Iz cxiê tsưr ziv bax tsês chiê jâuz tâux trâu tsiêx cxu nox hâur cheix ntux no

1. Vâuv kâuz têx jâuz tâux

Vâuv kâuz zos tsưr ziv por hưv, bax tsês chiê tâu ntêr têx jâuz tâux trâu tsiêx nox.

2. Têx jâuz tâux zuôr muôz vâuv

Chor jâuz tâux zos: 100 cir têx tâux chos lok sik tâux kênhz nưk tuôx nưk, car thiêz blôngx poz cưk đhâu ntêik sâu tas têx poz cưk, njik blôngx kok ntông...

Hmôngr krâur lok sik cxur: 2-3 cir (tsi trâul tuôx pưv...)

Njêr nox: 0,5 cir.

3. Bax khơưz têx kror, hnaz vâuv thiêz têx chuôz zênhx zuôr trâul txos

Cux seiz yênhx thax tsav qơư ntơư uô li chas, têx ziv chuôz zis muôx têx cxiv uô, puôz xuôz jêz, xi măng têx qơư chiê vâuv lok sik khơưz kror lok sik zôngv hnaz vâuv jâuz tâux.

Kror vâuv: Xeir uô trâu têx qơư siêz, tsi muôx đêx tênhr, zôngx ziv muk lol thiêz nhoz jê iz saz qơư tu zus tsiêx. Kror sđ muôx têx khơưz uô têx luz khênhx, lok sik xưv phaz xưv mênhv. Khơưz lox lok sik zâuv cux seiz chor tsiêx ntơư ntâu lok sik tsơưs, iz hnuz iz tus nox tas bâuv li chas têx jâuz tâux. Taz sik, zos luz kror khơưz co lox muôx iz yiv đruôz mak ntiv tâu nhos 300-400 cir jâuz tâux. Chênhr viv li, tsuv khơưz uô iz luz kror vâuv têx jâuz tâux txâuk trâu tsiêx nox hâur nhos 15-20 hnuz xưz.

Hnaz vâuv: Zôngv têx hnaz khênhv zôngv chiê vâuv têx uz no lok sik hnaz tax, saz đrâuv zos hnaz sênhr lok zos hnaz tsax.

Têx chuôz zênhx zuôr trâul txos: Zôngv têx meir tsuôr jâuz tâux. Ntâuz tax, hnaz, vuôk....chiê thêir thiêz vor qơư vâuv têx jâuz tâux.

4. Tsưr ziv vâuv

Têx jâuz tâux lêis tâu lok txos, qir muôz tsuôr uô yênhx têx zưz zar  ntêr 1, 2 zak têk, đhâu ntơư gra muk jiêz yar cov mê njik tuôs njưk (lok sik jiêz yar uô ntêx mav tsuôr). Thâuv têx tâux nông txix 65-70% zos jông chiê vâuv. Chiê taz por têx jâuz tâux thiêz krâur ntơư vâuv tâu siz shơưk, sđ tsuv muôz njêr tor, đo shơư cov cxuô trâu chor hmôngr cưk lok sik hmôngr cxur, đhâu co muôz chor hmôngr krâur thiêz njêr ntơư đo shơư cov cxuô trâu têx jâuz tâux.

-Đros thiêz hnaz vâuv: Đhâu thâuv tưz tor, đo tâu têx jâuz tâux, hmôngr krâur thiêz njêr siz shơưk tas, mak sđ muôz chor jâuz co ntiv trâu hâur hnaz ziv sei ziv jông, muôz iz cxênhx jux juk ntiv thiêz niêk cov chênhr. Sđ tsưv ziv tsuv niêk cov chênhr cxuô cxuô, iz ndis têx câuv hnaz, ntus hnaz trâu, đhâu co tror muôz đuô têx jâuz tâux tso iz cxênhx li heik sâuv trâu tax thâuv tưs pur hnaz, mav muôz hluô khi jơưv ndâux hnaz trâu, sâu hnuz nhôngs zuk vâuv, gra lok tso trâu têx qơư kruôr krơưr, lax nziês, tsi chiê nak tsuôs, caz uz no...tho nox, uô hnaz ntuôs, điv pa, tuôx pưv, uô têx jâuz tsi jông.

Đros thiêz kror vâuv: Vêv xênhz hur si kror qơư co uô ntêx thâuv zuôr muôz têx jâuz tâux vâuv. Sđ muôz vuôk lol sik kuôr blêx kruôr lok puô hâur kaz, iz ndis mak muôz ntâuz tax, hnaz tax thêir cov ntov, tsi chiê điv pa. Muôz têx jâuz tâux lok vâuv kror sđ cux uô iz zav gâuk li vâuv hâur hnaz, thâuv tưs pur kror mak muôz iz cxênhx kuôr blêx lok vor nzir trâu, mav muôz têx hnaz, vuôk uz no vor trâu saz sâuv tox cov ntov thiêx tsi điv pa thiêz tsi ntuz nas.

5. Tsưr ziv sir zôngv:

Đhâu iz luz hlik vâuv txơưv jông muôz trâu tsiêx nox. Lok hnuz xuz thơưx tsuv muôz trâu nox tsơưs xưz, đhâu ntơư mav muôz ntâu jux juk thiêz txos hnuz tiv 3-4 mak muôz trâu tsiêx nox cov txâuk. Nhux tưv iz tus mak iz hnuz muôz 7-12 cir trâu nox, têx nhuôv nhux nhuôv tưv zos 4-7 cir iz hnuz iz tus. Iz chas ntơư sđ cux muôz trâu tsiêx nox nzir têx jâuz tâux njuôz thiêz kuôr blêx hur si./.

(KT Báo nông nghiệp-Riê Lâux cxeik, nhênhv)