Slì tức slấc đạ khảm quá hâng pi, bại cần lỉnh pú Hồ tứ búng tức tẻp slấc tẻo mà vận hết đây bại fiểc cúa cần lỉnh chang slì đin mường ỏn an. Dú slảnh Lạng Sơn mì cần cựu chiến binh nâng pện nẩy, mái cạ chang đang cần thư lai lòi slương, thư bại dưởng lóa cúa chất độc da cam tọ khuốp pi vận lồng lèng tò da sle chỏi pỉnh cháu cần. Cần lỉnh tỉ đảy pỉ noọng roọng lẻ "Slấy da da cam"...

Bươn 4/1964, cần lủc báo Hoàng Quang Minh dú bản Tân Văn (hoẹn Bình Gia, slảnh Lạng Sơn) đạ khửn tàng pây tức slấc, pao chực đin mường. Pi 1969, chang pan tức tẻp slấc chăn khên khoỏng dú slảnh Quảng Nam, lùng mẻn slương nắc vạ đảy slống oóc pạng Bắc mà chỏi pỉnh. Xáu đang cần mẻn slương nắc, thiếu úy Hoàng Quang Minh đạ tối quá hết fiểc dú bưởng cơ khí nông nghiệp slảnh Lạng Sơn. Lùng au mjề vạ slinh đảy 3 cần lủc, tọ nắm xải sló tằng 3 cần lủc xày mẻn phó slướng nhoòng chất độc da cam. 

Đang cần thư lai lòi slương chếp tót nhoòng bom đạn xày xáu slim slẩy chếp tót pửa mủng bại lủc lan lầu nắm đảy tồng pậu lùng tồng cạ nắm chắc hết pền rừ sle khảm quá đảy. Lai cẳm mừ các phjác nắm nòn đảy, mủng khảu khưởng slửa khóa pửa pày pây tức slấc khoen dú chang ăn khủy, lùng Hoàng Quang Minh tẻo táng nghị cạ "Lầu lẻ cần lỉnh. Vạ cần lỉnh pú Hồ lẻ nắm lao khôm khỏ slắc pày".

Lồng slim pện nẩy, tọ hết mòn lăng, hết pền rừ lẻ fiểc lùng xường slì nẳm nghị. Lăng mà, lùng đạ lồng slim hết nèm tàng dưởng tò da chỏi pỉnh sle cháu cần.

  “Pửa pày bại cần ké slon hẩư khỏi lẻ nắm lẹo ngần chèn lăng, tan hết phúc đai. Nhoòng pện, tẳm nhằng eng khỏi đạ rèo mé khảu đông pây tò da vạ tó chắc đảy lai thình da. Hết fiểc tò da chỏi pỉnh nẩy lẻ lầu hết đây sle pỉ noọng slứn slim, nắm chử lồng lèng pây cạ hẩư cần đai chắc, tan pỉ noọng mà thâng nẩy chỏi pỉnh đây dá cần nẩy cạ hẩư cần đai chắc, lẻ pỉ noọng mà tó lầu”.

Tứ slim ki tảy khỏ cúa cần lỉnh, vạ slương điếp pang chỏi cần đai cúa cần slấy da, lùng Hoàng Quang Minh xường slì au da chỏi pỉnh hẩư bại cần pỉnh lườn khỏ nắm au chèn. Xáu lùng, mòn hôn hỉ tải ết lẻ pửa nhỉn đảy điện thoại cúa cần pỉnh páo cạ lăng pửa kin da cúa lùng pỉnh đang lầu đạ đây. Chài Hoàng Ngọc Duy, lẻ cần pền pỉnh ay hâng pi đạ đảy lùng chỏi hẩư đây lẩn pện nẩy:

  “Tẳm nhằng eng khỏi đạ mẻn thư châư khỏ vạ ay lai , khỏi đạ pây chỏi lai tỉ tọ nắm đây. Lăng pửa chắc thâng slấy Minh lẻ khỏi pây tó slấy au da, pửa mà lườn slấy Minh nhằng roọng điện xam lầng. Lăng mà khỏi chắc slấy Minh lẻ cựu chiến binh them, pi bươn đạ mì tọ slấy xường slì lồng slim pang chỏi cần đai, tỉ lẻ mòn chử chăn đây.”

Hết đây lẻ bại cần dú xẩư quây táng chắc, lai cần pền bại pỉnh mừa tắp vạ mác diêu đạ xa thâng lùng au da vạ đảy chỏi hẩư đây lụ au da hẩư kin sle mì lèng.

  Dú bản nẩy, cựu chiến binh Hoàng Quang Minh xường slì lẻ cần pây tầu chang bại fiểc hết cúa bản; cọp fấn tẳng có bản cỏn đây mảc... Cựu chiến binh Hoàng Quang Minh đạ nhỉn đảy lai chỉa on cúa bại cấp, ngành, tỉ fuông. Áo Chu Quyết Thắng, Phó Bí thư Chi bộ khối tải 8, phường Tam Thanh, thành phố Lạng Sơn hẩư chắc:

  “Lùng Minh lẻ cần mì slim ki chăn đây, tó lẻ cần đảy slứn điếp dú tỉ fuông, cần hâư tó điếp. Lẻ bộ đội mẻn tầư chất độc da cam, mái cạ lườn khỏ tọ lùng Minh đạ lồng slim khảm quá bại dưởng khỏ, xéng khửn sle hưa chỏi đảy lai cần đai.”

Khảm quá bại mòn chếp tót chang đang cần vạ khảm quá bại dưởng khỏ xáu bại cần lủc, bại tua lan mẻn phó slướng nhoòng chất độc da cam, thương binh Hoàng Quang Minh ăn vằn vận lồng lèng khảm chỏi pỉnh, tò da sle cháu chỏi hẩư pỉ noọng; lồng lèng hết đây bại fiểc cúa bản cỏn tồng cạ fiểc lèo hết cúa cần lỉnh pú Hồ pửa hòi mà đin tỉ cúa lầu./.

"BÁC SĨ DA CAM"

  Chiến tranh đã đi qua, những người lính cụ Hồ từ chiến trường trở về vẫn viết tiếp bài ca người lính trong thời bình, tiếp tục sống xứng đáng với những đồng đội đã ngã xuống. Ở Lạng Sơn có một cựu chiến binh như vậy, dù mang trên mình nhiều di chứng của chất độc da cam vẫn hết lòng với nhiệm vụ chữa bệnh cứu người. Người lính ấy được trìu mến gọi bằng cái tên "Bác sỹ da cam"...

Tháng 4/1964, chàng thanh niên Hoàng Quang Minh tạm biệt người thân, bạn bè bản vùng cao ở Tân Văn (huyện Bình Gia, Lạng Sơn) lên đường bảo vệ Tổ quốc. Năm 1969, trong một trận chiến ác liệt tại chiến trường Quảng Nam, ông bị thương nặng và được đưa ra Bắc điều trị. Với thương tật hạng 4/4, thiếu úy Hoàng Quang Minh chuyển ngành về công tác tại ngành cơ khí nông nghiệp tỉnh Lạng Sơn. Ông lập gia đình, lần lượt sinh ba con nhưng không may, tất cả đều mang di chứng của chất độc da cam. 

Nỗi đau thể xác của người đang mang trên mình những vết thương bởi đạn bom giặc thù cùng với nỗi đau của người cha khi nhìn các con không lành lặn, nỗi đau của người ông nhìn các cháu nội cũng bị ảnh hưởng của chất độc da cam... thật không dễ để vượt qua. Bao đêm thức trắng, nhiều lúc muốn buông xuôi mặc cuộc sống đẩy đưa nhưng khi nhìn lên bộ quân phục bạc màu treo cẩn thận trong tủ quần áo, ông Hoàng Quang Minh lại tự nhủ "Mình là người lính. Và người lính cụ Hồ sẽ không bao giờ từ bỏ chiến đấu dù chỉ còn hơi thở".

Quyết tâm là vậy, nhưng làm gì, làm như thế nào cũng là trăn trở của cựu chiến binh này. Sau một thời gian cân nhắc, ông quyết định theo con đường y dược, sử dụng những bài thuốc gia truyền sưu tầm được để "trị bệnh cứu người".

  “Thời điểm các cụ truyền dạy cho tôi thì cũng dạy là không tiền nong gì cả, chỉ là làm phúc thôi. Vì vậy ngay từ nhỏ tôi đã theo mẹ vào rừng lấy thuốc và thấm nhuần được cái tư tưởng ấy. Làm cái nghề thuốc này mình làm bằng cái tâm của mình, chủ yếu là mình lấy chữ tín, tôi không quảng cáo gì cả, chỉ là người này truyền cho người kia thôi.”

Từ cái "tâm" của người lính, cái "đức" của lương y, ông Hoàng Quang Minh có một nguyên tắc: Luôn điều trị, bốc thuốc miễn phí cho bệnh có hoàn cảnh khó khăn, người nghèo và đồng đội, bởi ông quan niệm “Làm phúc tích đức hơn làm giàu, người là vàng, của là ngãi”. Với ông, niềm vui lớn lao nhất là khi nhận điện thoại của người bệnh báo tin đã khỏi sau liệu trình điều trị. Anh Hoàng Ngọc Duy, một bệnh nhân đã được ông chữa khỏi bệnh hen suyễn cho biết:

  “Hồi trước ngay từ nhỏ tôi có bị bệnh hen suyễn nặng, tôi cũng đã đi nhiều chỗ nhưng không có hiệu quả. Sau khi biết đến thầy Minh thì tôi đi với tâm thế là “có bệnh thì vái tứ phương”. Khi tiếp xúc, gặp gỡ với thầy Minh thì tôi thấy thầy rất tận tâm, về nhà rồi thầy còn thường xuyên gọi điện hỏi thăm. Về sau tôi còn biết thầy là cựu chiến binh nữa, tuổi cũng cao rồi mà vẫn luôn luôn giúp đỡ người khác, đó là điều khiến tôi vô cùng khâm phục.”

Tiếng lành đồn xa, nhiều bệnh nhân bị các căn bệnh nan y như sơ gan, sỏi thận đã tìm đến đều được ông chữa khỏi hoặc cho thuốc để bệnh ổn định, bồi bổ sức khỏe.

  Ở khối phố, cựu chiến binh Hoàng Quang Minh cũng là một điển hình gương mẫu trong mọi phong trào, hoạt động xã hội; tham gia nói chuyện lịch sử với thiếu nhi, động viên thế hệ trẻ nỗ lực phấn đấu vượt qua khó khăn trước mắt để sống có ích, góp phần xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư... Cựu chiến binh Hoàng Quang Minh đã được nhận nhiều giấy khen của các cấp, ngành, địa phương. Ông Chu Quyết Thắng, Phó Bí thư Chi bộ khối 8, phường Tam Thanh, thành phố Lạng Sơn nhận xét:

  “Bác Minh là người cực kì tâm huyết về nghề thuốc, cũng là người uy tín ở địa phương với trách nhiệm trong công việc rất cao, mọi người đều quý mến. Là bộ đội bị nhiễm chất độc da cam, tuy rằng hoàn cảnh khó khăn nhưng bác Minh vẫn là một người rất có ý chí mạnh mẽ, cố gắng vượt qua những khó khăn đó.”

Vượt qua nỗi đau bệnh tật và gia cảnh khó khăn với những đứa con, đứa cháu bị di chứng chất độc da cam, thương binh 4/4 Hoàng Quang Minh vẫn hàng ngày khám bệnh, bốc thuốc cứu người; tham gia tích cực trong các hoạt động xã hội của tổ dân phố như một "nhiệm vụ" của người lính Bác Hồ khi trở về quê hương./.