PHÊNHV HÊIK PÂUZ CHÊI TÊZ QƠƯS

Six hơưv hnuz nhôngl tu plâuz?

       Nus: Cur tuk tix lâus trâus ntâuk txix hli 2/2016. Cur ziv chuôz zis tưz sâu ntơưr hêi cơ quan Công an qênhz yuôx thiêz tu. Taz sik, txos hli 10/2016, cur chuôz zis thiêx jênhv tâu cuêz tênhv tsik tu txuz plâuz co. Cur chuôz zis tsik jông siêz viv six hơưv ntêr hênhr. Cur xar nus, six hơưv hnuz nhôngs tu iz txuz plâuz pês tsơưs hnuz. Viv lơưr tưz uô trâu cur tuk  tix lâus trâus saz tsuv muôx txơưx jênhv li chak?

        Têz:

       1. Lơưr cuêz tênhv ntơưv Grê 103 Bộ luật tố tụng hình sự shông 2003, txơưx jênhv thiez six hơưv xưv lik siz pênhr, hêik plâuz lok nênhx phamv cxâuv, hêik cov tu tâu trơưk cuiz tênhv li đrav kaz:

       1.1. Cơ quan qênhz yuôx, Viện kiểm sát muôx txơưx jênhv txêik jênhv cxix cxuô cxuô kror siz pênhr, hêik pâuz lok nênhs phamv cxâuv zos tiz nênhs, cơ quan, tsưr txix thiêz hêik cov khởi tố zos cơ quan têz qơưk muôx qênhx xa tuôx. Viện kiểm sát muôx txơưx jênhv muôz ciês chor ntơưr siz pênhr, hêik pâuz lok nênhs phamv cxâuv thiêz hêik pâuz khởi tố đros têx ntâuz ntơưr cik txos tok jênhv chor cơ quan qênhz yuôx muôx qênhx.

       1.2. Hâur six hơưv zos 20 hnuz, xav txix hnuz jênhv tâu ntơưr pênhr, xor mông lok nênhs phamv cxâuv, hêik cov khởi tố, cơ quan qênhz yuôx hâur zuk li txơưx jênhv tsuv qênhz yuôx, xav jênhv xor mông thiêz cuêz tênhv hâux lưv khởi tố lok sik cuêz tênhv tsik khởi tố txuz án hình sự.

        Zos tiêk kror hâux lưv no zos muôx ntơưr pênhr, mông hêik pâuz lok nênhs phamv cxâuv lok sik hêik cov khởi tố muôx ntâu kror phiv liv lok sik tsuv qênhz yuôx, xav jênhv ntơưv ntâu kror mak six hơưv chiê cêir chêx siz pênhr thiêz hêik pâuz têx jâuv zuôr truz ntêr đuô, taz sik tsik ntêr đuô 2 hli…

        Li co, lơưr cuiz tênhv hêik sâur, six hơưv txix thâuv jênhv tâu ntơưr siz pênhr, xor mông hêik pâuz lok nênhs phamv cxâuv, hêik cov khởi tố txos thâu thâuv tso tơưv cuêz tênhv khởi tố lok sik tsik khởi tố txuz án hình sự zos 20 hnuz. Đros thiêz têx kror mak ntêr yax tsik ntâu đuô 2 hli.

         2. Đros thiêz nênhs cxoz txưv uô trâus saz, lơưr chêi nhiv no li cuiz tênhv, khov lơưr têx kror trâus hiêv, phamv cxâuv têx jâuv zuôr trâus xưv bluô phamv cxâuv hành chính lok sik muôx txơưx jênhv hình sự, tsênhv tsênhz la đrav kaz:

       2.1. Lơưr cuiz tênhv ntơưv grê 104 Bộ luật hình sự mak lênhx tưs cxoz txưv uô trâu nênhs txơưr đuô trâus saz lok sik uô phiv liv txos đas jos mak têx trâus saz co txix 11% txos 30% lok sik kik đuô 11% taz sik nhoz iz cxiê kror cuiz tênhv ntơưv khoản 1 Grê 104 mak zuôr trâus muôx txơưx jênhv hình sự.

        2.2. Zos tiêk tsik tâu txos muôx txơưx jênhv hình sự mak lênhx nênhs co zuôr trâus xưv bluô phamv cxâuv hành chính lơưr cuiz tênhv ntơưr điểm e khoản 3 Grê 5 chính phủ li Nghị định 167/2013/NĐ-CP hnuz 12/11/2013 cuiz tênhv xưv bluô phamv cxâuv hành chính hâur hâux lưv an ninh, ngaz tuk tas nro xã hội; phax, tar txiêz nanv xã hội; phax thiêz chơưv cuz; phax, tar nto tsiv hâur chuôz zis. Lơưr co, lênhx tưs muôx huôx tongv uô hiêv lok sik ntiêr nênhs txơưr đuô uô hiêv txos chor nênhs txơưr đuô li đas jos zuôr trâus xưv bluô nhiêx txiêx txix 2 triệu đêiv txos 3 triệu đêiv. Cox zuôr khov tâu trâu chor cuiz tênhv hêik sâur chiê cêir chêx xuk kror hâux lưv./.

(Thanh Thủy-Lik Thox cxêik nhênhv)