Chênhz zênhv tsoz phưz tsoz chos chiv ntux tsâus

  Chiv ntux tsâus khênhr uô cxôngx đraz hli 9 zênhz lix thiêz uô suôx câuv trâu kaz hli 12, zos têx luz hlik khênhr muôx ntux no, kruôr, tsi yuô yar ntux; muôx ntâu hnuz tsi pov yar ntux uô trâu tsoz chos hloz tsik yuô jông. Tiv zix, ar tsêz chos chiv tsâux zos têx ar đhâu chiv cheix chos blêx, sâu txos tưs ndơưk ar tsêz chos txos co, têx tsơưr muôx hâur ar puôr lênhx tsi yuôr, thôngx cxix yuôr têx chas, hâur pâus blêx trâus lưx, uô ar kâuz thiêz zênhr shar txos tsoz chos li huôv tsar.

          * Têx tsơưr zuôr trâus tsoz phưz tsoz chos chiv ntux tsâus:

          Têx tsơưr zuôr trâus chiê tsoz phưz tsoz chos: Đạm, lân, kali (NPK). Poz cưk thiêz têx zav jâuz zuôr trâus zuôv ntâu qir đạm đuô têx zav tsoz chos li kok zax zưv, kok liêz, tâuv, lôngx xôngz. Têx tsơưr li lân thiêz kali tsoz chos chiv ntux tsâus zuôr trâus ntâu, tiv zix zos têx tsoz chos li poz cưk, kok zax zưv, kok liêz, hor txoz...Têx tsơưr li môngr jêz siz, magie, silic, lưu huỳnh zos têx tsơưr zuôr trâus đros tsoz chos chiv ntux tsâus.

          Môngr jêz siz muôx txux zôngv uô ar tsi kâuz, tuô têx caz hmoz, cungz canxi trâu tsoz chos chiê paz chas tsoz chos xâuk tâu jông têx tsơưr pưr. Zos tsi muôx môngr jêz siz, blôngx trâus đax thiêz uô zênhr shar txos tsoz chos li huôv tsar. Tsơưr magie thiêz lưu huỳnh muôx pưs txux coaz tsôngv trâu tsoz chos huôv tsar njuôz jông đhâu ntâu hnuz tsi muôx yar ntux. Tsơưr silic zuôr trâus chiê car thiêz blôngx huôv tsar đros têx tsoz chos li poz cưk, kok zax zưv, tâuv pâur thiêz sâuv têx jâuz, txir ntông...

          * Tsưr ziv tsoz phưz:

          - Tsoz tâuv pâur, lôngx xôngz: Chos lôngx xôngz thiêz tâuv pâur sâuv ar, zôngv qir NPK đros qir guôx mfông lơưr yênhx hax thiêz vôngz ar tas mav tsêz nôngz trâu sâuv.

          - Đros tâuv pâur chos sâuv ar liêx muôx ntâu tsưr ziv uô taz sik zôngx ziv tiv zix zos: hleik blêx tas tsês hâur pâus blêx siêz muôx iz đok, kuôk iz hax ho tsêz nôngz sâuv iz hax lơưr têx hâur pâus blêx, lok sik tsêz ciês sâuv liêx thâuv ar tsênhv nông, đhâu co zôngv 15-18 cir NPK zuôv.

          - Tsoz jâuz (jâuz poz, su hào, súp lơ) zuôv qir NPK uô ntêx thâuv chos zuz./.

(Tòng Anh- Txâur Vax cxeik nhênhv)