Chêix ntux yiêz tuôx trâu txir nênhz jêx jos poz ziz chiê phôngv muôx jông đas jos

           Hâur niêx shông thâuv txos chêix ntux yiêz, pax lâus tơưs yiêz, tsôngv px hêir nênhs poz ziz thax tsav faz Bắc cux li nhoz tỉnh Sơn La tưz tror kriz ntênhk hội chiê ndo txiêx njis txos pox côngz, zơưv côngz, đaz xênhz têz, xênhz qơư thiêz ndo txiêx njis lênhx txir nênhz tưz chơưv kho jông moz trâu cxuô lênhx sđ muôx luz nênhx yar ntux đris. Pos Tòng Thị Chảng, tưz 70 ntâu shông hnuz nhôngs, zos iz lênhx txir nênhz nhoz xã Hua La, đrôngl Sơn La, tỉnh Sơn La, tưz muk uô nênhz chơưv kho tâu chôngz lênhx jông moz gênhk nhoz iz cxiê huyện thax tsav tỉnh Sơn La shir phaz lul hêik pâuz tiêk; trơưk li hêir nênhs poz ziz ntênhk hội chax chêk uô nênhz, 3 shông lok sik 5 shông kriz uô iz jiês: “Luôs hâux lưv ndo txiêx njis txos pox côngz, zơưv côngz, đaz xênhz têz, xênhz qơư thiêz ndo txiêx njis txos lênhx txir nênhz tưz uô nênhz chơưv kho sđ muôx jông đas jos li têx hnuz no

          Uô ntêx thâuv zuôr kriz uô ntênhk hội no, lênhx txir nênhz tsuv hêik trâu cxuô lênhx tuz puôs lok zos chor zơưv txir nênhz tưz chơưv kho tâu jông moz nhoz cxuô jêx jos pâuz tsênhz hnuz tsưr tsix, chiê bax iz cxiê zav nox gra tuôx paz trâu lênhx txir nênhz chuôz zis, co zos ndo txiêx njis txos lênhx txir nênhz đas jos, côngz bê paz chơưv kho jông moz gênhk. Pos Tòng Thị Vinh, xã Hua La, đrôngl Sơn La hêik pâuz:  “Hâur ntu đrav ntêx, muôx moz gênhk, muk sêiz shuôk trâu tsêr kho moz cux tsik pov muôx moz li chas? Chênhr zos li hêik co, chor lâuk hêik, cur tsuv tâu uô nênhz chiê ndo txiêx njis txos pox côngz, zơưv côngz, ndo txiêx njis txos đaz xênhz têz, xênhz qơư. Txix ntơư txos trâu nhiv no cux thiêx tsik pov muôx moz gênhk, uô luz nênhx yar ntux đris”

          Đros co, lênhx txir nênhz tsuv bax cxuô zav nox đros cxuô lênhx tuz buôs cxuô zav nox gra tuôx đros côngv. Co zos 5 huv chơưr xơưk, iz tus buô, 2 tus kêiz, ntâuz pas jak gax, ntâuz liêz chiê par jis trâu tus ndêx nxông ntêr 3 thiêr thiêz tus ndêx nxông co tsuv đêi cxuô zav pax liêz njuôz, xiêr, đơưz, đax. Thâuv lênhx txir nênhz co uô nênhz, lênhx tuz buôs co tsuv êv iz luz toz hâu buô hâu siêr, muk ndis trôngx grêix chơưr chiê hêik trâu pox côngz zơưv côngz pâuz thiêx tâu txo luz toz hâu buô co trâu sâuv trôngz grêix chơưr txi côngv. Pos Tòng Thị Chảng hêik pâuz nzir: “Iz lênhx gra iz tus kêiz hâu, 2 luz kê kêiz hâu siêr, luz plâuz tsuv jak đax, xiêr; oz luz kê no tsuv muôz ndâuk khi đêi uô cê’ 4 luz mor txâuv puôz, iz tus kêiz cxiêz, iz luz hnaz ntiv yo trâu cxuô lênhx hâur chuôz zis. Đhâu uô nênhz tas, lênhx txir nênhz thiêx phêiz trâu chor gra kêiz tuôx paz co iz lênhx iz saz kêiz. Taz sik, iz cxiê zuôr, iz cxiêx cux tsik zuôr thiêz muôx iz cxiê lênhx cux nhoz đros nox pluôk mor nênhz”

           Thâuv trôngx mor nênhz bax tâu cxix, lênhx txir nênhz tsuv hu pox côngz zơưv côngz, đaz xênhz têz, xênhz qơu lok nox uô ntêx; đhâu co thiêx hu lênhx txir nênhz co têx njux plis lok đros nox trâu ntơưv lênhx txir nênhz thax đaz nênhz thiêz thor cov pox côngz zơưv côngz por hưv trâu cxuô lênhx hâur chuôz zis tsik muôx moz gênhk, hla trâu shông yiêz khưr tâu nox, tâu hnar.

         Đhâu ntơư, cxuô lênhx sơưr đơưk thiêx tâu lok nox grêix hâuk chơưr, muôx luk phongv jông trâu shông yiêz, muôx luz nênhx vav mênhx tsâu sor.

          Chênhr zos li hêik co, hêir nênhs poz ziz chax chêk uô nênhz chơưv kho moz gênhk thiêz ndo txiêx njis txos lênhx txir nênhz têx côngk đas jos chơưv kho jông moz, cux zos hêir nênhs poz ziz iz vênhx huôv jông tâu kriz uô hâur chêix ntux yiêz niêx shông./.

                                    Đức Anh-Tsu cxêik nhênhv

Kênhx Hmôngz-Zav chuôz zênhx paz tuôr tsês chiê mênhx cxưx têx cêr nênhx vênhx huôv jông

            Chiê uô tâu iz traz kênhx trơưk li siêz nhiêv mak tsuv uô jông xêir tsov têx shôngz ntông chox lok uô. Ntông uô tâuz kênhx tsuv zos chor ntông chiêz mak uô tâu thiêx siz thiêz jông gâux. Ntông txiêr tâu lok mak muôz fuô uô yênhx đêiv ntêr muôx 4 đok, tuôz muôx iz đok ntâu, jiêz cov kruôr. Zôngv triêv max mav tưk cov jông li luz tâuz kênhx thiêz muôz fuô uô oz saz, lơưr co muôz zar đrav kaz khi khor uô cê thiêz tror max mav tưk, max mav joz cov yênhx ciêz luz tâuz kênhx.

             Thâuv yênhx luz tâuz kênhx lơưv mak zuôr tâu muôz đuô uô oz saz chiê tho kror hâur luz tâuz thiêz zar car tâuz kênhx. Thâuv ntêx tsôngv box tsuôk zôngv têk xuôk traz câuk chiê max mav câuk xưz, taz sik nhiv no mak zôngv mêir paz câuk lơưv viv li kror hâux lưv no cux tâu uô sêiz thiêz câuk tâu huv đros, jông gâux đuô. Thâuv câuk kror tas mak tror muôz oz saz tâuz kênhx co siz puô uô cê thiêz zôngv têx hluô car thênhx lok siktêx hluô tơưr khor uô câux jov cov oz saz tâuz kênhx co siz puôr uô cê tsik khênhr điv pa. Chor car kênhx mak zôngv têx shôngz kênhs chiê uô, zos tsik muôx shôngz kênhx mak zôngv chor shông yil uô car kênhx, muôx 6 tuk car. Thâuv chor car shông co tâu txiêr lok txos tsêr mak muôz hâu cov tsik tơưs, đhâu co muôz kra sâuv nthaz lok sik jiêz yar ntux cov kruôr mav li muôz lok njuôk uô car kênhx. Tix lâus Yênhx Xênhv Muôk, lênhx nênhs pâuz uô kênhx nhoz xar Har Tsor, huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La hêik pâuz: Lax uô yax thâuv uô kênhx zos ntâuk chor tôngx chiê uô blêiv kênhx, iz hnuz sir jos mak tsuôk ntâuk tâu oz đêiv tôngx xưz:

              Băng tiếng Mông

           Hmôngz muôx oz zav kênhx, iz zav zos kênhx las, iz zav zos kênhx sênh. Chor kênhx sênh mak tâu tsôngv box Hmôngz lênhk, Hmôngz siz, Hmôngz đuz yuôz ntâu đuô viv huv trâu lơưr têx suôz kênhx. Hok chor kênhx las mak tâu tsôngv box Hmôngz đơưz yuôz ntâu đuô. Taz sik, trơưk chor nênhs pâuz kênhx mak oz zav kênhx no puôr lênhx jông iz zav thiêz yuôz tâu chor jax kênhx hur si, tsuôk zos muôx iz, oz ntir mak siz txơưr mê njil. Kênhx zos zav chuôz zênhx muôx đros đrêiv tsôngv box Hmôngz luz nênhx.

            Kênhx tâu zôngv ntâu hâur tsôngv box Hmôngz têx cêr đaz cêr kruô thâuv muôx iz lênhx nênhs pur iz puô nênhk gâuv shông, tâu tas siv nênhx. Taz sik, kênhx cux tâu sir zôngv xưk li ntâu zav chuôz zênhx sênhr suôz txơưr li: trax blêiv, trax njiê, trax gâux nos lok zos gâux lâus ndak… chiê yuôz thâuv muôx nthuôr uô cêr lov jêv, têx hnuz tsiêz, chor hluôk tuz, hluôk nxêik yuôz hêik txos cêr gâux cêr đrâus… đuô li, trơưk cxênhx nênhs lâul hêik mak thâuv ntêx cux muôx suôz kênhx nox yôngz hâuk co, kênhx tok nhaz hur si, đros co hâur têx hnuz ntênhk, tsiêz, đrâuv zôngv chiê yuôz mak kênhx cux tâu zôngv chiê đhiê thiêz nthuôr uô cêr lov jêv trâu sơưr đơưk tâu sêiz.

             Zơưv Vax Txôngr Xênhv Muôk, nhoz jok Fênhx Hôx, xar Har Tsor, huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La puz pâuz:

             Băng Tiếng Mông

           Cux li ntâu jêx jok tsôngv box Hmôngz txơưr đuô, xar Har Tsor, huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La nhiv no cux tsik yuôr chôngz nênhx pâuz uô têx kênhx lơưv. Chiê hâux lưv uô kênhx tsik trâus pôngz plox, đhâu tsaz yênhx “Ntênhk hôiv lok sêiz shuôk thã x tsav poz jêz lâul cxôngx nzor xar Har Tsor” nhiv kruôr tâu tsưr tsix jiês xuz thơưx ciês thâuv hâur shôngk shông 2025 nhiv kruôr đhâu, xar tưz hêik chor nênhs pâuz uô kênhx, yuôz kênhx tuôx trâu ntơưv tsênhv qơư xar chiê uô kênhx thiêz yuôx kênhx trâu tsôngv kruô nhoz đêz jê tâu sêiz suôk, nriêr pâuz. Tiv zix zos cxênhx hluôk, chor nênhs xar cơưv uô kênhx njiê pov, pâuz tâu chiê cơưv shâuv thiêz uô,paz tuôr tsês tâu zuk mênhx cxưx li kror hâux lưv uô kênhx no. Zơưv Đruôk Xênhv Hơưx, Chủ tịch Ủy ban xar Har Tsor, huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La puz pâuz:

            Băng tiếng Mông

         Tuôx trâu têx jêx jok tsôngv box Hmôngz hâur chêix ntux yiêz, suôz kênhx đros chor hluôk tuz hluôk nxêik tsôngv box chor tsôngk yo yiêz jông jav xưk li uô trâu thax tsav tox siêz, têx jêx jok tsôngv box Hmôngz hax zav jông jav đuô thiêz muôx tâu luz nênhx shir phaz đuô./.

Lik Thox cxiv sâu thiêz cxêik nhênhv