Tung hơpiâp on dêi rơpŏng hngêi, hlo mâu kơxâk báu ƀă kơphế, jâ H’Krông, ối a pơlê Yôk Ju, cheăm Nâm Nung, dế xối rơkâu mơnê xúa châ xo hên mâu báu kơphế. Tơmeăm xối mê bú môi xiâm drôu, môi to í âp, môi kơđiah plâi kâ ƀă kơchâi pôm ki pêt dêi tung kơdrum hngêi. Jâ tối, hơnăm nah rơpŏng hngêi châ xo dêi 40 kơxâk báu, lối 2 tâ̆n kơphế kloăng gá, tơdroăng rêh ối hiăng phâi tơtô.

Tơdroăng xối kâ báu nếo cho tơdroăng ki ôh tá chiâng lôi tung khôi túa, vêa vong dêi mơngế M’Nông, vâ  rơkâu pâ tung hơnăm la ngiâ ai tơdroăng rêh ối lĕm ro tâ nếo:

“Hâk kâ báu nếo, klêi pôe tâi dêi báu djâ troh a hngêi, tơdah mơhúa báu vêh a hngêi, nôkố hiăng ai kơphế nếo. Djâ tâi mâu tơmeăm pêi chiâk djâ vêh troh a hngêi, tơdah xeăng báu vêh, vâ rơkâu pâ ivá mo lĕm ăm rơpŏng hngêi, vâ pôi tá tro châi tamo, hơnăm kơ’nâi pêi cheăng kâ châ pon mơhúa tâ, pêt báu prá alâi châ xo hên tâ, kơphế ai plâi hên ƀă hên tơmeăm ki ê”.

Mâu tơdroăng pro xối kâ báu nếo, xối rơkâu pâ ivá mo sêi pro dêi tung rơpŏng hngêi, lơ po mơdĭng tơdjuôm dêi lâp pơlê xuân tŏn chêng, hơdruê rơngê ting ting..., mê cho túa lĕm tro ton nah ki ối rak troh nôkố dêi mơngế M’Nnông a cheăm Nâm Nung.

Pakĭng mê, kuăn pơlê xuân ối rak tơdroăng cheăng teăn hmôu jiâ, ếo pơtâk kuăn ngo, teăn kơtum, kơtŏn, pong, chêa ƀă phêa, kơlá, rái ƀă hên tơmeăm ki ê.

Ngê̆ nhân Y Nhan, ối a ƀuôn Jok Ju, chăm Nâm Nung, ăm ‘nâi:

“Tơdroăng cheăng a cho teăn kơtum, kơtŏn, pong chêa ƀă hên ki ê ƀă hlối tiâm rơnêu bro mâu ‘nêk, drê, vok ki xúa tung pêi chiâk. Tơdroăng cheăng mê á pêi drêng toh, mơdoh pêi drêng chôu châ pơtê klêi pêi chiâk deăng, po nhâ kơphế, vâ pơtối rak dêi tơdroăng cheăng pêi ton nah dêi rơpŏng hngêi. A pêi vâ xúa dêi tung rơpŏng hngêi tê, tâng ai ngế ki lâi êng vâ rôe mê á tê há’’.

Tơbâ mâu túa lĕm tro tung tơdroăng mơhno túa lĕm tro ton nah dêi kuăn ngo, hơnăm hdrối, mâu kăn cheăm Nâm Nung hiăng kơjo kum kuăn pơlê chôa mơnhông mơdêk ôm hyô tung kuăn pơlê. Pôa Y Krêu, kăn phŏ pơlê Yôk Ju, ăm ‘nâi, kuăn pơlê hiăng mơjiâng mâu khu homestay, khu pế pơchên kơchâi kâ, khu ngăn ‘na mơhno túa lĕm tro hơdruê, rơngêi, ting ting vâ mơđah ăm tơmối ki vâ hmâng ngăn.

Mâu khu pêi cheăng tơrŭm teăn hmôu jiâ, ếo pơtâk kuăn ngo, khu pêi cheăng tơrŭm pế drôu xiâm xuân hiăng pế hên drôu châ tê a kơchơ.

“Ngin pro homestay ôm hyô tung kuăn pơlê púi vâ pơtối rak vế túa lĕm tro ton nah dêi kuăn ngo tơná môi tiah tŏn chêng, po mơdĭng, ƀă pơtối pêi mâu tơdroăng cheăng ton nah môi tiah teăn kơtum, kơtŏn, pong, chêa, teăn hmôu jiâ, ếo pơtâk, tơbleăng mâu kơchâi kế kâ dêi mâu hdroâng kuăn ngo, tơbleăng tơmeăm tơná pêi lo ing chiâk deăng, mâu tơmeăm kâ kơhiâm dêi pơlê, tơmeăm ki tơviah dêi kuăn ngo vâ ăm tơmối ki troh ôm hyô, hlo ‘nâi,  hlối mơdêk tơ’mot kơxô̆ liăn ăm kuăn pơlê vâ tơdroăng rêh ối dêi kuăn pơlê tơ ƀrê tâ’’.

Cheăm Nâm Nung, tơring Krông Nô, kong pơlê Dak Nông cho kơpong cheăng kăch măng dêi rơxông ngế khên tơnôu N’Trang Lơng xông pơplâ xâ Pơhlăng ki tơbriât pơkuâ, ƀă châ pơtối tung péa rôh tơplâ pro tơleăng lĕm hdroâng mơngế, cho tíu ai đông B4 dêi kong pơlê IV hiăng châ pơxá inâi cho tíu tơbâ kăch măng râ tơnêi têa.

A tíu ôm  hyô tơdroăng “Hơ’muăn hdrôu dêi têa ƀă on’’ dêi Kŏng viên tơnêi tơníu lâp plâi tơnêi UNESCO Dak Nông, đông xiâm Nâm Nung cho “tíu xiâm tơplâ dêi kăch măng” hnê tơdroăng ‘na Kăch măng, tíu tơbâ ton nah vâ ăm tơmối hyô ngăn tung tơdroăng vêh ngăn xiâm rêi.

Ƀă hên têa krông hroh ing kong kân, a Nâm Nung ai hên mâu xí têa lĕm môi tiah xí Leng Kum, Leng Leng Ôông, Leng Gungtao… Pakĭng mê, cho mâu kong ngo ngăn lĕm rơngiâp ai mâu ƀăng klâng báu a chêng ngo on, kơdrum loăng plâi kâ a tơbăng ngo hmốu ƀă hên ki ê. Tiô jâ H’Thương, kăn phŏ hnê ngăn Vi ƀan cheăm Nâm Nung, tíu tơbâ kăch măng, mâu kong kế rơtế ƀă túa lĕm tro ton nah dêi mâu hdroâng kuăn ngo cho tíu ki pro tơ’lêi hlâu vâ cheăm po troăng vâ mơnhông ôm hyô.

Tung mâu hơnăm hdrối mê hía nah, hiăng ai mâu khu tơmối troh a Nam Nung, mâu tơmeăm môi tiah hmôu jiâ, ếo pơtâk, kơtong ƀă drôu xiâm dêi kuăn pơlê xuân hiăng châ tê ăm mâu pơlê cheăm tơring kong pơlê ki achê ƀă tê ăm mâu tơmối ki troh ôm hyô, cho mâu tơdroăng ăm hlo ki ro rôh apoăng vâ kuăn pơlê pêi pro tơdroăng ôm hyô tung kuăn pơlê.

“Tơ‘lêi hlâu má môi cho túa ôm hyô tung kuăn pơlê kố cho a cheăm ai hên ngê̆ nhân, hên ngế rơkê tŏn chêng, teăn hmôu jiâ, ếo pơtâk, teăn kơtum kơtŏn, pong chêa, ƀă hên ngế rơkê rơngêi ting ting, ai ngế rơkê hơ‘muăn  hdrôu rơngê rơngoh... Tiô á, ƀă tơdroăng pêi pro choâ lâng châ mơnhông mơdêk dêi kuăn pơlê mơni ton ing mê ah kô  kum kuăn pơlê chiâng pêi pro’’.

Ai hên tơdroăng ton rôh nah ‘na túa lĕm tro, ai mâu kong kế, ngo ngối, ƀă mâu kuăn mơngế têm rơpiât pâ hlế kơ tơmối, Nâm Nung ai hên tơdroăng ki tơ’lêi hlâu vâ mơnhông pro tíu ôm hyô. La ga, kơpong tơnêi kố dế kal ‘no hên liăn vâ mơjiâng pro, vâ tơbâ, pơtối rak vế tơmeăm khoăng hiăng ai hlâu akố, cho môi tíu troh ôm hyô ngăn Kŏng viên tơnêi tơníu ki lĕm krip dêi lâp plâi tơnêi UNESCO Dak Nông.