Zơưv Tôngx Por Xênhv Vưx- zos đeiv iêr chi cax hâur tsôngv box Hmôngz lok hlôngr yiêz tsưr ziv xar uô bluô nux

  Shông 2016 zơưv Por pov tsôngv box Kỳ Sơn sik zâuv muk niêv đrôngs, qơư công nghiệp uô công nhân, zơưv Por tsi so xar txos hâux lưv “Viv li chas pêz tsôngv box gruôs li ntơưv mak six fênhx hla tsi tâu đhâu cêr pluôs? Viv li chas têx xiv huv mak ntâu lênhx xar tiêk zos têx xiv huv jông li keiz đuz greik, buô Hmôngz, nhux đas tiv phaz, têx vax txir khơưz, txir đuôx...ho yênhx tsi tâu hax huv chiê muôs?”. Cxôngx têx siêz xar co, zơưv Por qir uô kinh têr cxôngx tu zus keiz đuz greik nhoz tiv phaz. Zơưv tâu cxaz chuôz têx lớp kriê cxaz tsưr ziv tu zus thiêz phax tar moz. Đhâu co zơưv muk txeik pênhr cxôngx Zênhx hangx chính sách xã hội đros chor nhiêx txiêx muôx 30 tsov đeiv. Cxôngx phênhv pênhr no, zơưv tsês 20 tsov đeiv muk txos têx jêx jos nriêr zuôr tâu 50 tul keiz đuz greik uô nôngz, chor nhiêx txiêx tsênhv yuôr zơưv zuôr 1 luz meir puôs kê puôs tâu 600 luz kê iz jiês, đros co zos kho đuô têx chôngx tu zus, vax, tsuôk yuôx tuô caz moz iz buôk ndis thax tsav tu zus keiz. Đrâuv co, zơưv tsênhv đros pox niêv chos cxaz poz cưk chiê puz keiz nox, viv lơưr zơưv Por “Tsuv puz keiz nox poz cưk chiê txu grês phênhv nhiêx txiêx zuôr zav nox, puz nox poz cưk thiêz tso hâur vax hâur têx hâur pâus txir khơưz, txir đuôx mak greix keiz zuôr khor thiêz kaz đuô”.

Cxôngx zus jas xuz thơưx tâu yênhx côngz, zơưv Por muôs tsi tas mak tsês têx tul keiz jông gâux, muôx jos tiv zix chiê tror uô nôngz, thôngx cxix zuôr cxaz lâur keiz, pox keiz đuz greik nôngz tiv phaz lok zus. Lok nhiêx txiêx zuôr zav nox, yuôx thâuv tu zus keiz zơưv Por pheiz kênh: “Zus lơưr tsưr ziv tso keiz li no, iz tul keiz cxôngx thâuv đâus txos thâuv muôs tâu zus pôngz muôx nhos 4 luz hlik, hnhar muôx nhos 1-1,2 cir; grê muôs ntơưv vax zos 180 txos 200 cxênhz iz cir. Nhiêx txiêx yưv trâu iz tul keiz tas muôx nhos 100 cxênhz đeiv. Tsi xav têx nhiêx txiêx tưz yưv mak iz tul sâu liv tâu muôx nhos 100 cxênhz đeiv hâur 4 luz hlik, tsi tâu xav txos nhiêx côngz. Xav trâu 4 luz hlik mak iz luz hlik tâu 25 cxênhz đeiv iz tul keiz, viv li xar muôx phênhv sâu mak nhiêx côngz zos 5 cxênhz đeiv iz luz hlik iz lênhx tsuv zus muôx nhos 200 tul keiz ndê muk”.

Đros tsưr ziv xar li ntơư, zơưv Por thiêz chuôz zis tưz yưv pênhr huôv tsar tu zus tsi so keiz zuôr greix hâur chôngx cxôngx 300-700 tul, muôx têx thâuv ndê txos 1 cxênhz tul keiz đuz greik. Txos nhiv no, cxôngx tu zus keiz zơưv Tôngx Por Xênhv Vưx chuôz zis muôx phênhv sâu cxôngx 250-300 tsov đeiv iz shôngk.

Nhạc cắt

Tsi taz li ntơư, zơưv Por tsênhv yax mông, heik kriê têx lênhx nênhs txơưr sik đros uô lơưr. Zơưv lok six yênhx côngz hâur hâux lưv xeir lênhx nênhs sik côngv đros chiê huôv tsar kinh têr, zơưv kriê hâux lưv uô no trâu tix lâuk Lầu Bá Tu-iz lênhx shux xênhz cơưv tiêr Đại học thú y. Đros tsưr ziv uô xưk li ntơư, tsưr ziv xar tơưv thiêz truôx siêz cơưv shâuv uô bluô nux, tix lâuk Tu heik: “Zos muk uô jos đêz ntơưv têx công ty, qơư công nghiệp mak phênhv sâu tâu muôx nhos 5-7 tsov đeiv mak nhoz zuk têz qơưk tu zus cxôngx 300-500 tul keiz đuz greik zuôr sâu tâu liv đuô, đrâuv co tsênhv tâu nhoz jê chuôz zis, têz qơưk. Đros thiêz yênhx côngz hâur hâux lưv tu zus keiz đuz greik, sik pheiz kênh sik paz côngv thôngx, shông tưs zơưv Por cux puôr lênhx vênhv tôngv chuôz cxaz têx chuôz zis cxaz chuôz tu zus keiz đuz greik. Tâu Hội nôngx mênhx heik kriê, shông 2019 zơưv Poir txeik cxaz pênhr cxôngx Zênhx hangx chính sách xã hội tâu 50 tsov đeiv chiê krêz đar qơư tu zus keiz, krêz đar jix vuv cê muôs keiz zuôr greix, cê muôs nôngz keiz tiv phaz, thôngx cxix vênhv tôngv yênhx lix Tuêv Hội nôngx mênhx tu zus keiz đuz greik đros 3 ziv chuôz zis cxaz chuôz. Shông 2020 zơưv vênhv tôngv yênhx lix Chi hội nôngx mênhx tu zus keiz đuz greik đros 15 ziv chuôz zis (36 lênhx nênhs) cxaz chuôz.

Nhạc cắt

Phênhv “Nôngx mênhx zuôr tsuv pâuz” hnuz no tsuôk muôx xâuk li no xưz. Phênhv no zos Chiz coaz Đeix nta suôz VN thax tsav Tây Bắc uô, Muôx tsênhv qơư cxiz kôngz têz qơưk paz txưv./.

(Lik Thox-Txâur Vax cxeik nhênhv)