Kơpong ôm hyô ngăn reăng loăng pơlái kong kế pơlê pơla Kŏ Tam, a cheăm Ea Tu, pơlê kong kơdrâm Ƀuôn Ma Thuột kô cho tíu tơkŭm po Hneăng tơ’noăng pong rơngi pro lĕm mơnâ mâ ngăn ƀă xiâm loăng kơphế. Nôkố, Tíu kố dê thâ pêi kêi đeăng mâu tơdroăng ki mơ’nui lui vâ hbrâ tơmeăm khoăng tŭm má môi ăm hneăng tơ’noăng xuân môi tiah tơxâng tiô tơdroăng kal vâ lăm ngăn, tíu ối dêi tơmối drêng troh a kố vâ ngăn châ hlo châ tâ.

Jâ Nguyễn Thị Ngọc Anh, Kăn pơkuâ kơpong ôm hyô Pơlê pơla Kŏ Tam tối ăm ‘nâi:

‘’Ngin ôh tá xê to hbrâ ‘na pong rơgi pro tơmeăm lĕm mơnâ mâ ngăn mê ngin ối hbrâ kong kế, hngêi ối pơtê kâ koi. Nôkố ngin dế thâ pêi kêi đeăng 10 toăng hngêi ối pơtê vâ mơdêk tâi tâng cho 26 toăng, tâi tâng mâu kông mê ngin hiăng pro tơ’nôm vâ hbrâ mâu tơmeăm mơjiâng pro, tơmeăm ki ê ƀă hbrâ mâu tơdroăng pơxiâm po, mơgêi dêi Hneăng tơ’noăng vâ pro ăm hneăng tơ’noăng tro râ dêi kong pơlê, kum hâk vâ phiu ro ăm tơmối troh ôm hyô a Dak Lak’’.

Tíu xiâm ôm hyô kông vế Ƀuôn Đôn xuân dế rơnêu tơmeăm khoăng kong kế, hbrâ vâ tơdah tơmối. Ki rơhêng vâ tối, hdrối leh tơbleăng kơphế hơnăm kố, Tíu xiâm pơtê tơdroăng to rui vâ rak ngăn khu Rui dêi kong pơlê. Teăng amê, pơ’lêh pro troăng pêi ôm hyô lĕm ƀă Rui tá mâu tơdroăng châ tâ châ hlo ro môi tiah: tơmối châ troh a mê vâ ngăn, ti tăng plĕng ‘na Rui, lăm ngăn, xup um ƀă Rui, ăm Rui kâ ƀă hía hé.

Rơtế ƀă mê tơmối ối châ tâ châ ngăn mâu tơdroăng pro rơkôp xah hêi ối a kơmăng a pơlê Làng Đảo, chôu on xah hêi, tơkŭm po tôu chêng koăng, tơmối châ kâ mâu tơmeăm ki kơhiâm a kố ƀă hía hé.

Jâ Trần Thị Kim Ánh, Kăn pơkuâ tíu ôm hyô ƀă hngêi ăm tơmối kâ koi ối pơtê Biệt Điện, tíu Pơkuâ kơpong ôm hyô kông vế Ƀuôn Đôn tối ăm ‘nâi, troh nôkố a 50 kơbong koi dêi Hngêi ăm tơmối kâ koi ối pơtê Biệt Điện hiăng châ kok tâi tâng.

Tơdroăng hbrâ mâu tơdroăng a kơpong ôm hyô kông vế Ƀuôn Đôn xuân hiăng rơnáu. Tơdroăng rak tơniăn krúa lĕm kế kâ ƀă gâk kring tơniăn xuân hiăng châ mâu tíu tơtrŏng pêi pro:

‘’Tíu pêi cheăng ngin xuân tơtrŏng tung tơdroăng rak tơniăn kế kâ ƀă tơniăn mâu tơmeăm ăm tơmối ôm hyô. Tung tơdroăng rak tơniăn krúa lĕm kế kâ ngin xuân hiăng rah xo mâu toăng hngêi ki loi tơngah, ai inâi, tơmeăm khoăng ai xiâm kối nhên vâ tơniăn krúa lĕm kế kâ ăm tơmối. Ƀă tơdroăng hngêi ối a kơmăng a kơpong ôm hyô kông vế Ƀuôn Đôn mê tung roh leh xah hêi ngin kô thăm tơ’nôm mâu ngế gak kring vâ tơniăn gâk kring ăm tơmối ôm hyô’’.

Pơlê kong kơdrâm Ƀuôn Ma Thuột cho tíu tơkŭm po mâu tơdroăng ki xiâm dêi leh mơdĭng. Tiô tối hdrối, kố cho tíu ‘’ai tơdroăng’’ tơdah tơmối ôm hyô. Cho môi tung mâu hngêi ăm tơmối kâ koi ối pơtê 4 hơlŏng dêi kong pơlê, hngêi ăm tơmối kâ koi ối pơtê Elephants (bêng Thắng Lợi) hiăng hâ kơbong koi sap ing hâi lơ 9 troh lơ 11/3. Mâu hâi pơtối kơ’nâi mê, kơxô̆ tơmối kok kơbong nôkố xuân hiăng châ 90%.

Pôa Lê Văn Đức, Kăn pơkuâ Hngêi ăm tơmối kâ koi ối pơtê Elephants tối ăm ‘nâi, nôkố Tíu cheăng hiăng pêi kêi đeăng mâu tơdroăng ki kŭn má môi vâ tơmối môi tuăn drêng troh ƀă Leh tơbleăng kơphế Ƀuôn Ma Thuột:

‘’Hngêi ăm tơmối kâ koi ối pơtê Elephants xuân hiăng hbrâ nhên tâi tâng mâu tơdroăng mơdró, mâu tơmeăm khoăng xuân hiăng hbrâ tŭm, mâu tơmeăm hiăng mơgrúa lĕm, ngiât lĕm, tơniăn hbrâ mơdât on chếo, tơpâ on chếo, rak tơniăn krúa lĕm tơmeăm kâ. Hnê pơtâp tâi tâng nhŏng o ‘na tơdroăng tơdah tơmối. Hngêi ăm tơmối kâ koi ối pơtê xuân tơniăn tơkêa cho ôh tá mơdêk yă’’.

Tiô jâ Nguyễn Thụy Phương Hiếu, Kăn phŏ pơkuâ Khu pơkuâ ‘na mơhno khôi túa lĕm tro, tơ’noăng ivá ƀă ôm hyô kong pơlê Dak Lak, tiô tối hdrối, leh xah hêi roh kố mơhnhôk 40.000 – 50.000 roh tơmối troh ai mâ. Troh nôkố, ai lối 80% hngêi ăm tơmối kâ koi ối pơtê, hngêi kâ koi ôi pơtê tung pơlê kong kơdrâm hiăng ai tơmối kok tâi tâng.

Vâ tơxâng kơxô̆ tơmối tâk hên, Khu pơkâ mâu tíu cheăng tê mơdró ôm hyô, mơdró lăm ôm hêi séa ngăn tâi tâng mâu tơdroăng ôm hyô hiăng ai, séa ngăn ƀă hbrâ mâu tơdrăng, tơniăn kring vế, tơniăn ăm tơmối. Jâ Hiếu tối ăm ‘nâi, kong pơlê kô ‘’pêi pro rơdêi’’ tung tơdroăng mơdât pơxâu phâk ‘’tê tơmeăm kơnâ’’ ăm tơmối.

‘’Kong pơlê xuân hiăng ai mơ-éa hnê mơhno ăm Vi ƀan kuăn pơlê mâu tơring, pơlê kong krâm rơtế kơvâ ngăn pơkeăng ƀă khăm pơlât, Kơ koan xiâm pơkuâ kơchơ mơdró, Khu pơkuâ Kơmăi kơmok tê mơdró tơniăn ‘na yă xuân môi tiah cho kring vế tơniăn klêi mê tơdroăng hbrâ mơdât pơreăng, mơgrúa krúa lĕm kế kâ.

Ƀă Khu cheăng mê ƀă mâu kơpong ôm hyô  mê Khu xuân hiăng ai hnê mơhno pơkâ thế mâu tíu cheăng pêi pro kơtăng tơdroăng tơdah ăm tơmối, tơniăn tâi tâng mâu tơmeăm vâ kum ăm tơmối, ôh tá ai tơdroăng ki mơdêk yă. Tơdroăng séa ngăn xuân ai pơkâ pêi vâ séa ngăn, mê cho séa ngăn hdrối, tung ƀă kơ’nâi leh xah hêi ‘na tơdroăng kố’’.

Tơdroăng ki hbrâ nhên dêi mâu tíu cheăng, khu tê mơdró ƀă kong pơlê ăm Leh tơbleăng kơphế Ƀuôn Ma Thuột roh kố pói tơngah kô djâ troh ăm tơmối châ tâ châ hlo, hâk phiu ƀă tơniăn drêng troh Dak Lak tung mâu hâi tơkŭm po Leh tơbleăng, xah hêi.