô̆ khlay dja".

Ƀư kuăl brah mih năm aơ bah ƀon O Pếch dơi uănh khlay, ntop kơl rdâk tay bah Ủy ban nhân dân nkuâl Ia Grai n'hanh Jay mprơ ka dŏ rgum Đam San. Wa Đỗ Văn Đông - Groi kruanh Ủy ban nhân dân nkuâl Ia Grai an gĭt: Rnôk gĭt Jay mprơ ka dŏ rgum Đam San geh nău kan rdâk tay ăp nău way ơm bah nuĭh rnoi mpôl đê̆ mpôl hên dŭt ŭch kơt tĭng. Kônh wa xã Ia Pếch lah nsum, ƀon O Pếch lah êng ơm bah jŏ aơ hôm mât dơi âk nău way ơm nkre đah nău rêh ôp brah lah yang kơt răch dak ntruh, ôp kuăl brah bri, kuăl brah mih...Wa Đỗ Văn Đông an gĭt: "Aơ lah rnôk gay rdâk tay nău tâm rŏng, nău krêp dêh tâm ƀon lan, nkre kônh wa dơi nkoch n'hơ, mbơh dơi ăp săk uĕh êng văn hoá bah rnoi nuĭh he tât đah ăp nuĭh".  

                        Nuĭh rblang: Điểu Thân