VOV4.Sêdang - Maluâ hiăng châ mơ’no pêi, la túa păn chiu ‘ngré ‘ngró vâ xo kái pơlum ƀă hnối vâ chiu ai kuăn ki nhŏng o păn a tơring ‘Mang Yang, kong pơlê Gia Lai hiăng chía tơƀrê. Túa cheăng kố ối kum kuăn pơlê, maluâ ƀă hdroâng kuăn ngo hiăng ‘nâi hơ’leh túa cheăng kâ vâ mơdêk tơdroăng rêh kâ ối.

Pôa Vũ Văn Dân, tôh kơphô̆ 4, pơlê kân Kon Dơ̆ng cho môi tung mâu rơpŏng ki châ tơring ‘Mang Yang, kong pơlê Gia Lai kơjo kum ăm păn chiu ‘ngré ‘ngró. Pôa Dân ăm ‘nâi, pôa châ kum păn 2 o chiu ‘ngré ‘ngró kâng ƀă 1 to chiu kơdrâi păn sap ing khế 6 hơnăm nah. Châ mâu kăn ƀô̆ ngăn ‘na cheăng pêi veăng kum rơtế ƀă tơdroăng hriâm túa păn tung pơla rak ngăn. Troh nôkố, chiu ki pôa păn hiăng xông kân piê lĕm, chiu pơxiâm ai kuăn ƀă hiăng châ xo kái pơlum gá rôh apoăng.

“Păn rak ngăn chiu kô xuân tơ’lêi, gá kâ mâu ki ăm ro rêi cho nhâ kong, hlá plâi mit, hlá plâi hrá chiu kâ pơtâi. Rêm kơxo má pin bú mơdoh dêi tơdế chôu chĕm ngăn. A rơnó mêi nhâ xông ngiât lĕm pin bú tâi dâng 10 phut tê lăm pôe nhâ ‘măn ăm gá a kơdroăng mê gá vâ rêi kâ plâ hâi. Drêng chiu hiăng hŭn kái  pơlum pin ăm gá kâ tơ’nôm priât alâi, pôm loăng vâ kái pơlum gá huăn rĕng kân tâ. A xuân púi vâ po rơdâ tơ’nôm vâ tơdroăng cheăng pêi tơniăn”.

Túa păn chiu ‘ngré ‘ngró a tơring ‘Mang Yang, kong pơlê Gia Lai

Mơhé nếo tơbleăng, la mâu rơpŏng kuăn pơlê xuân hiăng ai kái pơlum chiu vâ pôe tê ƀă ai chiu păn ki vâ ăm ai kuăn. Rơpŏng hngêi ngoh Nông Văn Đạo, ối a pơlê Đê Bơ Tưk, cheăm Jơ Ta, tơring ‘Mang Yang cho môi tíu ki păn vâ mơhno. Tiô ngoh Đạo, hdrối nah, rơpŏng hngêi bú păn pú pái, păn ro la kuăn kiâ ki păn mê hmâ tro pơreăng, yă tê ai drêng to drêng chu. Ngoh Đạo xo păn chiu ‘ngré ‘ngró rôh apoăng hlo tơ-ƀrê pơxúa tung cheăng kâ, tơtro ƀă tơdroăng cheăng păn dêi rơpŏng kuăn pơlê, malối cho tung kơpong hdroâng kuăn ngo  ƀă kô kum pêi cheăng ton ăm kuăn pơlê vâ tơniăn tung rêh ối.

“Rơpŏng hngêi xuân mơnê kô Tơnêi têa hiăng tơmâng khât hnê mơhno túa păn chiu ‘ngré ‘ngró mê ăm kuăn pơlê. Ki hdrối a hlo tơ-ƀrê, môi tiah rơpŏng hngêi a  kố păn hâi teăm châ 1 hơnăm hiăng châ tê dêi 2 hdrôh ƀă ai kuăn tơ’nôm 1 to chiu kuăn. Ki hdrối, á hlo túa pêi cheăng kố ai pơxúa khât ƀă a dế tơmiât vâ xo ah hmôi kô po rơdâ păn tơ’nôm, vâ ăm ai kuăn hên tơ’nôm vâ pro túa păn ăm kuăn pơlê akố vâ hriâm ƀối”.

Tiô pôa Trần Nam Danh, Ngế pơkuâ Ƀơrô ngăn cheăng kâ - Mơjiâng tơmeăm khoăng tơring ‘Mang Yang, kong pơlê Gia Lai ăm ‘nâi, túa păn chiu ‘ngré ‘ngró châ păn xo ing kơxô̆ liăn cheăng ‘na khoa hok kŏng ngê̆ dêi tơring ƀă môi iâ xo ing kơxô̆ liăn ing kuăn pơlê. Ai 5 rơpŏng ki xơpá châ kơjo kum ăm păn, rôh apoăng hiăng hlo tơ-ƀrê, kum kuăn pơlê châ xo tơ’nôm kơxô̆ liăn ƀă mơnhông tơdroăng rêh ối rế tơ-brê ing tơdroăng păn chiu ‘ngré ‘ngró.

“Drêng pêi pro tơdroăng tơkêa mê ngin xuân hiăng tơrŭm ƀă rêm râ khu pêi cheăng tơrŭm vâ drêng chiu ki păn hiăng huăn kái pơlum ah kuăn pơlê kô ai tơmeăm tê, ngin vâ rôe ki kuăn pơlê vâ kuăn pơlê hmiân tuăn. Tung hơnăm hdrối kố nah, kuăn pơlê hiăng păn túa ki kố hlo tơ-ƀrê mê kuăn pơlê phiu ro ƀă pâ thế po rơdâ túa păn vâ rế mơnhông tơ-ƀrê tung tơring”.

Ƀă tơdroăng pêi pro cheăng tơ-ƀrê rôh apoăng ki túa păn chiu ‘ngré ‘ngró păn xo kái pơlum ƀă păn ăm ai kuăn mê hiăng pro pơxúa ăm kuăn pơlê a tơring ‘Mang Yang hơ’leh tuá pêi cheăng chiâk deăng, malối cho kơpong hdroâng kuăn ngo. Ing mê, veăng mơdêk rĕng tơdroăng kơdroh kơklêa xăm kơtiê a mâu tơring ki tơdroăng rêh ối dêi kuăn pơlê ối trâm hên xơpá, môi tiah: ‘Mang Yang, kong pơlê Gia Lai.

Hoàng Qui chêh

Gương tơplôu ƀă tơbleăng