Jêx jos li lênhx bộ đội lâuk

          Shông 1983, zơưv Lò Văn Hiến muk uô bộ đội tror lok tiv phaz thiêz qir tês huôv tsar kinh têr chuôz zis. Taz sik, zơưv xar lok six ntâu viv ar têz txơưv muôx taz sik chos ntông nox txir mak sâu tsi tâu chêx cuk jông, chuôz zis lok six txov nhêv. Tsês ntâu six hơuv muk txos ntâu qơư chiê nhênhz chơưv, nriêr pâuz tsưr ziv uô nox, shông 1984 zơưv heik pox niêv thiêz tuz nhuôk txêik zênhx hangx 10 tsov đeiv yưv pênhr zuôr 1 tul niêv nhux, 7 tul yik thiêz cxiv uô guôx cơư chiê huôv tsar tu zus. Cê chiê muôx nôngz tsiêx cxu thiêz cê cơưv shâuv chênhz zênhv, shông tưs niêv nhux cux sha cxaz 1 tul nhuôv nhux, txos nhiv no chuôz zis tưz muôx zuôr xar 40 tul nhux đas. Thâuv muôx paz nhux chôngz, zơưv muôs trâu niêv ciêz chiê muôx pênhr tror yưv huôv tsar tu zus thiêz hlôngr yiêz luz nênhx. Chiê taz por muôx jâuz trâu nhux nox yênhx shông, zơưv muôz 150 tsov đeiv zuôr xor hlâu lok their iz ndis đar 15 hecta uô qơư tu zus, chos kok ntông, chos tâux. Thâuv kok ntông chos tâu 2 shông, zơưv chuôz zis li paz tsiêx cxu thâuv tưs cux muôx jâuz nhôngs nox yênhx shông. Zơưv Lò Văn Hiến pheiz kênh:

          “Cur chos kok ntông tsi muôs mak chiê phưx vưv tu zus nhux tưv nhux đas. Nox jâuz xưz mak nhux zuôr tsi tros. Chos tâu 2,3 shông kok ntông lox thiêx li tso nhux muk nox, cê nox jâuz, cê nox kok ntông, keiz, buô cur cux tso tas lok hâur co”.

          Lơưr zơưv Hiến, chiê tu zus paz niêv tsiêx cxu chox lok chêx cuk kinh têr siêz, niêx shông tsuv cxax yuôx phax moz trâu nhux tưv, nhux đas, tiv zix zos têx zav moz li moz đôngs nyar, moz tơưv ndâux hlê trâu….Cheix ntux no zơưv zôngv cxaz ntâuz tax their guôx cơư, tsi tso nhux hâur têx hnuz ntux lok nas, no njiv, thâuv pov nyar ntux mav li tso nhux muk nox jâuz. Iz ciêz 2 jiês, zơưv chuôz zis thâux đêx txix pêv hâur đêx trâu nhux hâuk, viv li chuôz zis li paz nhux tsi trâus moz thox plaz, hloz lox jông.

          “Thâuv ntux lok nas thiêz no njiv mak cur hleik jâuz lok puz nhux nox hâur guôx, tsi tso nhux. Txơưv ntux lok nas lok sik nyar ntux, thâuv tsâus ntux tsuv lơưr nhux lok cơư hâur guôx”.

          Uô phongz yaox chos ntông, huôv tsar jôngr, shông 1991 zơưv Hiến chuôz zis cxaz chuôz chos 3 hecta tsoz ntông tếch, txos nhiv no tưz sâu tâu. Đros co zos khơưz pas zus njês, iz shông sâu tâu muôx nhos 600 cir njês. Zơưv chuôz zis tsênhv krêz phaz 1 hecta ntâu uô liêx chos blêx 2 chiv, iz shông sâu tâu muôx nhos 16 tênhr cxur, sâu lok tâu muôx nhos 120 tsov đeiv. Txix hâux lưv tu zus tsiêx cxu, zus njês, chos blêx 2 chiv, tsi xav nhiêx txiêx tưz yưv, iz shông zơưv chuôz zis sâu lok tâu 500 tsov đeiv ntâu, cxiv uô tâu tsêr yiêz jông 2 yôngx muôx cxix cxuô têx chuôz zênhx phưx vưv luz nênhx xênhz huôx niêx hnuz…

          Hla đhâu cêr pluôs, sir jos uô bluô nux, zơưv Hiến cux jông siêz paz têx ziv chuôz zis muôx luz nênhx txov nhêv, li paz nôngz nhux tưv nhux đas lok sik puz txeik pênhr chiê huôv tsar tsêz chos kôngz lôngk. Pir li chuôz zis zơưv Cà Văn Hoán, chuôz zis niêv lâuk Lò Thị Chiến, tix lâuk Lò Văn Diên, Lò Văn Liên nhoz jos Mường Pia, xã Chiềng Hoa tâu zơưv Hiến paz nôngz zuz thiêz pênhr, paz chênhz zênhv huôv tsar tu zus, txos nhiv no lơưr tưz hla đhâu cêr yeiz pluôs. Tix lâuk Cà Văn Sanh, nhoz jos Chông puz pâuz:

          “Tix lâuk Hiến 2 niêv txir huôv tsar cêr uô nox txix tu zus tsiêx cxu. Txix tu zus nhux tưv nhux đas tix lâuk tưz paz nôngz tsiêx cxu trâu chuôz zis txov nhêv, paz muôx cxaz hâux lưv uô, muôx cxaz phênhv sâu trâu chuôz zis”.

          Zơưv Lò Văn Hiến tsênhz tsênhz tsiv nhos đros luz bê mak pox nhuôk cxuô jêx jos khênhr hu zos “jêx jos li lênhx bộ đội lâuk”./.

(Lường Hạnh-Txâur Vax cxeik nhênhv)