NÔNGX MÊNHX ZUÔR TSUV PÂUZ

MOZ TƠƯV POZ SÂUV TƠƯR GREIX NHUX TƯV NHUX ĐAS THIÊZ TÊX TSƯR ZIV PHAX TAR

          *Qir tiv siz cik moz:

          Moz tơưv poz sâuv tơưr greix nhux tưv nhux đas mak hov hnuz nhôngs tưs cux trâus moz. Moz khênhr huôv lok têx luz hlik cuz sor, thâuv caz huôv xênhz ntâu. Moz cik đhâu zôngr, juôv tov, cik cxôngx tul trâus moz trâu tul tsi trâus moz (cxôngx têx kror cxaz sâuv tơưr greix, kâuz ndâus, cuô mis....) lok sik cik moz đhâu hâux lưv thâux tsiêx cxu trâus moz, zôngv uô cê têx đaz nox, đaz hâuk đêx. Nhux tưv nhux đas trâus moz mak muôx nhos 10-20%, trâus tuôs muôx nhos 1-5%. Cxôngx thâuv cik moz tâu 4-`14 hnuz txơưv pov nhux huôv moz. Caz moz chiêx ntêr hâur tênhx qơư, tiv zix zos chiêx tâu hâur tơưr greix trâus lưx zos 33 hnuz ntâu, têx tơưr greix kruôr cxôngx 35 hnuz thiêz tsơưs tiv zix zos 18 hnuz sâuv tơưr greix tâu jiêz kruôr.

Nhạc cắt

          * Uô muôx yưv moz:

          Nhux tưv nhux đas khênhr pov cuz sor, ndê txos 41 tưv, tsi nox jâuz, iz chêr gênhs gênhs tsi muôx jos, txâuk, lok njưk, lok kâuz ndâus; tơưv têx luz poz sâuv tơưr greix lox 2-5 cm, tiv zix zos sâuv tơưr tâuz hâu, chax đaz, tơư, mis...hâur 48 six hơưv thâuv pov cuz sor. Têx luz poz no zênhx, tơưr thiêz tơưv lox sâuv tơưr greix. Lox mak uô lưx thiêz tơưr hâur 2,3 luz hlik; tsês chiê têx luz chos pliêr ntêr. Tơưv hlưr đêx, trâus lưx ntơưv kror ndâux thiêz cêr nox hâuk cux li cêr uô pa. Tơư thiêz tơưr greix plaz, tơưr greix qơư mos cux pov lok cuô zis, uô tul tsiêx tsi xar muk cêr. Hênhr nhux muôx têx jiês đros tus niêv nhux cux muôx tsik tâu jês. Zos tus niêv nhux co muôx jêk cux zôngx ziv trâu tus niêv nhux co trâus ho.

Nhạc cắt

          * Tsưr ziv phax tar moz:

          Nhiv no, tsi tâu muôx yuôx kho zav moz no, tsưr ziv phax moz zos tsưr ziv tsênhv chiê pov nzor têx tsiêx cxu trâus moz yưv, cêv kuôk tsiêx cxu trâus moz thiêz cxax yuôx phax moz trâu nhux tưv nhux đas. Zuôr nôngz nhux tsuv pâuz tsênhz hâur pâus, muôx chiz coaz thú y li ntơưr côngz jênhv qênhz yuôx moz. Tuô chaz lơưr six hơưv trâu nhux tưv nhux đas. Cxax yuôx cxix cxuô têx zav yuôx phax moz trâu nhux tưv nhux đas li: yuôx phax moz đôngs nyar, yuôx phax moz tơưv ndâux hlê trâu, tiv zix zos yuôx phax moz tơưv poz sâuv tơưr greix lơưr chiz coaz thú y li heik kriê.

          Yax six uô vêv xênhz, tsuôk yuôx tuô caz moz qơư tu zus, chuôz zênhx phưx vưv tu zus li (đaz nox hâuk), yêz thâux tsiêx cxu. Muôx tsưr ziv chiê tuô têx zôngr, juôv....cik moz ntơưv thax tsav guôx cơư.

Nhạc cắt

*Tsưr ziv tsoz phưz:

          Taz por puz nox hâuk txâuk tsơưr pưr thiêz chuôz cxaz đas jos trâu nhux.

          Seiz jông paz nhux tưv nhux đas thâuv tu zus. Thâuv pov nhux tưv nhux đas njuôs xav trâus moz mak pov ciês trâu chiz coaz thú y thiêz chính quyênx tiv phaz chiê muôx tsưr ziv yưr lir txos qơư, tsi chiê moz cik đêz đar.

Nhạc cắt

          Chox luk: Phênhv “Nôngx mênhx zuôr tsuv pâuz” hnuz no tsuôk muôx xâuk li no xưz. Phênhv no zos Chiz coaz Đeix nta suôz VN thax tsav Tây Bắc uô, Muôx tsênhv qơư cxiz kôngz têz qơưk paz txưv./.

(Vàng Lan-Txâur Vax cxeik nhênhv)