VOV4.Xơ Đăng - Khế 6 hơnăm 1975, Pôa Hồ lăm pôu kong pơlê Quảng Bình. Mơngế Vân Kiều - Pa Cô a mâu kong pơlê Quảng Trị, Quảng Bình hiăng rah xo mâu ngế ki kuăn pơlê pâ nhoăm lo ing kong ngo hơngế hơngo lăm trâm pôa Hồ, pâ ăm mơngế Vân Kiều, Pa Cô châ xo kơjôi Hồ dêi Pôa. Klăng 65 hơnăm hdrối nah, mơngế Vân kiều - Pa Cô hâk tơngăm châ pro kuăn cháu Pôa Hồ, đi đo mơ-eăm mơnhông tơ-brê.

Hdrối nah, mơngế Bru (Vân Kiều) – Pa Cô rêh ối krê xêh tíu tung kong rơhĭng rơhối, khôi túa, tơdroăng rêh ối ôh tá ai tŭm tơmeăm. Tơmâng rơkong krếo thế dêi Đảng ƀă Pôa Hồ, kuăn pơlê hiăng pro pơlê, pro kơtâu, chôa ‘lâng mot tung tơdroăng rêh ối. Pôa Hồ Thạch, 62 hơnăm, ối a pơlê Cẩm Ly, cheăm kong ngo Ngân Thủy, tơring Lệ Thủy, kong pơlê Quảng Bình châ kuăn pơlê tung pơlê ngăn cho um méa djâ troăng ahdrối ‘na tơkâ hluâ pá puât, pro kro mơdrŏng.

Kot mâ ƀă xông kân tung rơpŏng pá puât, tơmiât dêi Pôa Hồ Thạch cho ngế Vân Kiều ai inâi kơjôi Hồ dêi Pôa Hồ ôh tá hêng kơklêa kơtiê, ôh tá tơkôm kơnôm tơdroăng tŏng kum dêi Tơnêi têa. Pôa Thạch tâ dêi hmân ếo lăm a kơpong tơbăng vâ hriâm pêi cheăng kâ. Ing 2 kơpeăng kong, nôkố pôa Hồ Thạch hiăng ai 20 hectar kong pêt, kếo mâu loăng hiăng kân hdrối loăng kŭn kếo kơ’nâi ăm pêi lo liăn 200 rơtuh liăn rêm hơnăm, păn chu, păn peâp hlối păn ká pêi lo liăn rêm hâi.

‘’Xuân lăm hriâm túa ki rơkê tơtro ing mâu nhŏng o a tơbăng, vâi xuân hnê ăm, klêi mê hlo vâi pêi kâ châ tơƀrê mê á hriâm ƀối. Á cho môi ngế hdroâng kuăn ngo Bru (Vân Kiều) châ phiu ro ai inâi kơjôi Hồ dêi Pôa Hồ. Vâ tơxâng ƀă  tơdroăng mê, mê thế loi tiô Đảng, Tơnêi têa, thế mơ-eăm pá vâ pêi kâ vâ châ tơƀrê cheăng kâ ăm rơpŏng, kuăn pơlê, vâ tơxâng ai inâi kơjôi Hồ dêi Pôa Hồ’’.

Kuăn pơlê Bru ‘nâi pêi cheăng kâ, mơ-eăm pro kro mơdrŏng tơxâng inâi kơjôi Hồ dêi Pôa Hồ

Jâ Hồ Thị Thoi, ối a cheăm Trọng Hóa, tơring Minh Hóa, kong pơlê Quảng Bình xuân cho um méa djâ troăng ahdrối dêi mơngế kơdrâi mơngế Bru (Vân Kiều). Jâ cho ngế kơdrâi mơngế Bru apoăng a kong pơlê Quảng Bình to pro Kăn pơkuâ hnê ngăn cheăng Đảng cheăm Trọng Hóa, châ Ngế pro xiâm hnê ngăn Chin phuh diâp ƀâng kheăn kơdeăn xua rơkê tung tơdroăng mơjiâng, pro tơniăn ƀă mơjiâng rŭm môi tuăn mâu hdroâng kuăn ngo hơnăm 2019.

Kot mâ ƀă xông kân a pơlê La Trọng, cheăm kơpong tơkăng kong Trọng Hóa kơtiê pá puât, ối kŭn nah pá puât hiăng pơtâp ngế kơdrâi mơngế Bru kố thăm mơ-eăm. Veăng khu khăm pơlât thôn pơlê, jâ Thoi hiăng lăm tâi tâng 18 pơlê tung cheăm, troh a mâu rơpŏng tíu pá puât má môi vâ mơhnhôk, hnê mơhno kuăn pơlê troăng rak ngăn ivá, hbrâ mơdât pơreăng. Jâ Hồ Thị Thoi xuân cho ngế apoăng tơdah tơnêi pêt kong tơrŭm păn kơpôu, ro, chu, laga ki má môi, rế pêi jâ rế mơhnhôk mâu rơpŏng pêi tiô tơná:

‘’Châ ai inâi kơjôi Hồ cho kơnía ‘nâng, tối troh kơjôi Hồ cho pâ troh Pôa Hồ Chí Minh, Kăn xiâm hnê ngăn tơnêi têa hneăng apoăng, ing mê á xuân môi tiah kuăn pơlê tung pơlê đi đo mơ-eăm hriâm tâp. Hên vâi krâ hdroâng kuăn ngo châ hnê mơjiâng, hriâm tâp tŭm. Á châ kuăn pơlê môi tuăn, loi tơngah vâ mơ-eăm tung hnê mơhno, pơkuâ pro ti lâi vâ djâ tơdroăng rêh ối kuăn pơlê chôa ‘lâng châ tơtêk’’.

Khế 6 hơnăm kố cho tŭm 65 hơnăm ngế Bru ai inâi kơjôi Hồ dêi Pôa Hồ. Kuăn pơlê Bru hâi kố ôh tá lăm rêh ối utâi utá, chôu kong pro chiâk deăng. Pôa Lê Vĩnh Thế, Kăn pơkuâ hnê ngăn cheăng Đảng tơring Lệ Thủy, kong pơlê Quảng Bình tối ăm ‘nâi, tơkâ hluâ 65 hơnăm kuăn pơlê Bru châ ai inâi kơjôi Hồ dêi Pôa Hồ, kuăn pơlê a kố đi đo tơrŭm môi tuăn, mơjiâng pơlê rế hía rế kro mơdrŏng:

‘’Đảng ƀô̆ tơring hnê mơhno ƀơrô mơhno khôi túa lĕm tro – tơdroăng kal, Khu pơtâng tối hnê hriâm tơdroăng kơvâ cheăng Đảng tơring tơkŭm po mâu roh pơtâng tối vâ kuăn pơlê ‘nâi tơná cho kơnâ châ ai inâi kơjôi Hồ, ing mê mơdêk tơdroăng ki kơnía mê ƀă mơ-eăm rế mơnhông mơdêk pêt mơjiâng tơmeăm, xăm kơklêa kơdroh kơtiê pro pơ’lêh ngiâ méa pơlê xiâm dêi tơná, ki rơhêng vâ tối tung vâi krâ hdroâng kuăn ngo’’.

Jâ Hồ Thị Thoi cho ngế kơdrâi mơngế Bru apoăng a kong pơlê Quảng Bình to pro kăn pơkuâ hnê ngăn cheăng Đảng cheăm tơkăng kong Trọng Hóa

Kong pơlê Quảng Bình ai lối 27 rơpâu ngế cho vâi krâ hdroâng kuăn ngo, tung mê, lối 2/3 cho vâi krâ hdroâng kuăn ngo Bru. Đảng ƀô̆ kong pơlê Quảng Bình dế mơjiâng Pơkâ mơnhông mơdêk cheăng kâ – rêh ối pơlê pơla, rak khôi túa lĕm tro, gâk kring tơniăn mâu cheăm tơkăng kong, kơpong vâi krâ hdroâng kuăn ngo ƀă kong ngo dêi kong pơlê hneăng hơnăm 2022 – 2025, tơmiât pêi troh hơnăm 2030.

Kong pơlê ai troăng hơlâ pơcháu tơnêi, pơcháu kong ăm kuăn pơlê pêt mơjiâng tơmeăm khoăng, mơdêk ki kơnâ cheăng kâ pêt kong loăng kân, pêt mâu loăng pơkeăng pá xôp kong. Kong pơlê Quảng Bình xuân mơjiâng mâu troăng pơkâ pêi, troăng hơlâ mơhnhôk mơnhông pro ôm hyô ngăn loăng pơlái kong kế, mơhno khôi túa lĕm tro, tơdroăng mơdêk tơtro ƀă tơmeăm ki ai hlâu dêi rêm pơlê kơpong kong ngo, tăng cheăng pêi ăm vâi krâ kuăn pơlê hdroâng kuăn ngo.

Pôa Vũ Đại Thắng, Kăn pơkuâ hnê ngăn cheăng Đảng kong pơlê Quảng Bình tối ăm ‘nâi, kong pơlê mơ-eăm troh hơnăm 2025 kơdroh rơpŏng kơtiê tung kơpong vâi krâ hdroâng kuăn ngo rêm hơnăm sap 3 – 4%.

“ ‘Na tơdroăng hdroâng kuăn ngo ƀă troăng hơlâ tŏng kum hdroâng kuăn ngo ai hnoăng kal khât tung tơdroăng pêi cheăng dêi Đảng ƀă Tơnêi têa pin, ki rơhêng vâ tối Pôa Hồ Chí Minh, Kăn xiâm hnê ngăn tơnêi têa hneăng apoăng đi đo pâ ‘nâng ƀă tơmâng hên troh vâi krâ hdroâng kuăn ngo. Ƀă kong pơlê Quảng Bình, kô mơjiâng Pơkâ vâ thăm mơnhông cheăng kâ – rêh ối pơlê pơla kơpong vâi krâ hdroâng kuăn ngo, mơdêk tơdroăng rêh ối pêi lo liăn dêi kuăn pơlê, pro ôh tá ăm hơhngế kơtăn ƀă mơnhông mơdêk pơla mâu kơpong tung kong pơlê ƀă pơla mâu hdroâng kuăn ngo’’.

VOV Miền Trung

A Sa Ly tơplôu ƀă tơbleăng