Phênhv thưr 4, hnuz xiêz 7/12/2016:

Six hơưv jông cxax yuôx vắc xin tir thêir moz siêz trâu nhuôs zâu

Viv li chas ho tsuv cxax yuôx vắc xin tir thêir moz siêz trâu têx nhuôv mok đhâu thâuv nhiv kruôr xênhz zus tâu 2 hnuz?

Cxax yuôx vắc xin tir thêir moz siêz trâu chor nhuôv mok đhâu thâuv nhiv kruôr xênhz zus tâu 2 hnuz zos tsưr ziv lok six jông chiê phax tar moz siêz cik tsi tâu txix lênhx niêv trâu lênhx nhuôs. Kror no lok six zov chênhr, viv phênhv ntâu chor nhuôv mok trâus moz siêz cik txix lênhx niêv trâu tuk nhuôv đhâu thâuv xênhz zus tâu lok muôx 90% lênhx nhuôv zôngx ziv trâus moz hnhar thiêz muôx 25% hâur chor nhuôs ntơư zuôr trâus tuôs viv moz trưx phax siêz. Cxax yuôx vắc xin tir thêir moz siêz hâur 2 hhnuz đhâu thâuv xênhz zus tâu lok, jông trâu phax tir thêir  tsi chiê têx caz moz siêz cik txix lênhx niêv trâu tuk nhuôv txix 80-85%. Zos lênhx nhuôs tâu cxax yuôx vắc xin tir thêir moz siêz lis, đhâu thâuv xênhz zus tâu lok mak zuôr phax tir thêir tsi yuô tâu jông zav caz moz heik no cik txix lênhx niêv trâu mê nhuôv, tsênhv tsênhz zos cxax yuôx vắc xin tir their moz siêz thâuv tưz xênhz zus tâu tuk nhuôv muôx 7 hnuz, tsuôk phax tar tâu 50-57% xưz.

Iz chas ntơư, cxax yuôx vắc xin tir their moz siêz nzor tsi tiêk jông trâu phax tir thêir moz siêz cik txix lênhx niêv trâu mê nhuôv thâuv xênhz zus tâu lok, mak tsênhv paz trâu tuk nhuôv mok co cik tsi tâu zav moz heik sâuv txix têx lênhx txơưr đuô hâur chuôz zis, nênhs tsoz phưz tuk nhuôv lok txix têx lênhx nhuôv txơưr đuô đhâu buôk ti, nhoz jê têx lênhx trâus muôx zav moz heik no têx nyar, grêix to. Txơưv tiêk tuk nhuôs mok cik tsi tâu moz thâuv hâur six hơưv xênhz zus, taz sik cux zôngx ziv trâus cik tâu moz siêz txix lênhx niêv trâus muôx zav caz moz no tiv mê nhuôv khênhr nhoz jê đros niêv uô cê.

Muôx têx cxax yuôx vắc xin tir their moz siêz đhâu 2 hnuz zus tâu lok pok tâu?

Cxax yuôx vắc xin tir thêir moz siêz jông đuô hur si zos hâur 2 hnuz đhâu thâuv xênhz zus tâu lok, zos tsi tâu cxax yuôx mak tsuv chox ciês tuk nhuôv muk cxax yuôx nzor đhâu hlo thâuv ntơư (tsi tsênhr đhâu 7 hnuz đhâu xênhz zus tâu lok).

Cxax yuôx vắc xin phax moz siêz hâur 2 hnuz đhâu thâuv xênhz zus tâu tuk nhuôs lok pok nzor hênhr?

Cxax yuôx vắc xin tir thêir moz siêz hâur 2 hnuz đhâu thâuv xênhz zus tâu nhuôv lok tsi zos faz tsưr ziv phax tir thêir moz xuz thơưx trâu tuk nhuôv mok. Ntơưv qơư y tế, mê nhuôv cux tsuv tâu cxax yuôx Vitammin K đhâu hlo thâuv xênhz zus tâu lok, yuôx vắc xin BCG phax tar moz kruô njưk cux tâu cxax, viv li ziv cxax tâu nzor mak ziv jông. Trơưk li tsưr tsix y tế ntiêx têz heik thiêz Bộ y tế fuô kriê, yuôx vắc xin tir thêir moz siêz tsuv tâu cxax trâu chor nhuôv mok xênhz zus tâu đhâu ntơư 2 hnuz, viv no zos tsưr ziv jông yax chiê phax tir thêir caz moz siêz cik txix lênhx niêv trâu lênhx nhuôs lok sik txix têx lênhx txơưr đuô hâur chuôz zis, têx lênhx nhoz jê iz ndis ntơư. Ntâu têz qơưs sâuv ntiêx têz tưz uô lơưr faz tsưr ziv no thiêz tưz uô tâu yênhx côngz hâur txo grêk tsơưs têx lênhx nênhs trâus moz siêz hâur côngv thôngx tsơưs đuô 1%.

Têx lênhx nênhs tưs tsi tâu cxax yuôx vắc xin tir thêir moz siêz đhâu 2 hnuz xênhz zus tâu lok?

Chor nhuôv mok xênhz zus tsi txưv hli, tsi hnhar cir, chor nhuôv phiv liv xênhz zus, lênhx niêv trâus moz uô cuz uô no uô ntêx lok sik đhâu thâuv xênhz zus nhuôs, tuk nhuôv đhâu xênhz zus tsi hnor kaz, têx nhuôv đhâu hli, hnuz nhôngs taz sik cux tsi txơưx xênhz zus, chor nhuôs trâus sêv khiz luz chêr….tsuv qênhz yuôx sêiz shuôs njôngr chiê phax txar jav têx tsi jông. Têx nhuôs tsênhv taz tov trâus muôx moz, moz uô cuz uô no, trâus têx moz gênhs txơưr đuô mak tsuv nduô tsês iz ntuk tov kaz li tâu cxax./.

( Hồng Việt-Riê Lâux cxeik, nhênhv)