VOV4.Sêdang - Drêng ai tơdroăng tối hdrối ‘na hyôh kong tô mơdrăng khăng khoăng hơnăm kố, sap apoăng hơnăm, tơring Dam Rông, kong pơlê Lâm Đồng hiăng hbrâ po rơdâ mâu troăng hbrâ tăng têa tôh kế tơmeăm khoăng, rak tơniăn ăm mâu loăng plâi, ki má lối cho rơnó báu rơnó xeăng tô xông ngiât lĕm, ƀă pêi lo hên kế tơmeăm. Ƀai chêh tơdroăng hbrâ xêh tung pêi chiâk deăng ƀă tăng têa tôh báu alâi, loăng plâi.

Lâm Đồng tối krê ƀă Tây Nguyên dế mot tung hneăng rơnó tô, kong prâi khăng khoăng ton ƀă têa tôh ăm loăng plâi dế cho tơdroăng châ mâu kong pơlê tơmâng khât. Troh nôkố, kơnôm hbrâ mâu troăng tăng têa tôh tơmeăm khoăng, têa a mâu long rơchôa têa tung tơring Dam Rông xuân bê têa tôh ăm mâu ƀăng loăng plâi.

A cheăm Dà Long, troh nôkố, vâi krâ hiăng pêt châ lối 200 ha báu klâng rơnó Xeăng tô ƀă nôkố báu dế ai kuăn. Mơhé kơxô̆ têa hiu a mâu hno tung cheăm hên ƀă mâu klâng a mơ’nui long rơchôa têa xuân ối ai tơdroăng khăng khoăng.

Pôa Lơ Mu Ha Póh, Kăn hnê ngăn Vi ƀan cheăm Dà Long tối ăm ‘nâi: Sap ing roh hiăng vâ mơgêi rơnó mêi, khu râ kăn pơkuâ cheăng hiăng tŏng kum kơxô̆ liăn, mơhnhôk kuăn pơlê kâng a drô mâu têa kroăng, têa plông vâ kơdoăng têa. Mâu hno têa xuân hiăng châ mâu đoân viên droh rơtăm, lêng kuăn pơlê tơkŭm rơnêu, kui tah trâp, rak tơniăn mơ’no têa troh mâu kơpong pêt tơmeăm dêi kuăn pơlê đi đo ôh tá bê têa.

Pakĭng mê, cheăm xuân đi đo séa ngăn ƀă ai pơkâ mơ’no têa ƀă mâu long rơchôa hno têa tung cheăm vâ tơniăn bê têa ƀă mâu ƀăng ki a mơ’nui pơrá ai têa vâ pêi kâ’’.

Vi ƀan cheăm xuân hiăng xing xoăng hnoăng cheăng ăm rêm tíu cheăng, tơkŭm hnê mơhno kuăn pơlê hbrâ xúa châ tơ-ƀrê têa long rak ngăn loăng plâi, ôh tá ăm ti bê têa tôh a mâu kơpong pêi chiâk deăng tơkŭm, ki má lối cho mâu ƀăng kơphế, loăng plâi kâ ăm pêi lo châ hên.

Tiô xêo dêi Ƀơrô pơkuâ ‘na pêi chiâk deăng tơring Dam Rông, kong pơlê Lâm Đồng, nôkố lâp tơring ai tâi tâng ƀăng deăng pêt lối 15 rơpâu ha; tung mê, rơnó Xeăng tô hơnăm kố ai lối 1000 ha báu; alâi ƀă kơchâi, prá alâi; kơphế, ki ê cho loăng plâi ton hơnăm. Lâp tơring xuân dế ai 81 long rơchôa têa krâ kơvâ ƀă kŭn, ăm têa tôh ăm ƀăng deăng 8.419 ha loăng plâi.

Ki hên mâu long rơchôa hno têa châ mơ’no liăn ƀă kơxô̆ liăn tơnêi têa tơdâng tâi tâng troh hno têa, ai têa tôh ăm ƀăng deăng 830 ha báu, lối  230 ha alâi, kơchâi drêh rơnó xeăng tô ƀă lối 3.500 ha loăng plâi ton hơnăm. Klêi kơ’nâi séa ngăn, mơnhên dêi tơring, têa a mâu long rơchôa hno têa tung tơring Dam Rông hiăng kum ăm ai têa ăm sap ing 80% troh 90% ƀăng loăng plâi tung tơring.

Pôa Nguyễn Văn Chính, Kăn pơkuâ ƀơrô pêi chiâk deăng tơring Dam Rông tối ăm ‘nâi: Vâ hbrâ têa tôh ăm loăng plâi tung rơnó tô hơnăm kố, hên troăng hiăng ƀă dế châ mâu kơvâ cheăng xuân môi tiah mâu cheăm dêi tơring po rơdâ pêi pro.

Vâ rak tơniăn têa tôh ăm pêi chiâk deăng, Vi ƀan tơring hnê mơhno kơ koan cheăng, mâu cheăm, pơlê kân sap apoăng rơnó pơtâng tối, hnê mơhno kuăn pơlê xúa têa kơdĭng, tơtro môi tiah axoăng dêi pó tôh têa; rak hngiâm kơchoh; mơdêk hlê plĕng gak ngăn kong, môi tiah long rơchôa hno têa; mơdât mâu tơdroăng pro xôi tung tơdroăng rak vế kơnhŏng têa ki kơdoăng.

Rơtế amê, tơring Dam Rông xuân hiăng mơhnhôk vâi krâ kuăn pơlê pêi chiâk deăng hbrâ hơ’leh mâu ƀăng klâng ki khăng khoăng pêt mâu loăng plâi tôh têa iâ tâ vâ ví tro lup xua kong tô khăng khoăng a mơ’nui rơnó.

Mâu tíu cheăng, khu pơkuâ, khu mơjiâng pro long rơchôa têa đi đo séa ngăn kơdró têa dêi mâu long rơchôa hno têa, hbrâ troăng hdoăng, tôh têa tơtro drêng ai kong tô khăng khoăng.

Pơkuâ krá tơniăn hno xo têa ing kơnhŏng têa ƀă mâu tíu tôh têa, ki rơhêng vâ tối hno achê kơnhŏng têa, ôh tá ăm châ lo pa kong, mơ’nhê têa tê kơtê, tơniăn tê têa tôh troh mơ’no kơpong. Tơkŭm kui tah trâp, po văng hno têa, troăng thông têa vâ ăm têa hiu tơniăn lĕm, rơnêu mâu tíu ki tơ’nhê.

Kơ koan cheăng tơrŭm ƀă mâu khu tơrŭm cheăng xúa têa mơjiâng pơkâ xing xoăng têa, tôh têa tơtro, ai troăng hbrâ ví drêng kơnhŏng têa ôh tá bê, tơniăn mâu pơkâ vâ kô chiâng mơ’no kơmăi hrik tôh têa drêng kal ƀă hiá hé. Ƀă tơdroăng ki hbrâ po rơdâ mâu troăng hbrâ, tăng têa, pói tơngah, vâi krâ pêi chiâk deăng tơring Dam Rông kô ai môi rơnó pêi kâ châ tơƀrê hên.

Tiô Hlá tơbeăng Lâm Đồng

A Sa Ly tơplôu ƀă tơbleăng