VOV4.Xơ Đăng - Jâ H’Ƀim Kƀuôr, ối khĕn cho Nôu Blan, 50 hơnăm, ối a ƀuôn Ƀling, cheăm Čư̆ Mgar, tơring Čư̆ Mgar, kong pơlê Dak Lak cho Ngế kơdrâi ki hâk khât ƀă khôi túa, vêa vong hdroâng kuăn ngo tơná. Mâu hơnăm hdrối mê hía nah, jâ đi đo tí tăng ’nâi plĕng ƀă mơhriâm ki kơnía dêi hdroâng kuăn ngo tơná. Ti xê to hâk git kơ tơdroăng hơdruê, rơngê ting ting, hlŭm rơvŏng, mê jâ H’Ƀim ối rơkê tung tơdroăng tĕn hmôu jiâ ƀă tơdroăng tĕn pong chêa.

Kuăn pơlê a ƀuôn Ƀling ối hmâ khĕn jâ H’Ƀim cho ngế ki rơkê hên tơdroăng. Jâ rơbot hên mâu ƀai eirei, tiô kơ tơdroăng ki pơto pơtih rơkê khât, jâ xuân chiâng hơdruê eirei tối ‘na tơdroăng ki lâi xuân hôm tung tơdroăng rêh kâ ối rêm hâi. Pakĭng mê, jâ ối chiâng hơdruê tơdrá kưt, cho tơdrá ki vâi kơnốu hmâ hơdruê.

Tiô khôi túa dêi hdroâng Rơđế, rêm hdroh ai tơdroăng mơdâm kiâ, vâi hmâ hơdruê eirei vâ mơhnhôk rơpŏng hngêi mâ tá sĭng khéa luâ râ, hơ’muăn tối ‘na tơdroăng ki pêi pro dêi ngế ki hiăng hlâ drêng ga ối rêh nah. Xua cho ngế ki hơdruê prŏng, a’ngêi, chuât xơtó pro mơngế ki ê rơhêng vâ hmâng, xua mê, rêm hdroh tung pơlê ai kiâ hlâ, maluâ pơlê achê lơ hơngế, vâi hmâ lăm khĕn jâ H’Ƀim Kƀuôr troh vâ hơdruê eirei. Rêm ngế pơrá rơhêng vâ hmâng tiô túa ki hơdruê, tơdrá eirei tiô kơ krôk ki hơdruê dêi jâ.

Jâ H’Ƀim Kƀuôr ai tối, rêm hdroh lăm hơdruê a mâu hngêi ki ai mơngế hlâ, jâ hơdruê plâ hâi plâ măng, xua ing tơdroăng ki hâk git, hơdruê vâ mơhnhôk pôi tá lối kơ sĭng khéa, hơdruê tối ‘na tơdroăng ki pêi mâu tơdroăng cheăng dêi ngế ki hiăng hlâ, klêi mê, xuân ối hơdruê ‘na tơdroăng pro tơhmâ, hnê tối kuăn ‘nĕng cháu chái rêh ối ai pơxúa. Pakĭng mê jâ xuân ối hmâ lăm hơdruê a mâu leh mơdĭng dêi pơlê, mơđah hơdruê xuâng, lăm hơdruê ƀă mâu tơring, kong pơlê ki ê.

‘’Á hmâ lăm hơdruê eirei hên tung mâu roh mơdâm kiâ, tung hngêi tơkŭm tơchoâm dêi pơlê, lơ mâu hâi leh mơdĭng, xah hêi, á xuân lăm hơdruê a mâu cheăm, tơring ki ê, kong pơlê ki ê há. Mâu ƀai hơdruê ki pin tá hâi teăm ‘nâi, teăm chiâng mê pin hmâng vâi hơdruê klêi mê, pin hriâm ƀối. Ai mâu ƀai hơdruê hơ’muăn tối ‘na tơdroăng ki xahpá, rế hơdruê rế krôu. Pakĭng mê, á xuân ối tĕn pong chêa, kơtum kơtŏn rế hơdruê eirei’’.

Jâ H’Ƀim hlŭm khiê̆n 6 klŏng

Jâ H’Ƀim tối: Tơdroăng ki hâk git kơ hơdruê ƀă rêi prôa kố hiăng mot tung mơheăm chhá dêi jâ sap ing ối tơxĭn nah, rêm hdroh tiô nôu pâ lo lăm a chiâk a deăng, hmâng tơdrá prôa đing năm dêi jâ pôa mê jâ mơhnŏng tí tăng hriâm xêh, troh a 14 hơnăm jâ hiăng rơkê hlŭm khiê̆n đing năm ƀă mâu rơvŏng ki ê, môi tiah đing tut, đing buôt ƀă hên mâu prôa ki ê.

Ti xê to rơkê hriăn tơmiât xêh drêng hơdruê, rơkê hlŭm khiê̆n, jâ ối rơkê tĕn tơmeăm khoăng, rơkê tĕn hmôu jiâ hên mâu kế rơneăm ki lĕm krip.

Tơdroăng rêh ối chal nếo nôkố, tơdroăng hơdruê xuâng, hlŭm rơvŏng, rêi prôa ai tơdroăng ki tơmot tơlôm hên khu hdroâng kuặn ngo. Mâu vâi hdrêng rơhêng to vâ tơmâng, ƀối ki nếo, ôh tá kĕn git hâk dêi túa lĕm tro vâi krâ roh nah. Khéa hơ’nêng ‘na tơdroăng ki mê, jâ H’Ƀim Kƀuôr ối hmâ krếo khĕn mâu vâi o, vâi muăn troh a hngêi; rế tĕn pong chêa rế hơdruê eirei, hơ’muăn tối ‘na khôi túa vâ vâi o mơjo pâ tơdroăng hơdruê vâi krâ nah, túa lĕm tro dêi hdroâng kuăn ngo tơná.

‘’Á rơhêng vâ hnê tối ăm kuăn cháu ‘nâi ƀă hâk git dêi khôi túa, vêa vong hdroâng kuăn ngo tơná. Tâng pin hiăng rơkê khât, hnối ai tá tơdroăng kơdo mơ-eăm tí tăng hlê plĕng, hriâm ƀối, mê pin kô ôh tá kâi piu hiât dêi tơdroăng hơdruê vâi krâ, ôh tá kâi piu mâu prôa, rơvŏng hlŭm. Maluâ vâ lăm ulâi xuân ôh tá kâi piu hiât xiâm rêi tơná’’.

Pôa Y Nguk Niê, ối khĕn cho pôa Suang, ối a ƀuôn Huk, cheăm Čư̆ Mgar, tơring Čư̆ Mgar, kong pơlê Dak Lak cho môi tung mâu ngế ki hmâ lăm mơđah rơtế ƀă jâ H’Ƀim ai tối, jâ H’Ƀim cho ngế ki rơkê hên tơdroăng, veăng kum rak vế ƀă pơtối mơdêk khôi túa, vêa vong dêi hdroâng kuăn ngo, pơlê pơla, ƀă châ vâi krâ-nhŏng mơjo pâ. Pôa ƀă vâi krâ-nhŏng o tung pơlê hâk mơjo khât tơdroăng ki veăng mơhno tối tơdroăng cheăng dêi jâ H’Ƀim.

‘’Á xuân cho ngế ki hmâ hlŭm khiê̆n, hơdruê, maluâ hơnăm hiăng hên, la á hơdruê ôh tá rơkê tơ’mô jâ H’Ƀim. Hên vâi krâ ki hơnăm hiăng hên vâi hiăng prôk lêk, ngin cho khu ki kơ’nâi ôh tá kơxiâp mâu tơdroăng ki lăm mơđah tơdroăng hơdruê, rêi prôa, tŏn chêng koăng dêi hdroâng kuăn ngo tơná tung lâp pơlê pơla achê hơngế’’.

Jâ H’Ƀim hơdruê eirei

Ngoh Y Mang, Kăn phŏ Ƀơrô Mơhno túa lĕm tro tơring Čư̆ Mgar, kong pơlê Dak Lak tối ăm ‘nâi: A tơring kố xuân u ối hên mâu vâi krâ ki rơkê ‘na hơdruê chal vâi krâ roh nah. Mê cho mâu ngế ki hâk git khât ƀă khôi túa, vêa vong dêi hdroâng kuăn ngo tơná. Tung mê, jâ H’Ƀim Kƀuôr cho môi tung mâu ngế ki rơkê ‘nâng:

‘’Jâ H’Ƀim ai krôk hơdruê ro tơniâ ‘nâng, tung pơla hơdruê xuâng chiâng vâ tơmiât hriăn pro ki kố ki mê, krôk hơdruê chuât xơtó, hên ngế rơhêng vâ hmâng. Veăng kum pơtối rak vế khôi túa vêa vong dêi hdroâng kuăn ngo, pakĭng mê, ối veăng lăm hơdruê, tơ’noăng ‘na tơdroănug hơdruê xuâng, hnê ăm mâu vâi o, vâi  muăn ‘na tơdroăng hơdruê eirei, hơdruê kưt’’.

Hmâng jâ H’Ƀim Kƀuôr hơ’muăn tối, ngăn mâu pong, chêa, hmôu, rơmoăng ki jâ tĕn mơjiâng ƀă tơmâng idrâp hơdruê dêi jâ cho ro rih khât păng ‘nâng, vâi krâ-nhŏng o tung pơlê pơrá hiăng châ hlo châ ‘nâi nhên ‘na ki lĕm ro, ki tro. Ing mê, thăm tơ’nôm tơdroăng ki hâk mơjo, mơnê nhoăm tung tơdroăng rak vế khôi túa, vêa vong dêi hdroâng kuăn ngo tơná.

H’Za Wut chêh

Nhat Lisa tơplôu ƀă tơbleăng