Tsêx trung truôx tuk luz nênhx trâu pêx xênhv trâus đêx ngaz cuôr yôngz Mường Pồn (Điện Biên)

Jiês đêx huôv lox, ngaz cuôr ntơưv xar Mường Pồn, huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên têis cik hnuz 25/7, tưz uô 7 lênhx nênhs trâus tuôs, trâus plox mông, yênhx puô luz tsêr trâus puôk tsuôx, ntâu kôngz lôngk trâus đêx cuôr yôngz puôk tsuôx tas.

Sir jos kho đuô têx trâus puôk tsuôx, paz trâu pêx xênhv muôx jông đas jos, luz nênhx truôx tuk, nganhx Y têr tỉnh Điện Biên tưz sêi đrơưv yênhx lix trạm y têr ciês ntơưv qơư no.

Zơưv Vì Văn Khiên, Tsar jok Mường Pồn 1, xar Mường Pồn, huyện Điện Biên puz pâuz: đêx ngaz cuôr, ar poz uô trâu chor cêr muk lok tsik tâu đhâu, uô phiv liv tsik tsơưs trâu chor canr bôv,  cưk yuôx y têr hâur hâux lưv tsoz phưz đas jos trâu pêx xênhv nhoz 11 jêx jok hâur thax tsav xar. Chênhr viv li, hâux lưv yênhx lix ciês Trạm Y têr paz trâu pêx xênhv ntơưv thax tsav qơư co, muôx tsiv gri lox hâur hâux lưv chơưv paz thiêz tsoz phưz đas jos trâu pêx xênhv: “Nhiv no Trạm y têr tâu kriz uô ciês trâu ntơưv jok viv li pêx xênhv lok six shir phaz thâuv muôx ntux nas đêx ngaz cuôr, muk lok phiv liv li no. Chor y, bác sĩ uô jông njuôk shuôk đas jos xuz thơưx trâu pêx xênhv, pêx xênhv shir phaz hênhr, nganhx Y têr cux khơưk muôz hax huv paz trâu pêx xênhv ntơưv qơư trâus đêx ngaz cuôr ruôr hiêv thiêz”.

Đhâu trâus đêx ngaz cuôr ruôr hiêv, txox cêr ar txix tsênhv qơư jok Lĩnh, xar Mường Pồn muk trâu qơư pêx xênhv nhoz Huổi Ké muk lok tsik tâu. Chor canr bôv quân y Bôv đôiv Pênhz phax tỉnh Điện Biên thiêz y, bác sĩ Trạm Y têr hâur xar tưz muk tơư đhâu têx cêr ar nhav jơưk, đaz tuôs chiê muk njuôk shuôk đas jos thiêz tsuôs yuôx tuô lov, phax tar caz moz iz ndis qơư nhoz trâu pêx xênhv.

Niêv tix Quàng Thị Dung, Phưv trưởng trạm sêiz car Trạm Y têr xar Mường Pồn puz pâuz: đhâu đêx ngaz cuôr, muôx ntâu vuôz tsuôz, cxuô zav, cuô ar trơưk chor đêx cuôr yôngz lok hâur tsêr, uô tsik hur tênhv qơư thiêz zôngx ziv huôv xênhz têx caz moz. Viv li, tsuôs yuôx Cloramin B chiê tuô lov, phax tar caz moz zos kror tsuv kriz uô: “Tênhv qơư njiz trâus phiv liv ntâu đhâu muôx đêx ngaz cuôr viv li nganhx y têr tsêx trung tsuôs yuô phax tar caz moz, kriê trâu pox nhuôs uô cov hur têx đêx chiê paz trâu pox nhuôs muôx tâu tênhv qơư nhoz ngaz tuk đuô”.

Đhâu đêx ngaz cuôr mak yuôr ntâu kror cêr txov, phiv liv trâu pêx xênhv. Thôngz sâu txos nhiv no, xar Mường Pồn muôx 100 ntâu ziv chuôz zis ntơưv 4 jok zos Mường Pồn 1, 2, jok Lĩnh thiêz Tin Tốc trâus ruôr hiêv; hâur co muôx 20 ntâu luz tsêr trâus cuôr yôngz, poz vâu tas hur si, 80 ntâu luz tsêr trâus đêx ngaz, ar poz lok cxuz, trâus ruôr hiêv txix 30-70%.

Đros chor chuôz zis tsik muôx vax tsêr nhoz, chinhr quyền ntơưv qơư tưz chiê iz cxiê ziv chuôz zis lav nhoz ntơưv têx tsêr vênhx huôv, tsêr cơưv nhuôs zâu; iz cxiê mak chiê nhoz đros chor cưr tix, nênhx tsa hâur jok. Hok chor chuôz zis muôx tsêr nhoz hâur têx qơưk zôngx ziv njiz trâus ntux têz ruôr hiêv mak tsênhv lav uô nênhx nhoz chiê tok tâu txar muk trâu têx qơưk nhoz ngaz tuk đuô.

Zơưv Chu Văn Bách, Trưởng phòng Kôngz nuv thiêz Huôv tsar jêx jok tox siêz huyện Điện Biên puz pâuz: Têx hnuz đhâu, Chính quyền huyện Điện Biên tưz qênhz shuôk tex ar têz chiê muôx tsưr ziv kriz uô qơư nhoz yiêz trâu pêx xênhv. Lơưr co, đrâuv iz cxiê ziv chuôz zis tưz zênhx muôx ar ntơưv kror qơư nhoz yiêz chiê nhoz, zuôr muôx 20 ziv chuôz zis tâu txar lok nhoz trâu ntơưv tiêx ndơưk poz jok Lĩnh, đros đar muôx 4.000 ntâu thiêr ndis. Hok jok Tin Tốc mak huyện muôx tsưr ziv cxiv tsa njưs thêir têx ntus đêx, chiê pêx xênhv truôx siêz nhoz ntơưv qơư, truôx tuk luz nênhx: “Huyện tưz hêik têx tsưr ziv trâu Ủy ban tỉnh Điện Biên pâuz, hâur co muôx tsưr ziv xuz thơưx zos tsês trung paz trâu pêx xênhv txar lok nhoz truôx ntơưv têx qơưk nhoz yiêz ngaz tuk đuô. Nhiv no huyện tsênhv muôx tsưr ziv txar pêx xênhv lok ntơưv 4 kror qơư, hâur co ntơưv jok Tin Tốc thiêz jok Lĩnh zuôr paz trâu pêx xênhv tror nhoz truôx ntơưv jok luz”.

Txix chinhr quyền ntơưv qơư li têx sir jos thiêz tsưr ziv uô tsênhv tsênhz, đros muôx côngv thôngx sik đros paz, zuôr paz trâu pêx xênhv nhoz qơư trâus đêx ngaz cuôr Mường Pồn muôx nzir cxuô kror, sir jos hla đhâu têx phiv liv chiê nzor truôx tuk luz nênhx./.

Vũ Lợi-Lik Thox cxêik nhênhv

Iz cxiê tsưr ziv uô chiê txuôs tênhv

Ủy ban tỉnh Sơn La heik cxuô Sở, ban, ngênhx; Ủy ban cxuô huyện, TP, tsưr yưv pênhr uô têx dưv anr tênhv tênhz mê đros Công ty tênhv tênhz Sơn La sir jos fuô uô cxuô faz tsưr ziv txuôs tênhv hâur thax tsav tỉnh ntu 2021-2025 tưz tâu Ủy ban tỉnh tso tơưv ntơưv Quyết tinhv sôr 3028/QĐ-UNDN hnuz 31/12/2020, uô jông lơưr Ủy ban tỉnh Chỉ thị sôr 12/CT-UBND hnuz 23/6/2023, sir jos txuôs tênhv hâur thax tsav tỉnh Sơn La ntu 2023-2025 thiêz têx shông zuôr txos.

Iz chas ntơư, tror fuô uô têx hâux lưv tâu zok muôz lơưr Ủy ban tỉnh ntâuz ntơưr sôr 1723/UBNDKT hnuz 24/4/2024 chiê uô lơưr Thủ tướng chính phủ côngz tênhv sôr 38/CĐ-TTg hnuz 15/4/2024 lok sir jos fuô uô jông têx hâux lưv cov muôx txâuk tênhv sir zôngv hâur ntu yar ntux cuz sor shông 2024 thiêz têx shông zuôr txos.

Iz cxiê faz tsưr ziv txuôs tênhv, lar heik zos hâur ntu cuz sor hênhr shông 2024 sâuv thax tsav tỉnh:

Cơ quan lês uô hâux lưv têz qơưk, cxuô luz tsêr cơưv ntơưr, tsênhv qơư kriê cơưv txux chi: Têx taz viv kriê lês uô cxuô luôs hâux lưv cxênhx txuôs tênhv tênhz sir zôngv niêx hli 10% pir li cxiê shông; chor tsêr cơưv, tsêr kho moz, qơư seiz njuôk shuôs, kho moz gênhk txuôs tênhv sir zôngv niêx hli 5% pir li cxiêx shông; cxiv kho meir nzuôx chuô, mêir nzuôx chuô txiêk txix 27 độ tror zar sâuv. Tsuôk tâu zôngv meir tso chuô txiêk thâuv saz đrâuv jôngr cuz sor hênhr; thâuv zuôr so hâux lưv, lok muk tsêr ntơư tsuv tuô meir nzuôx chuô txiêk uô ntêx 30 phênhz; tso tsơưs tênhz tơưk pov cêr trâu qơư uô si, qơư côngv thôngx.

Đros têx tsênhv qơư muôv muôs, qơư dịch vụ: Têx qơư uô jâuz mor nox, qơư tok kruô nhoz so, qơư muôv muôs, qơư uô hâux lưv thâuv hmo ntux tơưk tsơưs tênhz saz đrâuv jôngr, uô trơưk têx cui tinhv lok cxênhx txuôs tênhv, txo grêk tsơưs sir zôngv tênhv thâuv muôx công ty tênhv tênhz ntơưv qơư heik pâuz lok tsi txâuk tênhv. Tuô lok sik tơưk tsơưs 50% têx tênhz saz đrâuv jôngr, qơư tso yêz, qơư uô si, qơư côngz côngv. Cxơưz cxiz sơưr đơưk muk tơư ntâu đuô đhâu têx yôngx tsêr siêz nhoz siz jê. 10 six tsâuk ntux tuô hur si têx tênhz tơưk tsi zov chênhr....

Têx qơư lês uô hâux lưv têz qơưk, qơư huôv tsar uô nox uz no: Uô trơưk têx tsaz yênhx tơưk tênhv tênhz, sir zôngv tênhv lơưr Bộ Công thương Thông tư sôr 23/2017/TT-BCT hnuz 16/11/2017, thâuv muôx công ty tênhv tênhz heik pâuz. Tuô lok sik tơưk tsơưs 50% têx tênhz tơưk pov cêr saz đrâuv jôngr, qơư tso yêz, qơư uô si, qơư côngz côngv. Hlôngr iz cxiê hâux lưv uô trâu thâuv đhâu 10 six tsâuk ntux ntơư...../.

Thanh Thủy-Riê Lâux cxeik, nhênhv