Hlôngr yiêz sôr, paz huôv tsar nganhx kôngz nuv Sơn La

Sir zôngv hlôngr yiêz sôr trâu tsưr ziv chos dâu tây, 3 shông tror lok no, HTX dâu tây Xuân Quế-Iz hâur chor HTX muôx thax tsav chos dâu tây lox đar tiv zix tỉnh Sơn La đros muôx 30 ntâu héc ta, tưz yênhx lix kriz uô marketing-zos chor hluôk nênhs ntơưv thax tsav qơư tâu kriê lok công nghệ sôr chiê sêiz car thax tsav chos, đros co zos muôz chor hax huv dâu tây tưz tâu lo ntơưr nriêr pâuz qơư uô lok muôs sâuv chor qơư zuôr muôs điện tử, li: Tiktok, smart Port…

Zơưv Nguyễn Văn Nam, Giám đốc HTX puz pâuz: têx shông uô ntêx, HTX xar li phênhv sâu tâu txix 7-8 tiv đêiv iz shông; 3 shông tror lok no thâuv sir zôngv hlôngr yiêz sôr, tsơưr lươngv hax huv ziv hnuz ziv siêz cux li chor nênhs pâuz txos HTX chor hax huv ziv hnuz ziv muôx chôngz đuô, viv li HTX li phênhv sâu tưz tâu muôx 11-12 tiv đêiv iz shông:

“Chiê hlôngr yiêz sôr hâur kôngz nuv, uô ntêx zos nênhs sơưr thơưx HTX tsuv uô ntov jông hâur hâux lưv sêiz car, huôx tôngv, uô tâu li mak têx hax huv thiêx tau uô jông, huv đros trâu têx qơư zuôr muôs điện tử; iz zav li pez tsênhv muôs chor hax huv kra kruôr, kra cov muôs mak têx no muôs tâu lok six jông, huv đros hâur hlôngr yiêz sôr thiêz sâuv têx qơư muôs điện tử”.

Yênhx lix kaz shông 2021, HTX Kôngz nuv Sơn La muôx 30 thành viên, puôr lênhx zos chor kỹ sư kôngz nuv hluôk, sir jos thiêz muôx siêz xar iz zav zos xar huôv tsar HTX lơưr saz ngaz tuk, truôx jông.

Nhiv no HTX zus 500 tuk nhux đas muôs grêix 3B, 150 tuk nhux đas sha mê nhuôv, đros co zos sik côngv đros chor ziv chuôz zis chos yênhx puô héc ta cuô txoz, cà phê Catimor… đros têx hax huv tâu uô trơưk tsưr ziv zuôr muôs jông, HTX cux sir jos uô hlôngr yiêz sôr txix hâux lưv sêiz car, uô nox, tu zus txos trâu nriêr pâuz qơư zus, qơư uô nox thiêz zuôr muôs têx hax huv.

Tix lâus Trần Đức Miền, Phưv Giám đốc HTX puz pâuz, nhiv no HTX tưz kriz uô hlôngr yiêz sôr trâu sêiz car txix mã QR, nhật ký điện tử, paz txo grêk tsơưs têx ntâuz ntơưr thiêz uô tâu huv zos truôx jông đuô hâur sêiz car. Tas nro cxuô kror qơư uô tâu siz txuôk đros uô cê, tas nro têx hêik pâuz sâuv cxiv luôs no tâu sêiz car đhâu phần mềm; chor hax huv cux tâu muôs sâuv têx qơư zuôr muôs điện tử, li: Lazada, Shopee….hlôngr jux juk txix muôs hax huv li cxôngx nzor trâu zuôr muôs hax huv online:

“Hlôngr yiêz sôr tưz paz trâu têx hâux lưv hâur HTX tâu uô jông chuôz ndê xar muôx 200%. Iz zav li sêiz car yuôx vắc xin lok sik iz zav yuôx tưs chơưv kho trâu chor nhux đas, xar pâuz hâur qơư tsês chiê yuôr bâuv li chak chiê chơưv kho nzir lok sik zuôr nzir, mak thâuv ntêx zuk tsuv muk qênhz shuôk, sêiz têx ntâuz ntơưr hâur qơư tsês chiê; taz sik nhiv no đros muôx sêiz car đhâu điện tử, iz hax huv puôr lênhx muôx iz mã, pêz zuôr zôngv tâu ciês điện thoại chiê sêiz shuôk hâur qơư tsês chiê yuôr ntâu lok tsơưs thiêz puôk tsuv zuôr nzir lok tsik zuôr. Li co zuôr paz tâu jông trâu chor công nhân, tiv oz zos paz trâu chor nênhs sêiz car uô tâu jông hâux lưv thiêz pâuz tâu cxuô kror hâur yênhx hnuz đuô”.

Txos nhiv no, Sơn La tưz muôx 70.000 ntâu ziv chuôz zis uô kôngz nuv tâu kriê lok kỹ thuật sôr thiêz muôx tài khoản sâuv têx qơư muôs điện tử; zuôr xar 1.000 hax huv tâu muôs trâu sâuv têx qơư muôs điện tử. Zơưv Dương Văn Biển, Chi Cục phưv Chi cục tu zus, thú y thiêz tsiêx đêx tỉnh Sơn La puz pâuz: Ntâu doanh nghiệp, hợp tác xã thiêz chor ziv chuôz zis tưz sir zôngv têx khoa học công nghệ, tiv zix zos công nghệ sôr hâur uô nox, chos kôngz lôngk, tu zus tsiêx đêx chiê paz gra siêz tsiv gri têx hax huv.

Đros co zos tưz sir zôngv internet, mạng xar hôiv chiê piêr pâuz, muôs hax huv trực tuyến, cxaz chuôz muôs sâuv têx qơư muôs điện tử, kriz đar muôs trâu ciêz đrôngs hâur thiêz đrâuv tỉnh lok sik muôs tơưv trâu saz đrâuv têz qơưk:

“Chiê paz thơưz hlôngr yiêz sôr, Chi cục tưz muôx hêik pâuz trâu tỉnh, trâu nganhx muôx têx tsênhv chêi paz trâu yưv pênhr uô têx tsưr ziv sêiz car, tu zus tsiêx cxu sir zôngv công nghệ sôr, li sêiz car chor tsiêx tu zus txix têx tsưr ziv uô jông đuô”.

Sir zôngv công nghệ sôr trâu hâur uô kôngz nuv đros têx tsưr ziv uô jông txơưx njê đuô, sir zôngv têx chuôz zênhx yiêz jông tưz thiêz tsênhv paz muôz tâu kinh têr tsênhv tsênhz, paz đơưk kho tâu kror phiv liv lok qơư muôs trâu têx hax huv hâur kôngz nuv, txix co paz trâu Sơn La nganhx kôngz nuv huôv tsar./.

Trấn Long-Lik Thox cxêik nhênhv

Tsar jok uô ntêx nyuôs, txơưx huôv tsar uô nox

Uô tsar jos 15 shông, tix lâus Vưx Xênhv Thox, xênhz shông 1981, heir nênhs Hmôngz nhoz jok Pá Hộc, xã Nhi Sơn, huyện Mường Lát, tỉnh Thanh Hóa thâuv tưs tưz tâu tsôngv box hâur jok thiêz canr bôv xã njênhs njôngr, nhiêv txos. Cxuô lênhx cxuô tus pâuz tix lâus, tsi tiêk viv gruôs, moz siêz lês uô jông cxuô luôs hâux lưv, tsênhv zos lênhx uô ntêx nyuôs hâur phôngz yaox huôv tsar kinh tế, sir jos hla đhâu cêr pluôs, uô bluô nux ntơưv thax tsav qơư nhoz.

Jok Pá Hộc muôx 129 chuôz zis, 629 lênhx nênhs, zuôr xar 100% zos tsôngv box Hmôngz. Viv thax tsav qơư tox trôngz hâur pêk siêz, phiv liv muk lol thiêz niêx shông ntux cux txơưr txar ntâu đros trâu tsôngv pêx xênhv tsi yuô tâu muôx txux chi tsưr ziv jênhv pâuz. Chênhr zos li heik co, tsôngv box hâur jok phênhv sâu tâu zos khov trâu tsêz chos mê njik têx kôngz thiêz tu zus tsiêx cxu viv li luz nênhx tsênhv yuôr ntâu txov nhêv, chor chuôz zis pluôs tsav txos 33%.

Chiê tsôngv box sơưr đơưk hâur jok muôx phênhv sâu truôx tuk, tix lâus Vưx thâuv tưs tưz sir jos yax kriê tsôngv cưr tix nênhx tsa hlôngr yiêz zuz nôngz tsoz chos, tsiêx tu zus huv đros, uô trơưk cêr uô nox yiêz. Đhâu têx jiês muk cơưv kriê tsưr ziv huôv tsar uô nox uô hnar pâuz thiêz pov tâu, tix lâux Vưx puôr lênhx lok kriê trâu tsôngv pêx xênhv, txix ntơư jux juk hlôngr yiêz sơưr đơưk tsưr ziv, siêz xar, paz ntâu chuôz zis hâur jok huôv tsar  kinh tế, sir jos hla đhâu yeiz pluôs.

Đros trâu lês uô jông têx hâux lưv zok muôz, tix lâus tsênhv uô ntêx nyuôs, huôv tsar uô nox tâu trơưk têk sâuv chênhr zuk li qơư nhoz. Tix lâux Vưx heik: “Seiz pov tsôngv niêv txir cưr tix nênhx tsa sơưr đơưk hâur jok luz nênhx tsênhv yuôr ntâu  txov nhêv, thâuv co tix lâus chuôz zis cux tsi yax pêk tsơưs, zuk chor tuz nhuôs nox nhoz, muk lok tsi bâuv têx fôngx zưs, cux hluz têx mê nhuôv. Tsi tas li, zuk zos iz tus seiz car tsôngv niêv txir lax pêx xênhv hâur jok, tsi uô ntêx nyuôs hâur cxuô luôs hâux lưv mak heik zuôr tsi muôx lênhx tưs mnôngs. Chênhr viv li, tix lâus tưz sir jos khưr huôv tsar uô nox txix chos txir đuôx, tu zus tsiêx cxu. Thâuv uô tâu yênhx côngz, muôx tsưr ziv, tix lâus li kriê trâu sơưr đơưk đros cơưv shâuv thiêz uô trơưk, khov li ntơư chor ziv chuôz zis pluôs hâur jok cux txo grêk tsơưs jux juk hâur yênhx shông.....”.

Cê uô cê cơưv shâuv luôs lưv tus txơưx huôv tsar uô nox tsưr ziv, txos nhiv no, tix lâus Vưx chuôz zis muôx 300 tsoz txir đuôx, tu zus đreiv txix 2-3 tus tưv, yênhx châuv tus keiz ok. Iz chas ntơư, chuôz zis tsênhv chos nzir điz, uô poz cưk, uô blêx hur si. Txix chuôz zis têx sir jos khưr huôv tsar uô kôngz, tu zus tsiêx cxu, thâuv tưs ntu zuôr txos tsiêz 30, tix lâus chuôz zis ho muôx phênhv sâu tâu 30-40 tsov đeiv txix muôs txir đuôx. Cơưv shâuv thiêz uô trơưk tix lâus cêr uô nox, nhiv no têx chuôz zis pêx xênhv hâur jok puôr lênhx chos txir đuôx, chuôz zis chos tsơưs mak muôx nhos 100 tsoz, kênh ziv lơưr chos ntâu cux muôx txos 700 tsoz txir đuôx. Đros trâu têx sir jos khưr, moz siêz lês uô jông luôs hâux lưv zok muôz, tix lâus Vưx tưz tâu huyện, xã muôz ntâu ntơưr kruôs, tâu tsôngv cưr tix nênhx tsa sơưr đơưk hâur jok njênhs njôngr thiêz kruôs nziês.

Tsi tiêk huôv tsar uô nox uô hâuk coz, tix lâus Vưx tsênhv uô jông hâux lưv yax kriê, vênhv tôngv tsôngv niêv txir lax pêx xênhv sir jos hlôngr yiêz zuz nôngz tsoz chos, tsiêx tu zus huv đros. Iz chas co, kriê tsưr ziv uô nox, paz têx chuôz zis txov nhêv sir jos hla đhâu phiv liv, truôx tuk luz nênhx.

Phênhv “Nôngx mênhx zuôr tsuv pâuz” hnuz no tsuôk muôx li no xưz. Phênhv no zos Cơ quan Đeix nta suôz Việt Nam nhoz thax tsav faz Bắc uô. Đros muôx Tsênhv qơư cxiz kôngz têz qơưk paz max./.

Vàng Lan VOVTB-Riê Lâux cxeik, nhênhv