Hluôk nênhs heir nênhs tsơưs tsưr ziv siêz xar njôngr huôv tsar uô nox

Muôz têx huz chơưr xơưs ntiv trâu hâur têx far ntơưr chiê thâux xa, choz trâu kruô sir zôngv trâu têx hnuz zuôr txos tsiêz, tix lâus Y Knáp, xênhz shông 1989, heir nênhs M’nông, nhoz xã Ea Mroh, huyện Cư M’gar, tỉnh Đắc Lắc heik pâuz: Tsiêz shông no, tsôngv kruô lơưr đas cir zuôr ntâu đuô shông uô ntêx, viv li tix lâus tsuv hu nzir têx lênhx nênhs hâur tsêr đros paz uô hâux lưv thâux xa huv trâu tsôngv kruô.

Đhâu 2 shôngk ntâu qir têk huôv tsar uô hêir nênhs M’nông têx chơưr xơưs thâuv ntêx, muôx bê hu zos chơưr xơưs “Ama Tâm”, nhiv no iz hlik tix lâus muôs trâu hâur ciêz đrôngs txix 30-50 huz chơưr xơưs. Ciês six hơưv tsiêz shông no, tix lâus tưz lênhk nhav uô zuôr xar 200 huz chơưr trâu kruô. Tix lâus Y Knáp heik pâuz, hâux lưv tsôngv kruô lơưr đas cir zuôr hâur niêx hnuz iz hnuz ntâu jux juk thiêz ciêz đrôngs cux ziv hnuz ziv muôx ntâu tus chôngz lênhx zuôr txos, chênhr zos qơư truôx chiê tix lâus tror huôv tsar uô têx chơưr xơưs thâuv ntêx:“Uô chơưr xơưs lơưr têx tsưr ziv yiêz mak zuôr tsi jông hâuk, tsi trơưk li chor lâuk têx chơưr lơưr uô đrav ntêx, chênhr viv li tsuv uô iz zav têx lâuk tưz kriê tsês. Cur xar, tov kaz no zuôr sir jos huôv tsar uô chor chơưr xơưs thâuv ntêx iz txưv têx lâuk tưz uô đhâu ntơư ntâu đuô, muôs tâu đuô trâu hâur ciêz đrôngs”.

Ntâu shông chos thiêz tu 2.160 xưv phaz têz cà phê, taz sik tsi yuô tâu trơưk li tsưr ziv, uô tix lâus Y Cuông M’lô (xênhz shông 1985) nhoz jok Dhu, xã Ea Drông, thị xã Buôn Hồ pôngz siêz, tsi xar tu thiêz chos. Taz sik tsi xar cov trâul txov, yeiz pluôs, tix lâus Y Cuông tưz mul zok nriêr, cơưv shâuv têx tsưr ziv uô nox fiv đros trâu têx ar têz ntơưv qơư thiêz chuôz zis. Khov thị đoanx thiêz phongx kinh tế thị xã Buôn hồ paz max, hli 7 shông 2020, tix lâus Y Cuông tưz yênhx lix tổ HTX tu zus yis. Đros trâu têx pênhr paz 70%, tix lâus Y Cuông tưz zuôr 25 tus yis lok pheiz trâu 4 lênhs hâur HTX zus. dhâu 5 luz hlik ntâu tu zus, nhiv no tổ hợp tác paz yis vav muôx txos 39 tus. Tix lâus Y Cuông njuôk xav, zos iz tus niêv yis iz fâuv sha tâu txix 1-3 tus nhuôv thiêz iz shông sha 2 jas, txos kaz shông 2021, tổ hợp tác paz yis co zuôr tsar ndê ntâu đuô 4 bâus. Đros thiêz gri muôs txix 115 cxênhz đeiv txos 130 cxênhz đeiv iz cir grêix yis, no tâu seiz zos iz tsưr ziv, hâux lưv uô jông, krêz hâu cêr uô nox yiêz trâu thax tsav tox siêz:“Uô kôngz mak uô trơưk cheix, gri muôs hâur ciêz đrôngs lok tsi truôx tuk, muôx kênh jiês ndê, têx thâuv grêk tsi tâu gri, pâuz tsi tâu zuôr uô chas viv li pêz iz siêz tu zus yis. Pêz cux xar nthuôr uô đar tsưr ziv uô nox no txos têx chuôz zis hâur jok chiê gra siêz phênhv sâu tâu trâu chuôz zis, cov px luz nênhx jux juk hlôngr yiêz”.

Tix lâus Y Chinh Bkrông, nhoz jok Kala, xã Dray Sáp, huyện Krông Ana, tâu ntâu lênhx hluôk pâuz txos, khov uô tâu jông luôs hâux lưv chos ndêz muôs. Tix lâus Y Chinh heik pâuz: Shông 2016, đhâu thâuv cxaz chuôz lớp cơưv têx tsưr ziv chos ndêz ntơưv Tsênhv qơư kriê txux chi tsưr ziv uô nuv huyện Krông Ana, tix lâus quyết tinhv kêr txeik zuôr xar 30 tsov đeiv chiê cxiv uô qơư chos ndêz, hur si đar xar muôx 100 xưv phaz. Đhâu 4 shông uô thiêz chos têx ndêz, nhiv no tix lâus tưz uô tâu 3 luz tsêr chos ndêz thiêz iz luz tsêr uô têx ndêz, xav hur si đar zuôr xar iz cxênhz xưv phaz. Iz shôngk, tix lâus muôs trâu ciêz đrôngs 5 tênhr ndêz. Sâu tâu nhiêx nju 150 tsov đeiv iz shông. Trơưk li tix lâus Y Chinh, luôs hâux lưv chos ndêz li têx jông zos cê zôngx ziv uô, zôngx ziv zok nriêr tâu uz no lok chos, lok uô thiêz muôx qơư sâu zuôr truôx tuk, tsi tas ntâu côngz đas jos lox tôngv, muôx têx nzaz nzơưv six hơưv têx thâuv zuk shênhx ntơư lok tu, lok chos cux tâu hur si:“Cur xar tsi muôx hâu cêr, tsưr ziv tưs txơưr, zos tsuv sir jos huôv tsar uô nox xưz, nhiv no ntâu zav huv kôngz nuv li: Cà phê, gri muôs tsi truôx, mak đhâu iz chiv, iz shông uô tưz tsi pov nhiêx nhoz kror tưs, tsuôk zos chos jâuz tâuv, chos ndêz hur li no thiêx zuôr tsi muôx lênhx tưs shênhx, luôs têx tuz luôv, iz hnuz lơưr tuôx zuôr ntâu jux juk, chênhr viv li cur quyết tinhv uô luôs hâux lưv chos ndêz muôs li no. Hâur six hơưv zuôr txos, cur vav chiê siêz, zuôr muôx txâuk nhiêx txiêx krêz uô đar qơư chos ndêz, cux iz zav li cur chuôz zis zuôr ziv hnuz ziv muôx phênhv sâu tâu ntâu”.

Tix lâus Y Lê Pas Tơr- Phưv Bí thư thường trực Tỉnh đoanx Đắc Lắc heik pâuz, nhiv no hâur thax tsav tỉnh muôx lok six ntâu lênhx hluôk heir nênhs tsơưs tưz thiêz tsênhv xar tsưr ziv huôv tsar uô nox uô hnar, xar cov tâu paz max chiê huôv tsar kinh tế. Taz sik, tsênhz tiês têx hluôk nênhs no tsưr ziv xar co tsênhv njiz trâul ntâu phiv liv lok sâuv pênhr, tsưr ziv, qơư uô, tsi tâu muôx cêr paz max sik côngv tês.... Chênhr zos li heik co, tsi tâu muôx lênhx tưs car huôv tsar uô ntâu, uô lox, phênhv ntâu zos lav uô iz kro mê njik xưz. Six hơưv zuôr txos, Tỉnh đoanx zuôr tror hux jos đros têx cơ quan muôx vax huôv, têx tsưr tsix XH, muôx têx tsưr ziv, cêr paz max chor hluôk nênhs, lar heik zos chor hluôk heir nênhs tsơưs:“Chiê đros têx hluôk nênhs cxuô cấp bộ đoanx hâur tas nro tỉnh tsi so muôx têx lớp cơưv shâuv, têx jiês cơưv uô cê thiêz têx jiês siz chuôs njiz, sik cơưv shâuv tsưr ziv uô nox chiê gra siêz txux chi thiêz lar heik zos hlôngr yiêz chor hluôk nênhs tsưr ziv, siêz xar hâur huôv tsar uô nox. Iz chas ntơư, đoanx têx pênhr paz thôngz đhâu tsêr nhiêx tsênhv chei XH cux tâu cxuô cấp bộ đoanx muôz paz max trâu hluôk nênhs hâur huôv tsar uô nox nox hnar. Iz chas co, hâux lưv paz max huôv tsar uô nox thôngz đhâu doanh nghiệp, thôngz đhâu têx lênhx hluôk muôx txux chi tsưr ziv uô nox tâu trơưk tsưr ziv xar ntơư cux tâu  Ban Thường vụ tỉnh Đoanx cxơưz tiês uô....”./.

(VOVTN-Riê Lâux cxeik, nhênhv)