BHYT, BHXH txưv zênhv-qơư khov truôx trâu pêx xênhv tox siêz Sơn La

               Tix lâus Vưx Xênhv Vax nhoz jok Tsuô Ntaz, xã Co mạ, huyện Thuận Châu, Sơn La chuôz zis iz txưv zos chuôz zis txov nhêv. Ntu jê lok no, tix lâus tus nhuôv nhiv kruôr muôx 3 hlik ntâu trâus moz njưk hnhar, tsuv muk nhoz tsêr kho moz ntêr hnuz, tas ntâu nhiêx txiêx kho moz gênhk, co zos iz phiv liv lok six lox trâu tix lâus. Taz sik khov muôx ntơưr seiz njuôk shuôs moz viv li têx nhiêx kho moz, nhiêx yuôx tưz tâu bảo hiểm thêv 100% hur si. Chênhr zos li heik co, tix lâus chuôz zis tso siêz chiê mê nhuôv nhoz chơưv kho moz gênhk ntơưv tsêr kho moz, tsi trâus cxơưx lok nhiêx txiêx. “Cur tus nhuôv trâus moz njưk hnhar, tuôx nhoz kho moz ntơưv no cux tâu chor cưk yuôx, bác sĩ moz siêz tsoz phưz, nhiêx txiêx kho moz cux tas ntâu cơưk. Hmôngr jông muôx bảo hiểm paz 100% viv li cux paz tâu lok six ntâu lok sâuv nhiêx kho moz trâu mê nhuôv”.

              Chiê pêx xênhv pâuz tsênhz cxaz chuôz BHYT zuôr muôx liv jông, hâur co paz txo grêk tsơưs têx nhiêx thêv kho moz thâuv trâus muôx moz gênhk, BHXH Thuận Châu tưz hux jos đros hâu nov cxuô thax tsav qơư tsi so yax kriê, vênhv tôngv txos yênhx chuôz zis; đhâu ntơư ziv hnuz ziv muôx chôngz lênhx ntâu tus zuôr ntơưr seiz njuôk shuôs moz.

             Txos nhiv no, chor nênhs zuôr ntơưr seiz njuôk shuôs moz hâur Thuận Châu tưz tax zuôr xar 99%. Hâur thax tsav sir jos cov txos tas shông no uô tiêr têx hâux lưv tso tơưv. Pos Lê Thị Thúy Minh, nhoz jok 6, thị trấn Thuận Châu, huyện Thuận Châu heik: “Cur chuôz zis zuôr bảo hiểm tâu 7 shông lok no lơưv, cur 2 niêv txir puôr lênhx uô hâux lưv saz đrâuv hur si, xar zuôr bảo hiểm no tsês chiê thâuv ntu lâul tsi muôx đas jos uô nox ntơư muôx bảo hiểm. Thâuv muôx moz gênhk muk nhoz tsêr yuôx lok tsi tas ntâu nhiêx txiêx, txơưv muôx moz nhoz tsêr yuôx yênhx hli lok tưz muôx bảo hiểm paz thêv lơưv. Tiv 2, muôx hnuz nhôngs lơưv tsi xar uô phiv liv trâu chor tuz nhuôs mak zuk tưz muôx nhiêx zôngv lơưv, chênhr viv li pêz zuôr ntơưr seiz njuôk shuôs moz trâu 2 niêv txir hur si”.

          Taz sik, nhoz têx thax tsav tox siêz đêz đrôngs, thax tsav txov nhêv hâur Sơn La, chor nênhs cxaz chuôz BHXH txưv zênhv tsi chôngz. Qir tiv phênhv ntâu zos viv tsôngv pêx xênhv luz nênhx tsênhv txov nhêv hênhr, tsi yuô tâu pâuz tsênhz BHYT, BHXH txưv zênhv têx muôx liv.

           Chiê ziv hnuz ziv muôx ntâu tus chôngz lênhx tâu por hưv truôx tuk sâuv mạng xã hội, tâu cuiv nhiêx BHYT paz thêv têx nhiêx txiêx kho moz thâuv trâus muôx moz gênhk tsuv muk nhoz tsêr yuôx, Ủy ban tỉnh Sơn La tưz hu  lơưk cxuô taz viv, doanh nghiệp, chor nênhs siêz jông sik đros paz têx lênhx pêx xênhv muôx luz nênhx txov nhêv zuôr ntơưr seiz njuôk shuôs moz; cxuô cơ quan, taz viv cux vênhv tôngv canr bộ, công chức, viên chức iz lênhs paz zuôr tsơưs tsơưs iz đeiv ntơưr seiz njuôk shuôs moz trâu pêx xênhv muôx luz nênhx txov nhêv. Trơưk li zơưv Đinh Thanh Tùng, Phưv Giám đốc BHXH tỉnh Sơn La, tsaz yênhx đhâu thâuv fuô uô tưz tâu chôngz lênhx ntâu tus canr bôv, viên chức, nênhs lox tôngv thiêz tsôngv lax pêx xênhv jông siêz, thôngx ziv đros. Txix hâur shôngk shông txos nhiv no, cơ quan BHXH tỉnh tưz lênhk txeik tâu têx tsưr tsix, sơưr đơưk thiêz chor nênhs siêz jông hâur thiêz đrâuv 2 chas tỉnh iz tyv đeiv ntâu nhiêx txiêx paz tuôx zuôr ntơưr seiz njuôk shuôs moz trâu têx lênhx nênhs muôx luz nênhx txov nhêv. Txos nhiv no, tas nro tỉnh tưz muôx 1,3 tsov lênhx nênhs cxaz chuôz BHXH, BHYT thiêz têx bảo hiểm txơưr, tax 95% ntâu jênh sôr hâur tỉnh: “BHXH Sơn La zuôr tror sir jos uô jông luôs hâux lưv yax kriê, vênhv tôngv tsôngv pêx xênhv cxaz chuôz BHXH, BHYT; uô jông cxuô luôs hâux lưv, muôz sổ BHXHH, BHYT puz trâu têx lênhx nênhs muôx luz nênhx txov nhêv hâur thax tsav thiêz tror uô jông hâux lưv hlôngr yiêz uô têx ntâuz ntơưr, uô hâux lưv, uô ntâuz ntơưr đhâu sâuv mạng xã hội  chiê muôz jông six hơưv trâu pêx xênhv, tsưr tsix thâuv cxaz chuôz bảo hiểm cux li đơưk uô têx chei BHXH, BHYT; lar heik zos moz siêz uô têx ntâuz ntơưr, paz thêv nhiêx khiêz kho moz chiê lênhx nênhs cxaz chuôz BHYT tâu sơưv têx chei paz, tâu trơưk li Chính phủ hâux lưv choz shông 2024”.

Trấn Long-Riê Lâux cxeik, nhênhv

Zuôr xar 1,3 tsov lênhx nênhs gra nhiêx BHXH iz jiês tror tuôx uô đuô ntâuz ntơưr cov muôx nhiêx hli so lâul

              BHXH VN heik pâuz, 8 luz hlik hâur shôngk, muôx zuôr xar 19 tsov lênhx nênhs zuôr BHXH, tsar ndê zuôr xar 9% pir li shông uô ntêx. Thôngz sâu txix hnuz xiêz 01/1/2006 txos 31/8/2024, chor nênhs sơưv BHXH iz jiês thiêz tsênhv zuôr BHXH zos zuôr xar 1,3 tsov lênhx. Chor nênhs sơưv nhiêx BHXH iz jiês, tror tuôx zuôr BHXH tsênhv tuôr tsês six hơưv, hnuz nhôngs thêv BHXH zos 631 cxênhz ntâu lênhx nênhs.

           BHXH VN heik pâuz, nênhs lox tôngv gra nhiêx BHXH iz jiês phênhv ntâu nhoz têx ngênhx tsi lês uô hâux lưv têz qơưk, viv nuv ntâu, lok sik hâux lưv uô tsi huv đros, xar hlôngr uô lưv zav hâux lưv txơưr.... Nênhs lox tôngv nhoz hnuz nhôngs txix 20-40 shông, tsav 78%.

           Qir tiv zos viv nhiêx hli uô hâux lưv ntơưv têx doanh nghiệp tâu tsơưs, ntâu lênhx xar tiêk, zoz qơưx uô ntêx zos zov chênhr đuô pir li thêv nhiêx BHXH chiê txâuk hnuz nhôngs tâu sơưv nhiêx hli so lâul, chênhr zos li heik co lơưr tưz quyết định gra nhiêx BHXH iz jiês chiê muôx nhiêx txiêx uô lưv zav hâux lưv txơưr.

            Chei BHXH nhiv kruôr thôngz đhâu qir uô lơưr txix hnuz xiêz 01/7/2025 kho đuô, cxaz nzir ntâu tsênhv chei đuô chiê lênhx nênhs zuôr BHXH tâu sơưv têx tsênhv chei paz, cxơưz cxiz nênhs lox tôngv tuôr tsês six hơưv, hnuz nhôngs thêv Bảo hiểm chiê tâu sơưv nhiêx hli so lâul hlôngr viv gra nhiêx BHXH iz jiês.

           Iz chas ntơư, chor nênhs tâu gra nhiêx BHXH iz jiês zos: Nênhs lox tôngv txâuk hnuz nhôngs sơưv nhiêx hli so lâul, taz sik thêv nhiêx BHXH tsi tâu txưv 15 shông; têx lênhx nênhs muk uô nênhx nhoz saz đrâuv luôs 2 chas têz qơưk; lênhx nênhs tsênhv trâus moz iz hâur têx zav moz li: Moz trưx phax, tuôs têk tuôs tơư, moz siêz njưk hnhar, moz AIDS; lênhx nênhs trâus txo grêk đas jos lox tôngv txix 81% tror zar sâuv; nênhs trâus sêv khiz luz chêr; nênhs lox tôngv tưz thêv nhiêx BHXH uô ntêx hnuz xiêz 01/7/2025 thiêz thêv tsi tâu txưv 20 shông.

            Đros thiêz chor nênhs zuôr bảo hiểm txix hnuz xiêz 01/7/2025 tsuôk tâu gra nhiêx BHXH trơưk li heik sâuv.

Nhạc cắt

            Nênhs lox tôngv tsi tâu sơưv BHXH iz jiês, taz sik tuôr tsês six hơưv hnuz nhôngs thêv BHXH chiê tâu sơưv têx tsênhv chei paz ntâu đuô li: Thâuv tror zuôr BHXH tâu sơưv têx tsênhv chei paz ntâu đuô, tâu sơưv nhiêx hli so lâul zôngx ziv đuô hâur ntu sơưv nhiêx hli so lâul tâu cuiv nhiêx BHXH thêv BHYT; tâu sơưv nhiêx paz hâur niêx hli thâuv tsi tâu txâuk hnuz nhôngs sơưv nhiêx hli so lâul...../.

Thu Thùy-Riê Lâux cxeik, nhênhv