NÔNGX MÊNHX ZUÔR TSUV PÂUZ
Lênhx hluôk Hmôngz qir huôv tsar uô nox txix uô pax ntâuz, xơưs tsôngk tril yo
Hâur shôngk shông 2019, Công ty Hmôngz 4S VN tâu yênhx lix ntơưv jok 1, phường Trung Tâm, thị xã Nghĩa Lộ. 20 ntâu lênhx lox tôngv tsi so uô hâux lưv ntơưv no phênhv ntâu zos Hmôngz nhoz cxuô thax tsav qơư li: Văn Chấn, Trạm Tấu thiêz Mù Cang Chải tuôx. Txơưv tiêk nhiv kruôr qir huôv tsar uô, taz sik công ty têx xiv huv tưz tâu tsôngv box Hmôngz hâur thax tsav nhiêv zuôr txos ntâu. Lảo A Củ heik pâuz: Têx pax ntâuz, tsôngk yo tiêz mak nhiv no cur tsuôk uô iz cxiê zav chiê phưx vưv tsôngv px hnar hâur niêx hnuz xưz. Six hơưv zuôr txos, cur zuôr zok nriêr uô pêz Hmôngz têx zav pax ntâuz, tsôngk tril yo tiêz jông thâuv ntêx mak iz txưv chor lâuk uô đreiv thiêz por hưv, tuôr tsês tsi chiê pôngz plox ntơư”.
Xênhz zus thiêz hloz lox nhoz Nậm Có, xưk li ntâu chuôz zis txơưr đuô ntơưv huyện pluôs Mù Cang Chải, Củ lơưr chuôz zis muôx txos 7 lênhx nhuôs, thâuv tưs tưz txov nhêv njuôr, muôx tsi txâuk cxuô zav. Hloz lox hâur têx cêr txov li ntơư, taz sik Lảo A Củ thâuv tưs tưz sir jos hla đhâu têx phiv liv co. Shông 2011, tâu muk cơưv trâu tsêr cơưv Phổ thông Dân tộc nội trú cxênhx 3 Miền Tây tỉnh Yên Bái, Lảo A Củ tưz sir jos hâur cêr cơưv txux txix tưr thik tâu muk cơưv trâu tsêr cơưv đại học Công nghệ Hà Nội.
Nhạc cắt
Muk đros luôs cơưv nhoz hâur đrôngs lox, chuôz zis tsuôk zos paz thêv têx nhiêx hâur tsêr cơưv, hok nhiêx txiêx nox nhoz, xênhz huôx uz no……mak Lảo A Củ tưx muk zok nriêr hâux lưv uô nzir trâu thâuv luz six hơưv shênhx ntơư chiê muôx nhiêx zôngv hâur niêx hnuz. Li ntơư, taz sik lênhx hluôk tuz nênhs Hmôngz co li tsưr ziv, siêz xar tưz cxơưz paz Lảo A Củ moz siêz uô jông têx hâux lưv uô nzir cik txos xơưs têx tsôngk tril yo hnar. Xuz thơưx zos uô hâux lưv hâur iz qơư niêk uô têx ntơưr uz no. Tov kaz ntơư, tâu cxuô lênhx sđ paz max, Củ tưz tưx krêz zuk uô zuk iz qơư niêk uô têx ntơưr li heik sâuv. Moz siêz, muôx txux chi tsưr ziv jông thiêz gruôs uô hâux lưv, Lảo A Củ tưz tsi tiêk uô tâu trơưk li zuk tsưr ziv xar chiê đros tâu luôs lưv tus uô nênhx nhoz hâur têx đrôngs lox, mak tsênhv xar tsưr ziv uô têx ntâuz xor jông, xơưs nênhs Hmôngz têx pax ntâuz, tsôngk tril yo tiêz hnar thiêz.
Nhạc cắt
Đhâu thâuv zok nriêr, pâuz tâu tsênhz lok cxuô heir nênhs Hmôngz li: Hmôngz Siz, Hmôngz lênhk, Hmôngz đuz thiêz iz cxiê zav Hmôngz li têx tsôngk yo hnar, hâur shôngk shông 2019, Lảo A Củ quyết tinhv qir têk huôv tsar uô nox txix zuk yênhx lix zuk iz công ty.
Đros thiêz pênhr yưv uô xuz thơưx zos 500 tsov đeiv, phênhv ntâu zos chiê zuôr têx meir uô đrê tiêz, luôv ntâuz, yuôz xơưs tsôngk tril ô tiêz…. Lảo A Củ đros têx fôngx zưs moz siêz xar tsưr ziv uô chiê cê uô tâu têx pax ntâuz tsôngk tril yo thâuv nzor, cê uô tâu têx ntâuz xor jông, tsôngk yo tiêz fiv đros trâu ntu nhiv no thiêz zok nriêr qơư sâu zuôr hâur ciêz đrôngs, viv li Công ty têx huv thâuv tưs tưz jông đuô pir li Trung Quốc thiêz têx thax tsav txơưr đuô li têx tsôngk tril yo tiêz xơưs uô tâu, chênhr viv li tâu ntâu lênhx chôngz tus nhiêv zuôr txos đuô.
Lok sâuv xeir zuôr nênhs uô hâux lưv, phênhv ntâu zos Cur zuôr Hmôngz, viv trơưk li Củ mak, Hmôngz lơưr pâuz thôngz thiêz cxuô lok zuk heir nênhs têx tsôngk yo hnar. Lar heik zos Củ xar muôz hâux lưv uô trâu têx lênhx hluôk nênhs Hmôngz chiê lơưr tsi trâul muk uô liêx têz txov nhêv, tir yar tir nas njuôr
Nhạc cắt
Đhâu iz shông uô hâux lưv, Lảo A Củ công ty nhiv no phênhv ntâu tưz uô tâu truôx tuk thiêz muôx têx pax ntâuz, tsôngk yo tiêz muôs. Têx huv phênhv ntơư phênhv ntâu zos ntâuz xor, thiêz cxuô zav tiêz tưz xơưs uô tâu. Xav kror đruôz đraz iz hlik, Công ty muôx phênhv sâu tâu txix 400-600 tsov đeiv, muôz hâux lưv truôx trâu 20 lênhx nênhs đros thiêz phênhv sâu tâu txix 3-6 tsov đeiv iz hlik.
Lảo A Củ tsưr ziv, cêr uô nox cux tsênhv yuôr ntêr đros thiêz tsi tsơưs têx phiv liv, taz sik cux muôx ntâu hâu cêr jông chiê sik tưr đros luôs lưv tus huôv tsar uô nox uô hnar. Iz lênhx hluôk car xar car uô li Lảo A Củ muôx têx zuôr hla đhâu têx phiv liv, cêr txov, nzaz nzơưv têx six hơưv, hnuz nhôngs jônng chiê uô tâu yênhx côngz. Txix ntơư yênhx iz tsov iêr chi cax trâu chor hluôk nênhs thax tsav tsôngv box heir nênhs tsơưs cơưv shâuv, uô trơưk.
Phênhv “Nôngx mênhx zuôr tsuv pâuz” hnuz no tsuôk xâuk li no xưz. Phênhv no zos Đeix TNVN nhoz iz suôv faz Tây Bắc uô đros trâu Tsênhv qơư cxiz kôngz têz qơưk paz max./.
(Đinh Tuấn-Riê Lâux cxeik, nhênhv)
Viết bình luận