Tsôngv box Hmôngz nhoz tox siêz Lào Cai hla đhâu cêr pluôs

Thâuv ntêx, tsôngv pêx xênhv nhoz jok Dền Thàng tsuôk cor cav uô têx blêx iz chiv, tu zus mê njik tsiêx cxu chiê tâu nox, tâu zôngv hâur luz nênhx niêx hnuz xưz, viv li lok six txov nhêv, thâuv tưs cux yeiz pluôs tas li, hok têx chuôz zis pluôs cux ntâu. Taz sik têx shông jê lok no, đros trâu têz qơưk paz max txix têx tsaz yênhx, dưv anr huôv tsar kinh tế, pêx xênhv jok Dền Thàng tưz sir jos zok nriêr tsưr ziv hla đhâu cêr pluôs txix chos txir hơưk hâur têx xuz jôngr thiêz huôv tsar tu zus njêl đêx txiêk. Trơưk li tsôngv pêx xênhv jok Dền Thàng, tsi pâuz shor thâuv tưs, têx txir hơưk tưz tâu gra lok chos ntơưv no, iz txix thâuv hloz lox tưz pov chor txir hơưk lox, txi txir li ntơư lơưv thiêz tâu tu, por hưv muôx yênhx châuv shông li no lok. Khov sir jos krêz đar têx liêx têz chos txir hơưk txos nhiv no, xav hur si têx liêx têz txir hơưk hâur jok tưz ndê txos 120 ha, tas nro tưz txi txir tâu sâu đê, iz shông tax txix 200-300 tênhr txir. Zơưv Hầu A Seng, tsar jok Dền Thàng heik pâuz: Viv cêr muk trâu pêv thax tsav chos txir hơưk đêz, phiv liv muk lol, phênhv ntâu zos muk tơư, chênhr zos li heik co txos cheix sâu đê têx txir hơưk, tsôngv niêv txir cưr tix nênhx tsa hâur jok lơưr zuôr muôz jiêz cov kruôr, li gra lok muôs trâu chor tuz luôv, gri txix 120 cxênhz đeiv iz cir. Ntâu chuôz zis muôx phênhv sâu tâu txix 80-100 tsov đeiv txix chos txir hơưk, iz zav li tix lâus Tsưz Xênhv Hầu, Suôr Xênhv Zax…. chuôz zis.

Tu zus tsiêx cxu trơưk li tsưr ziv zus chiê muôs, tsôngv pêx xênhv uô qơư zus têx nhux tưv đêz vax tsêr li tsi vuôz tsuôz, kiêk nênhs ntơưv têx, uô ruôr hiêv txos đal jos; thâuv tưs tưz zus đreiv txix 400 ntâu tus tsiêx lox thiêz 1.400 ntâu tus keiz ok. Lar heik, txix shông 2015 txos nhiv no, jok Dền Thàng tưz jux juk hlôngr yiêz tsưr ziv huôv tsar uô nox, yưv pênhr tu zus njêl đêx txiêk ciês ntơưv têx ntus cưx đês muôx đêx ntưk đhâu jok. Txos nhiv no, jok Dền Thàng muôx 75 chuôz zis tu zus chor njêl heik sâuv, phênhv ntâu zos njêl tầm thiêz njêl hồi. Nhiv no têx chuôz zis pluôs hâur jok txo grêk yuôr 59 ziv chuôz zis. Thiêz tix lâus Tsưz Xênhv Hầu chuôz zis zos iz hâur têx chuôz zis sir jos uô bluô nux txix chos txir hơưk thiêz tu zus njêl đêx txiêk li heik co. Tâu pâuz, nhiv no tix lâus chuôz zis muôx 3 ha têz txir hơưk tưz txi txir tâu sâu đê, chiv shông 2021, tix lâus Tsưz chuôz zis đê tâu 1,2 tênhr txir kruôr, gri muôs zos 120 cxênhz đeiv iz cir, tâu muôx 140 tsov đeiv nhiêx. Tix lâus Tsưz shir phaz heik: Iz chas chos txir hơưk, chuôz zis tsênhv huôv tsar tu zus njêl đêx txiêk thiêz, muôx nhos 6 cxênhz tus njêl tầm, njêl hồi, iz shông ntâuk muôz iz jiês; xav kror đruôz đraz iz shông chuôz zis muôs trâu ciêz đrôngs txix 3-4 tênhr njêl tầm, njêl hồi, sâu tâu lok xar muôx 500 tsov đeiv.

Sir jos krêz uô têx muôx jông ntơưv qơư, lar heik zos têx liêx têz, xuz jôngr; muôx ntâu đêx, sir jos uô lơưr têx tsưr ziv yiêz hâur huôv tsar uô nox uô hâuk. Hâur co, jok tox siêz Dền Thàng chêx tsôngk huôv tsar chos thiêz tu têx txir hơưk, tu zus tsiêx cxu; lar heik zos jông huôv tsar zus têx njêl đêx txiêk. Txix ntơư, krêz hâu cêr yiêz trâu tsôngv pêx xênhv huôv tsar cêr uô nox, tsi nhoz tok txos têz qơưk paz, jux juk hla đhâu yeiz pluôs, muôx luz nênhx tsâu sor, vav mênhx.

Phênhv “Nôngx mênhx zuôr tsuv pâuz” hnuz no tsuôk muôx li no xưz. Phênhv no zos Đeix nta suôz Việt Nam nhoz iz suôv faz Bắc đros Tsênhv qơư cxiz kôngz têz qơưk uô./.

(Trang trai Viet-Lầu Chia BT–Riê Lâux cxeik, nhênhv)