Tsưr ziv tu zus njêl cov muôx tsơưs trox hâur pak đêx tênhv Sơn La

Txix qơư đrêk têx fuôx gox Pá Uôn, huyện Quỳnh Nhai, chêix luz fuôx trơưk đêx ndê muk pêv hâur đêx mak zuôr muk txos trâu HTX Hải Vân, xar Chiềng Ơn (Quỳnh Nhai) li qơư tu zus njêl hâur vax thêir. Chủ tịch HTX zos tix lâus Phí Hải Vân, iz lênhx nênhs nhoz Mai Sơn tuôx kriz uô nox ntơưv thax tsav qơư no.

Sâuv luz pak đêx, 50 luz vax thêir zus njêl nhoz siz jê yưv plox pliês sâuv blêiv đêx. Ntơưv no, 10 vạn ntâu tuk njêl lăng tsênhv tâu tix lâus Phí Hải Vân tu zus lơưr tsưr ziv muôx trox tsơưs đros trâu nox têx zav nox muôx tsơưr pưr, paz muôx tâu chor njêl tsơưr lươngv thiêz tsiv gri siêz, tâu ciêz đrôngs nhiêv zuôr. Tix lâus Vân hêik: txix chor nênhs nhênhz chơưv li iz cxiê jax sâu phêiz kênh chênhz zênhv puz pov, sir jos cov chor njêl uô luôv đêx ntâu mak zuôr paz trâu chor njêl grêix khor đuô thiêz muôx tsơưs trox đuô. Đros sir jos cov muôx tâu chor njel lăng tsơưr lươngv tax tâu tsôngv kruô siêz nhiêv, tix lâus Vân cuêz tênhv sir zôngv tsưr ziv uô thể dục trâu chor njêl lăng. “Thâuv truz têx môngz lok sâuv blêiv đêx mak njêl zuôr blơưv tư, blơưv ntâu mak zuôr paz txo grêk tsơưs têx trox, uô trâu chor grêix khor đuô. Thâuv muôs mak luôs nox tâu cux zuôr kaz đuô, iz zav li grêix njêl tor shơư đok xiêr, zos njêl tsik tâu chiê uô li co tsik so mak thâuv muôz tor chor grêix njêl zuôr muôx ntâu trox thiêz nox tsik kaz. Taz sik zos chiê chor njêl uô li co thâuv luôs cxôngr uô yênhx đêiv tso trâu hâur đêx cuz mak chor grêix njêl zuôr khor đuô thiêz nox mak kaz đuô”.

Thâuv njêl zus txưv 18 luz hli, hnhar txix 4-5 cir iz tuk, tix lâus Vân piz chiê chor njêl blơưv tư li co. Iz hnuz, zuôr chiê njêl uô oz jâus li co trâu thâuv sơưr nzor thiêz zar hnuz kêix; blơưv tư li co tsik so hâur 6 luz hli, txix hli 10 shông uô ntêx txos trâu hli 3 shông tov kaz. Chor njêl tâu chiê blơưv tư li co mak zuôr pôngz cir. Grêk cir đuô taz sik tsiv gri tuk njêl ho siêz đuô, thiêz zov chênhr zos tâu chôngz nênhs nhiêv zuôr. Xav lok kinh têr, tix lâus Vân puz pâuz: “Truz njêl lok blơưv tư li co mak zuôr pôngz cir txix 3-5 las, luôs pov njêl pôngz cir li co mak xar tiêk nhiêx zuôr tsơưs đuô taz sik tsik zos li. Iz zav li njêl muôx 4 cir, chiê muôs li co mak tsuôk tâu 400 cxênhz đêiv, taz sik thâuv truz lok njêl grêk cir tsuôk yuôr muôx 3,5 cir taz sik ho muôs tâu 540 cxênhz đêiv iz tuk njêl”.

Tưz tsik zos chiê njêl uô thể dục, tix lâus Phí Hải Vân cux uô têx tsưr ziv kỹ thuật lơưr tsưr ziv VietGAP, đros trâu têx tsơưr pưr huv đros chiê njêl hloz lox, huôv tsar jông, zos yênhx têx zav njêl kaz nhoz Đêx đas Quỳnh Nhai. “Njêl lăng zus xar cov kaz mak uô ntêx tsuv khov trâu chor đêx zus. Đêx ar ntơưv no nyiêz jông, hur, viv li njêl tsik tsư thiêz kaz grêix. Zuk zus txâuk hnuz nhôngs muôx 24 luz hli tror sâur mak grêix njêl zuôr khor thiêz kaz. Tiv pêz, zos têx zav nox zênhx muôx tsav muôx 80%, iz zav li têx njêl mê luôs muk ntâuk muôz tâu lok mak zuk sâu zuôr puz trâu zuk chor njêl nox, njêl hloz lox, jông gâux, grêix khor, đơưz mok, muôx trox tsơưs, zos kror paz uô trâu chor njêl Quỳnh Nhai kaz grêix đuô”.

Xav iz chiv, HTX Hải Vân muôs trâu ciêz đrôngs xar muôx 180-200 tấn njêl, phênhv ntâu zos Hà Nội; đros gri muôs 130 cxênhz đêiv iz cir njêl lăng, phênhv sâu yênhx shông tâu muôx nhos 2 tiv đêiv. Đhâu 5 shông kriz uô, HTX Hải Vân li tsưr ziv tu zus njêl hâur vax thêir tâu ntâuk gri tiêk zos iz hâur têx tsưr ziv tu zus tâu jông, paz trâu huôv tsar hâux lưv tu zus njêl hâur vax thêir sâuv thax tsav huyện Quỳnh Nhai. Zơưv Cầm Văn Huy, Phưv Chủ tịch Ủy ban huyện Quỳnh Nhai puz pâuz: “Tsưr ziv no paz trâu pox nhuôs cơưv shâuv têx tsưr ziv tu zus tsiêx đêx sâuv pak đêx tênhv. Txix no pox nhuôs tưz kriz uô tâu đêx đar tsưr ziv tu zus. Cux zos qơư paz trâu pêx xênhv sâuv thax tsav tu zus suôz njêl thiêz sâu zuôr muôs têx suôz njêl trâu ciêz đrôngs saz đrâuv huyện, tiv zix zos muôs trâu thax tsav qơư kik”.

Tưz tsik zos tu zus njêl cov muôx tsơưs trox xưz mak, tix lâus Phí Hải Vân tsênhv xav tiêk zuôr cxiv uô qơư chiê uô têx cuô njêl lưx, cuô njư txix grêix njêl, njêl kra kruôr, grêix njêl lăng jok mok…../.

(Lê Hạnh-Lik Thox cxêik nhênhv)