Rơpo\ng ngoh A Kut, hmâ khe\n cho pâ Kôi a [uôn Hring, cheăm Ea H’Đing, tơring }ư\ Mgar, kong pơlê Dak Lak ai tơdroăng cheăng kâ chía tơ-[rê tung [uôn Hring. Ai tơdroăng rêh ối phâi tơtô môi tiah hâi kố, rơpo\ng ngoh A Kut xuân hiăng tơkâ luâ hên tơdroăng xơpá tơbrêi tơbrêh.

{ă tuăn hiâm kơhnâ, rơhêng vâ hriâm [ối ing ngế ki ê, ngoh A Kut veăng hriâm tung mâu lâm hnê ‘na pêi cheăng. Ing mê, pôa ‘nâi khoa hok kih thuât [ă rah xo hdrê loăng kơphế ki dâi le\m, plâi kơtốu hên, môi tiah TR4, TR9 vâ pêt. Nôkố, rơpo\ng ngoh A Kut ai lối 3 ha kơphế, pêt tơvât [ă tiu [ă hên loăng plâi kâ ki ê.

Hơnăm kố nah, rơpo\ng ngoh krí xo châ 8 ta#n pơ’leăng. Pak^ng mê, tiu [ă loăng plâi kâ xuân pêi lo liăn châ hên. Ngoh A Kut tối: kơnôm ing pêi lo liăn sap ing mâu hdrê loăng ton hơnăm rơpo\ng ngoh hiăng châ pro hngêi ối kơnâ lối 400 rơtuh liăn, roê tơmeăm xúa tung hngêi [ă roê kơmăi kơmok kum tung tơdroăng cheăng tơlêi hlâu tâ, tơdrêng amê hnối ăm kuăn lăm hriâm tá troh tui lui.

‘’Rơpo\ng á pêt 3 ha kơphế pêt tơvât [ă tiu, loăng hôt, [ơr, sầu riêng. Hơnăm kố nah xuân pêt tơ’nôm plâi [ơr, sầu riêng vâ mơdêk pêi lo liăn hên tâ nếo ăm rơpo\ng. La ngiâ ah á tơmiât vâ po rơdâ [ăng tơnêi pêt mâu hdrê loăng plâi kâ ki ai yă kơnâ. Pak^ng pêt kơphế mê á tơmiât vâ păn ro, pu pái vâ pêi lo liăn tơ’nôm ăm rơpo\ng’’.

Kơnôm hơhnâ mơ-eăm pêi cheăng kâ ngoh A Kut khoh ai liăn mơjiâng pro hngêi trăng kân rơdâ krá le\m

Ôh ti xê to pro kro mơdro\ng ăm dêi rơpo\ng hngêi, pôa A Kut ối kum hên rơpo\ng ki xơpá tung pơlê tiô túa ki ăm mung liăn vâ pêi cheăng kâ. Pâ H’Bôl ối rơtế tung pơlê hiăng châ ngoh A Kut kum ăm mung liăn vâ rak ngăn dêi kơdrum kơphế, tiu. Pâ H’Bôl ăm ‘nâi, hdrối nah rơpo\ng á ối tung rơpo\ng kơtiê la nôkố hiăng pêi lo liăn rêm hơnăm lối hr^ng rơtuh, tơdroăng rêh ối rơpo\ng hngêi rế hía rế tơniăn [ă mơnhông tơtêk. Châ tiah mê, cho kơnôm ing tơdroăng to\ng kum dêi ngoh A Kut.

‘’Pâ H’Bôl pêi cheăng kâ rơkê khât, ‘nâi xúa khoa hok kih thuât tung rak ngăn hdrê loăng pêt. Rơpo\ng ngoh ai [ăng tơnêi pêi chiâk deăng kân rơdâ. Tung pơlê ngoh hiăng kum hên ngế, rơpo\ng á xuân châ ngoh to\ng kum ăm mung liăn mê nếo ai liăn vâ pêt mâu hdrê loăng. Vâi krâ nho\ng o tung pơlê kố, hên rơpo\ng mung xo liăn dêi ngoh, troh rơnó krí mê vâi mơdrếo ăm dêi ngoh’’.

Xuân môi tiah mê, pâ H’Not cho ngế ki rêh ối achê, xuân châ ngo A Kut to\ng kum ăm mung liăn vâ po rơdâ [ăng tơnêi, rak ngăn kơdrum kơphế, tiu ai plâi kơtốu hên. Sap ing kơtiê xơpá, rơpo\ng pâ H’Not hiăng pêi lo liăn tơniăn, kơd^ng liăn mơjiâng pro hngêi kơnâ lối 200 rơtuh liăn:

‘’Hdrối nah, á xuân ôh tá ‘nâi mung xo liăn ulâi ôh vâ pêi cheăng. Kơnôm ai ngoh A Kut kum á mung liăn hngêi rak liăn mê á [ă vâi krâ nho\ng o tung pơlê mung xo ing mê. Troh rơnó krí, xo kế tơmeăm pêi lo ing chiâk deăng mê á mơdrếo ăm ngoh vâ ngoh mơdrếo ăm hngêi rak liăn’’.

Ngoh A Kut-Mơngế Rơteăng ki kơhnâ rơkê pêi cheăng kâ

Pâ HNem, kăn pơkuâ [uôn Hring, cheăm Ea H’Đing, tơring }ư\ Mgar, kong pơlê Dak Lak mơnhên, ngoh A Kut cho môi ngế ki pêi cheăng rơkê a pơlê kố. Sap ing kơtiê mê, rơpo\ng pôa hiăng mơ-eăm cheăng hiăng chiâng ngế ki chía niân má môi má péa tung [uôn Hring.

Malối, ngoh A Kut ai tuăn hiâm to\ng kum mâu ngế ki ê rơtế rơkê. Ôh ti xê to\ng kum ăm mung liăn pêi cheăng kâ, mê ngoh ối hnê ăm kih thuât, hnê ‘na tơdroăng ki rơkê ple\ng tung rak ngăn hdrê loăng pêt châ tơ-[rê. Pâ H’Ne, kăn pơkuâ pơlê tối tiah kố, rơpo\ng ngoh A Kut cho ngế ki djâ troăng ahdrối vâ vâi krâ nho\ng o kuăn pơlê pêi chiâk deăng pêi tiô [ối, hriâm tâp.

‘’Rơpo\ng ngoh A Kut pêi cheăng kâ rơkê khât tâng vâ pơchông [ă mâu ngế ki ê tung pơlê, cho rơpo\ng ki rơkê ple\ng. Ngoh A Kut mơ-eăm pêi cheăng kâ, xúa khoa hok kih thuât. {ăng tơnêi pêi chiâk deăng dêi ngoh A Kut nôkố ai 4 ha, pêi lo liăn rêm hơnăm lối 300 rơtuh. Rơpo\ng ngoh hiăng pro klêi hngêi le\m, roê tu\m mâu kế tơmeăm xúa tung hngêi, roê rơxế, kơmăi kơmok vâ pêi chiâk deăng ăm gá tơ’lêi hlâu tâ.

Tung tơdroăng cheăng rak ngăn hdrê loăng pêt ngoh A Kut ‘nâi xúa khoa hok kih thuât, rơvât phon tro khoa hok, ‘nâi rah xo hdrê ki dâi le\m. Ngoh hiăng kum hên rơpo\ng ki xơpá, ngoh ăm vâi mung liăn ôh tá xo laih vâ mơnhông mơdêk cheăng kâ’’.

Ing môi rơpo\ng kơtiê hdrối nah, xua kơhnâ mơ-eăm tung pêi chiâk pêi deăng nôkố rơpo\ng ngoh A Kut hiăng chiâng kro mơdro\ng tung pơlê 

Chiâng vâ tối, ngoh A Kut a [uôn Hring, cheăm Ea H’Đing, tơring }ư\ Mgar, kong pơlê Dak Lak cho ngế ki djâ troăng ahdrối ‘na tuăn hiâm ki kơhnâ rơkê ple\ng tung pêi cheăng. Mâu kế tơmeăm ki pêi lo môi tiah nôkố dêi ngoh A Kut cho ing tơdroăng ki hlê ple\ng, mơ-eăm.

Sap ing kơtiê nah xua mơ-eăm pêi cheăng, ngoh A Kut hâk tơngăm cho ngế Rơteăng ki ai tơdroăng cheăng kâ xiâm tung [uôn Hring. Ôh ti xê to tiah mê, ngoh ối cho ngế ki ai tuăn hiâm hơ-ui, hbrâ rơnáu vâ kum mâu rơpo\ng ki xơpá rơtế mơeăm. Ngoh A Kut tơxâng cho ngế ki djâ troăng ahdrối vâ vâi krâ nho\ng o mâu pơlê ki ê hriâm tâp, tiô [ối.

A Sa Ly chêh

Katarina Nga tơplôu [ă tơbleăng