VOV4.Sêdang - Ƀă hiâm mơno hâk git kơ tơdroăng mơhno túa lĕm tro, ki rơhêng vâ tối cho tơdroăng mơđah tŏn chêng tơgôu koăng a Tây Nguyên; pôa K’Tiê̆u, cho ngế ki rơkê tŏn chêng, rêh ối a thôn Duệ, cheăm Đinh Lạc, tơring Di Linh, kong pơlê Lâm Đồng đi đo rak vế tơdroăng ki lĕm tro, pro mơhno rơdâ tơdroăng hâk git túa hnê tŏn chêng tơgôu koăng ăm khu rơxông nếo a thôn pơlê kố.

Pôa K’Tiê̆u, kot mâ hơnăm 1952 a kơpong kong ngo Di Linh, cho tơnêi ki ai hên tơdroăng mơhno túa lĕm tro, tơdroăng ki rơkê pêi báu klâng dêi K’ho Srê, cho kơpong ki ai kơdrâm hdroâng kuăn ngo K’ho rêh ối hiăng ton hơnăm. Xuân môi tiah mâu krâ pơlê ƀă mâu ngế rơkê ki ê a tơnêi kơpong peăng Hdroh Tây Nguyên kố tối tơchoâm, pôa K’Tiê̆u hiăng châ ‘nâi nhên ƀă châ ‘nâi rơbot hên mâu tơdrá rơngê ting ting, ki nâl K’ho tối dêi pơnđik pơnring, tam pla, đơs loong ki hơniâp ro, rơ-eăng tơniâ dêi jâ pôa hdroâng K’ho hiăng hnê ‘măn ăm sap ing nah tung mâu roh mơdĭng tiô khôi hmâ a kơpong kong ngo kố.

Pôa ti xê to mâu ngế ki hloh hlê rơkê plĕng ƀă pêi pro mâu tơdroăng po mơdĭng tiô khôi hmâ dêi hdroâng kuăn ngo tơná, rak vế, pêi pro mâu tơdroăng rơkâu xối tung pêi chiâk pêi deăng..., mê pôa ối rơbot hên mâu nâl, mâu tơdroăng rơkâu xối, mâu ƀai chêng koăng ƀă ngê̆ thuât tŏn chêng tơgôu koăng dêi hdroâng kuăn ngo tơná.

Pôa K’Tiê̆u dế hnê vâi muăn tŏn chêng koăng

Pôa K’Tiê̆u ai tối: “Á hâk git tơdroăng tŏn chêng tơgôu koăng sap ing ối kŭn nah, troh 14 hơnăm á hiăng ‘nâi tŏn chêng. Rêm hdroh tung pơlê ai rơpŏng hngêi ki tơkŭm po leh mơdĭng, á pơrá veăng pêi, veăng pro ƀă hriâm ƀối mâu ngế ki hiăng rơkê chal vâi krâ hdrối nah. Xua ti mê, á hiăng rơkê tơdroăng tŏn khu kơtum chêng ki ai 2 kơtâ, kơtum chêng 3 kơtâ ƀă kơtum chêng ai 6 kơtâ. Á pói rơhêng vâ pơtối pleăng dêi hnoăng cheăng tơná vâ hnê mơhno ăm kuăn cháu ‘nâi tŏn chêng koăng, kum ăm vâi hlê plĕng ‘na ki pơxúa ƀă ki kal dêi chêng koăng tung tơdroăng rêh ối mơhno túa lĕm tro dêi hdroâng K’ho tối krê ƀă mâu hdroâng kuăn ngo ngo Tây Nguyên tối tơchoâm”.

Nôkố, mâu krâ pơlê, mâu ngế ki rơkê plĕng hlê nhên ƀă pêi pro rơkê khât mâu túa mơdĭng dêi mơngế K’ho môi tiah pôa K’Tiê̆u a kơpong tơnêi Di Linh nôkố tâng vâ tối ôh pá ai kơbố xếo. Xua ga, vâi krâ-nhŏng o tung kơpong đi đo ngăn pôa cho môi ngế ki rơkê, hlê plĕng tŭm têk mâu tơdroăng dêi chal vâi krâ nah dêi hdroâng K’ho hiăng pơrá prếo vêh ƀă dêi nôu pâ, jâ pôa a kong plêng. Xua ti mê, vâi krâ-nhŏng o tung kơpong đi đo ngăn pôa môi tiah “ngế ki hloh hlê klê tŭm tơdroăng” ki ‘ló koh nhoăm ‘na tơmeăm khoăng, tơdroăng roh vâi krâ nah, ‘na tơdroăng loi tĭng ki krip tro dêi mơngế K’ho.

Xua ti lâi pôa K’Tiê̆u châ hên ngế kuăn pơlê tung cheăm ƀă tung kơpong kố koh nhoăm, hâk mơnâ, xua pôa cho ki xiâm rak vế hiâm mơno dêi pơlê cheăm, đi đo achê, “tơrak vế’’ ƀă “hnê mơhno” hiâm mơno ki hâk git ăm hdroâng kuăn ngo tung cheăm, malối ƀă khu rơxông nếo K’ho.

Ƀă hnoăng cheăng cho krâ pơlê, pôa K’Tiê̆u ti xê to kơhnâ khât tung tơdroăng hnê mơhno, mơhnhôk  vâi krâ-nhŏng o tah lôi mâu khôi túa, vêa vong dêi kuăn ngo tơná, ki ôh tá tơtro, kơhnâ khât tung pêi chiâk pêi deăng, kơdroh kơtiê krá tơniăn, mơjiâng tơdroăng rêh ối nếo, thôn pơlê nếo, tơrŭm mơhno tối ‘na hiâm mơno dêi pơlê cheăm ki hơ-ui mơjo pâ dêi pó, mê ối kơhnâ khât tung tơdroăng hnê tối ‘na tŏn chêng koăng ăm khu vâi droh rơtăm a pơlê cheăm.

Pôa Trương Quốc Phương-kăn phŏ hnê ngăn Vi ƀan cheăm Đinh Lạc tối ăm ‘nâi: “Dế nôkố pôa K’Tiê̆u cho kăn phŏ pơkuâ ngăn Kâu lăk ƀô̆ chêng koăng Đinh Lạc. Tung 2 hơnăm hdrối nah, hiăng ai 42 ngế droh rơtăm K’ho tung cheăm hiăng châ Khu ngăn ‘na mơhno túa lĕm tro, ivá ƀă ôm hyô kong pơlê Lâm Đồng hbru hlá mơ-eá mơnhên hiăng klêi hneăng hriâm hnê ƀă tŏn chêng koăng.

Nôkố, pôa K’Tiê̆u dế pơtối hnê ăm 14 ngế droh rơtăm a thôn Duệ. Pôa K’Tiê̆u đi đo cho um meá ki rơkê khât tung tơdroăng “Tâi tâng kuăn pơlê tơrŭm mơjiâng tơdroăng rêh ối tuá lĕm tro; pôa đo đo djâ troăng pêi pro, djâ troăng ahdrối tung hnê tối, rak vế chêng koăng ăm mâu khu rơxông nếo tung cheăm. La ngiâ kố ah, pôa K’Tiê̆u kô pơtối hnê tối ‘na tŏn chêng koăng ăm khu tŏn chêng hok tro Hngêi trung râ má péa Đinh Lạc”.

Cho ngế ki hâk git ƀă hiăng hên hơnăm ‘nâi plĕng nhên ‘na khôi túa-vêa vong dêi hdroâng K’ho, ki rơhêng vâ tối, tơdroăng mơhno túa lĕm tro chêng koăng Tây Nguyên, pôa K’Tiê̆u xuân đi đi tô tuăn ‘na hnoăng cheăng kring vế, rak ngăn ƀă mơnhông ‘na khôi túa lĕm tro kố a mâu cheăm, pơlê kân tung tơring. Xua ga, dế nôkố hên cheăm kuăn pơlê hdroâng kuăn ngo a tơring Di Linh xuân tá hâi teăm tơmâng ngăn khât, tá hâi pêi pro tơtro khât tung tơdroăng rak vế chêng koăng mê ki tơƀrê dêi tơdroăng rak ngăn chêng koăng kố khoh tá hâi teăm châ rak vế dâi khât.

Lôí 55 hơnăm hmâ hnê mơhno, tŏn chêng tơgôu koăng, mê pôa K’TIê̆u hiăng kơhnâ khât tung tơdroăng lăm tŏn chêng, tơgôu koăng lâp kơpong Tây Nguyên, môi tiah: Dak Lak, Gia Lai, Kon Tum, Dak Nông vâ veăng mơđah, tŏn chêng koăng, mâu hâi mơdĭng dêi mâu hdroâng kuăn ngo a Tây Nguyên.

Pôa K’Broi, Kăn phŏ pơkuâ hnê ngăn Đảng tơring Di Linh tối ăm ‘nâi: “Pôa K’Tiê̆u cho ngế ki djâ troăng ahdrối tung tơdroăng “rak vế” mơhno túa lĕm tro chêng koăng dêi tơring. Pôa đi đo kơhnâ khât tung tơdroăng veăng pêi pro mâu tơdroăng ki mơhno túa lĕm tro, tơrŭm mơhno túa lĕm tro xua kong pơlê, tơring, cheăm tơkŭm po. Khu chêng koăng a thôn Duệ, cheăm Đinh Lạc dêi pôa xuân hiăng châ tơring rah xo teăng mâ vâ veăng lăm mơđah tŏn chêng koăng dêi kong pơlê ƀă hiăng châ kâ pri hên”.

Hơnăm 2020, pôa K’Tiê̆u hâk phiu xuân châ tơring Di Linh ƀă Khu ngăn ‘na mơhno túa lĕm tro, ivá ƀă ôm hyô kong pơlê Lâm Đồng rah xo cho môi tung mâu ngế ki rơkê kơhnâ khât ƀă hnối pâ thế seá mơnhên ngăn, diâp inâi Nghệ nhân Ư tú. Plâ to lâi hơnăm kơhnâ khât ƀă tơdroăng rak vế, hnê mơhno tuá tŏn chêng, tơgôu koăng, maluâ hơnăm hiăng hên, la pôa K’Tiê̆u xuân ối kơdo mơ-eăm pleăng dêi hnoăng cheăng hên tâ mê nếo, vâ mâu khôi tuá lĕm tro dêi mâu hdroâng kuăn ngo Tây Nguyên tối tơdjoâm rế hiá rế tơ’mot hên khu rơxông nếo mâu hdroâng kuăn ngo veăng rak vế, ƀă pơtối pêi pro tung la ngiâ.

Hlá tơbeăng Lâm Đồng online

Nhat Lisa tơplôu ƀă tơbleăng