Kriê tsưr ziv chos lưk suôr chiv ntux tsâus

Six hơưv chos:

Chiv ntux lax: Tsêz uô zuz txix hnuz 15/8-05/9; chiv ntux no chênhr: Tsêz uô zuz txix hnuz xiêz 05/9-20/10; ntu lưk suôr hloz lox đhâu tsêz uô zuz tas muôx 120-130 hnuz.

Nôngz lưk suôr:

Nôngz lưk suôr VT5: Zos chor lưk suôr tir tâuk ntux kruôr gis, tsi yuô xeir ar têz. Chor txir tsi yuô lox, khênhx, muôx tsơưs nôngz. Thâuv siêr luz txir liêz jông gâux thiêz tsi yuô trâul caz hmoz tho nox uô ruôr hiêv têx blôngx.

Nôngz lưk suôr VT1: Zos zav lưk suôr jông chos, uô tâu ntâu chiv. Chor txir tsi yuô lox, luz lưk khênhx, tsi yuô muôx nôngz. Thâuv siêr luz txir liêz, mê njik đôngs. Tsi yuô trâul caz hmoz tho nox uô ruôr hiêv.

Zav nôngz lưk suôr Savior: Zos zav lưk suôr tsi yuô trâul caz hmoz tho nox uô ruôr hiêv têx blôngx. Chor txir tsi yuô lox, luz lưk mêx njik ntêr thiêz khênhx….

Zav nôngz lưk suôr VL3500: Zos zav lưk suôr tir tâuk ntux kruôr gis, luz txir tsi yuô lox, xav kror đruôz đraz iz luz txir muôx 90-110gam, khênhx thiêz ntêr, thâuv siêr luz lưk suôr liêz yiêz, jông gâux.

Tsưr ziv uô zuz:

Iz ha zuôr uô txix 3 las- 3 las 5 cir nôngz.

Uô zuz lưk suôr chos uô lơưr công nghệ, tsưr ziv yiêz: Qơư uô zuz zos uô hâur têx têik zak zưr, uô 50 lok sik 80 tus zuz lưk hâur iz têik, iz xưv phaz ar têz chos muôx 530 tus lok sik 800 tus lưk.

Tsiv uô zuz lưk suôr trơưk li tsêz nôngz hâur liêx têz thâuv ntêx: Thoz huk ar uô têx hax đar iz thiêr, siêz zuôr xar iz đok, tiêx, zơưv têx ar đuz, jông lok uô.

Têx zuz lưk tuôx jông chos: Siêz txix 1, 2 zak ntir têk, muôx 4-5 đeiv blôngx, lox siz luôs, tsi trâul caz tho nox uô ruôr hiêv.

Tsưr ziv uô ar:

Xeir ar: Xeir uô trâu têx ar têz nxênhr, jông, bax đêx zưs thiêz uô qơư cov đêx ntưk tâuk.

Uô ar, thoz huk uô têx hax: Ar têz ndơưk lêix cov jông, nxênhr, tiêx; iz hax  ntơư đar 1,4-1,5 thiêr, siêz xar muôx iz đok….

Tsưr ziv chos:

Chos uô 2 caz sâuv iz hax, iz ha ntơư chos muôx 2,5-2,8 vạn tus zuz lưk. Đhâu chos tas, zưs đêx trâu thiêz zưs tsi so cov ar nông jơư chor zuz lưk co thiêx hlar tâuk chas thiêz jông tuôx.

Zuôv qir: Iz ha zuôv 5 tênhr qir hữu cơ, 250-300 cir qir urê, 500-600 cir qir supe lân, 250-280 cir qir kali, muôx têx zuôv nzir têx hmôngr jêz siz zos tiêk kror ar têz co mê njik tsuôs.

Tsoz phưz:

-Txiêr yiz têx chês, blôngx: Txiêr hur si chor chês ndâu trâu 2 saz, tsês iz tus car lox thiêz iz tus chês phưv ntơưv trêr pax tơưs xuz thơưx xưz.

-Trâu đrênhs, uô txax: Đhâu chos tas muôx 25-30 hnuz (thâuv chor lưk suôr qir tơưs pax) mak trâu đrênhs trâu, thâuv têx lưk suôr hloz lox jông, muôx ntâu blôngx mak tsi so cxênhv, muôz hluô par cov thiêx tsi vâu, por hưv chor txir tsi trâul lo ar, kiêk nênhs, caz tho nox.

-Txiêr yiz têx pax, txir mê por tsês: Chor lưk suôr co tơưs pax ntâu, txi txir ndư, viv li tsuv txiêr yiz têx txir mê, tsi jông gâux por tsês, iz ntưs txir tsuôk chiê 4-5 luz xưz. Zuôv nzir qir paz trâu têx txir đhâu chos tas 80-90 hnuz cov chor txir lưk suôr lox siz luôs, jông gâux, siêr cxix.

Iz cxiê zav caz hmoz tho nox chênhr thiêz tsưr ziv phax tuô:

Hlôngr suôz: Caz tho nox uô lưx têx txir: Tsuôs yuôx tuô lov thâuv caz tho nox, lar heik tsuôs trâu thâuv zar hnuz kêix, zuôr tsâuk ntux ntơư.

-Tuôs no, tuôs tê: Sơưr đơưk zôngv chor yuôx Mancozeb 90BTN 0,25 tsuôs trâu chor lưk suôr thâuv tưs ntux nxông, pok huôz, muôx lưs, tê.

Sâu đê thiêz por hưv:

Sâu đê trơưk cheix, trơưk fâuv txir siêr, tsi uô têx txir njôngs, to. Sâu đê tâu muôz tso trâu ntơưv têx qơư lax nziês.

Têx tsưr ziv kriê tsôngv pêx xênhv uô kôngz zos Đeix nta suôz Việt Nam iz suôv faz Tây Bắc đros Tsênhv qơư cxiz kôngz têz qơưk uô./.

(Bích Thủy-Riê Lâux cxeik, nhênhv)