VOV4.Xơ Đăng - A hơlâ troăng Tây Nguyên tơdjêp ƀă mâu kong pơlê peăng Hdroh, tíu ki tâ tú hên pơreăng COVID-19 sap hơnăm 2021, a kong pơlê Dak Nông hiăng pêi pro lĕm tro tơdroăng hbrâ, tơplâ, mơdât pơreăng. Dak Nông cho môi tung 2 kong pơlê ki ai mơngế tâ COVID-19 iâ má môi a Tây Nguyên, pơ’leăng mơngế hlâ bu iâ. Ki rơkê mê kơnôm ai tơdroăng tơrŭm môi tuăn dêi kuăn pơlê ƀă khu râ pơkuâ cheăng, tung mê, athế tối troh kăn ƀô̆, khu ngăn ‘na pơkeăng ƀă khăm pơlât ki hmâ hbrâ mơdât, khăm pơlât mơngế tamo châi xua pơreăng COVID-19 pro. Vâi ki mê hiăng tah lôi dêi tơdroăng rêh ối, cheăng kâ krê tơná, veăng ‘no ivá mơno vâ tơplâ mơdât pơreăng ki tâ tú a Dak Nông, cho môi kong pơlê ki ối xahpá a Tây Nguyên.

Sap ing khế 7/2021, drêng pơreăng COVID-19 tâ tú a kong pơlê Dak Nông troh nôkố, Dược sỹ Bùi Thị Tuyết rơtế ƀă mâu kăn ƀô̆  xo ngăn túa têa môh têa hé kuăn pơlê- Tíu xiâm séa ngăn mơdât pơreăng kong pơlê Dak Nông, vâ tối ôh tá ai hâi ki lâi châ pơtê. Nâ ăm ‘nâi, ‘nâ hía dế kơmăng tâng krếo  phôn hbrâ rơnáu prôk hlối. Ƀă ai hên mâu vâi nâ thế pêi cheăng tôe môh khăm ngăn têa hế a kơmăng vâ teăm pêi cheăng tí tăng mâu ngế ki achê ngế tâ pơreăng, hdró kơpong tâ pơreăng vâ mơdât pơreăng.

Plâ hâi pêi cheăng sâp ếo ki xi klêp, ai mâu vâi pú dêi nâ hiăng kơdrâ chiâng tô tung châ. Dược sỹ Bùi Thị Tuyết  tối:

Nâ Bùi Thị Tuyết dế pêi cheăng pâk ngăn môh

“Ai drêng ‘nâ hiăng khéa ôh tá hêng pêi cheăng xếo xua pin ai kuăn ối tơxĭn, ai on veăng môi tiah mâu ngế ki ê há. La xua tơdroăng pơkâ pêi tơchoâm, xua pơreăng gă tâ tú rơ-iô, pin xuân môi tiah tâi tâng mâu vâi pú ki ê tung khu đi đo mơ-eăm maluâ hnoăng tơná mơhé vâ iâ, vâ veăng mơdât pơreăng. Xuân púi vâ rêm ngế ai môi Têt tơniăn lĕm ƀă châ tơkŭm dêi rơpó tung rơpŏng hngêi, rêm ngê thế rak vế pêi pro tro tiô pơkâ 5K, ƀă đi đo mơdêk hnoăng cheăng tơná đi đo hbrâ rơnáu, pôi tá tơngôu’’.

A Kơbong khăm ngăn- Tíu xiâm séa ngăn mơdât pơreăng kong pơlê Dak Nông, plâ to lâi khế hdrối, 19 ngế kăn ƀô̆ pei cheăng xun hiăng pơtê lôi ‘nôi dêi ‘’rơpŏng hngêi vâ pêi tơdroăng cheăng tơná’’. Thak sih Nguyễn Phước Phúc, Ngế pơkuâ kơbong khăm ngăn têa môh ăm ‘nâi:

“Pro ti lâi vâ tơniăn ivá khăm ngăn ing 2.000 troh 3.000 túa, tơ’mô ƀă dâng sap 7000 troh 10 rơpâu ngế châ khăm ngăn têa môh rêm hâi, mê ai hên vâi nâ o tung kơbong, tung veăng, tâi tâng rêm ngế lôi dêi tơdroăng cheăng hngêi rơpŏng tơná vâ gak ngăn a kơ koan plâ hâi plâ măng. Ƀă ai mâu kơmăng ngin hrăng pêi cheăng plâ măng hlối, vâ pê klêi tơdroăng cheăng pơcháu hbrâ mơdât pơreăng a kong pơlê, malối cho mâu rôh pơreăng tâ tú hên Gia Nghiã, Krông Nô, Dak Mil, Čư Jut tung mâu khế hdrối mê hía nah’’.

Tơdroăng tơbrêi tơbrêh dêi mâu kăn bô̆ ngăn pơkeăng klêi  môi măng khăm ngăn têa môh

Nếo vêh kơ’nâi 2 khế pêi cheăng tơbrêi plâ mơdât pơreăng a Hngêi pơkeăng kân Chợ Rẫy, Pơlê kong kân Hồ Chí Minh, ƀok thái pơkeăng hơnăm ối nếo Lê Văn Thương pơtối pleăng hnoăng tơná pêi cheăng ton tung khu pơlât mâu ngế tâ COVID-19 ki râ ó ƀă ki hiăng vâ hlâ dêi hngêi pơkeăng kân kong pơlê Dak Nông.

Ôh tá vâ tơpui hên ‘na tơná, ngoh ăm ‘nâi pơcháu hnê kih thuât hrik tah mơheăm ‘mêi puk pâk ăm mâu vâi pú ƀă pú rĕng prêi lĕm ăm hên ngế ki tâ pơreăng COVID-19”

“Mơ-eăm pêi cheăng tâi ivá, ‘măn lôi pá rŏng tơdroăng krê dêi tơná vâ veăng plâmơdât pơreăng, xua mê tuăn tơchĕng tơmiât ‘nâi kơdôu mơ-eăm ‘nâng. Klêi vêh lăm pêi cheăng a Hngêi pơkeăng Chợ Rẫy a tơmâng xo môi tơdroăng cho ngế ki tâ pơreăng COVID-19 ki râ ó tâng châ tơbleăng hrik tah mơ-eăm ‘mêi puk pâk ƀă châ rĕng pêi pro mơni kô châ tŏng kum hên tâ mơngế pơtối châ rêh, ƀă kô kơdroh kơxô̆ mơngế hlâ.

Tơdroăng ki tơxâng hâk mơnê cho mâu nhŏng o ing mâu kơbong ki ê mơhé ôh tá xê tơdroăng cheăng tơná pêi la vâi xuân hriâm ƀôi ƀă kơ’nâi mê vâi chiâng pêi rơkê há xuân kơdroh iâ tơdroăng cheăng ki hngăm ngo ăm tơná’’.

A hơlâ troăng Peăng Hdroh Tây Nguyên, lối môi hơnăm hdrối, kong pơlê Dak Nông đi đo gak ngăn vâ ‘nâi pơreăng COVID-19 tâ tú . Tiah mê, mot tung hơnăm nếo 2022, klêi Kon Tum, Dak Nông cho kong pơlê ki ai kơxô̆ mơngế tâ tú COVID-19 iâ má péa a kơpng Tây Nguyên. Tung mê, kơxô̆ mơngế hlâ a kong pơlê kố dâng 0,25%, cho khu ki iâ má môi tung lâp tơnêi têa.

Pơlât ngế tâ Covid-19 ki râ ó a Hngêi pơkeăng kân kong pơlê Dak Nông

Tối ‘na tơdroăng hbrâ mơdât pơreăng COVID-19 a kong pơlê. Pôa Ngô Thanh Danh, Kăn hnê ngăn Đảng kong pơlê Dak Nông tối tiah kố, kong pơlê vâ tối hiăng hbrâ rơnáu séa ngăn vâ ‘nâi tơdroăng cho kơnôm ing tơrŭm môi tuăn dêi rơpó, rơtế veăng hnê tối ăm kuăn pơlê ƀă tơdroăng hnê mơhno, veăng tơmâng pêi kơtăng khât dêi khu cheăng kal kí, malối cho mâu ngế ai hnoăng veăng ‘no dêi mâu ki cheăng plâ mơdât pơreăng:

“Ngin hiăng ‘nâi nhên sap ing apoăng cho môi to kong pơlê kơtiê, xơpá hên, tá ‘na mơngế ƀă tá ‘na kơvâ cheăng khăm pơlât tơmeăm khăm pơlât ôh tá ai tŭm, xua mê thế hbrâ rơnáu ƀă mâu tơdroăng a rêm tíu cho hdró kơpong tơpâ mơdât pơreăng rế rĕng rế ‘ló , ôh tá xê tơkôm la lâi ai tâ tú pơreăng ah ‘nôi nếo nếo mơdât môi tiah mâu kong pơlê ki ê, tâng pro ti mê pin oh tá ai tŭm ivá. Mâu tơdroăng ki xơpá, mơngế tâ tú pơreăng hiăng pá puât ó ‘nâi  to lâi, la mơngế ki lăm pơlât mơngế ki tâ tú mê ối pá tâ nếo, ‘măn pakĭng tơdroăng cheăng krê dêi rơpŏng hngêi tơná vâ pêi tơdroăng cheăng tơchoâm, mê cho môi tơdroăng pêi pro ki lĕm khât’’.

Têt rơnó Hơngui troh, tung pơla rêm ngế tơdah sôk ro lo hơnăm nếo, tơdrêng ƀă mâu lêng cheăng plâ mơdât pơreăng, mâu kăn ƀô̆ ngăn pơkeăng xuân mơ-eăm pêi cheăng xâo ếo mơdât pơreăng ki xi klêp, pá kâi hiâm, mơ-eăm khăm xo mơheăm, tăng mâu ngế ki achê ngế tâ pơreăng, pơlât mâu ngế tâ pơreăng... veăng ‘no hnoăng kring gak tơniăn ăm rêm ngế châ kâ Têt tơniăn lĕm, hmâ ƀă tơdroăng ki pơreăng kân COVID-19.

Minh Huệ  chêh

Gương tơplôu ƀă tobleăng