Klêi kơ’nâi pâ hlâ, nôu kơtâu lêk lôi hngêi trăng o A Ứng, hdroâng kuăn ngo Jarai, hngêi ối a pơlê Grập, cheăm tơkăng kong Mô Rai, tơring Sa Thầy, kong pơlê Kon Tum châ kăn ƀô̆, mâu lêng Mô đô̆i gâk tơkăng kong Mô Rai tơdah xo pro kuăn roăng. Tơkâ hluâ 4 hơnăm, nôkố A Ứng hiăng hriâm lâm 7 ƀă hmâ ƀă tơdroăng rêh ối, pêi cheăng ôu kâ tiô chôu, tiô luât tung Đông mô đô̆i gâk tơkăng kong.
A Ứng xuân pêi pro 11 troăng pơkâ pêi tung hâi ƀă 3 tơdroăng pơkâ pêi tung măng tĭng môi tiah môi ngế mô đô̆i.
Ing môi ngế kơxiâp ôh tá khên tơnôu, kơnôm châ kăn ƀô̆, mô đô̆i Đông lêng gâk tơkăng kong Mô Rai tơmâng, mơhnhôk A Ứng rế hía rế loi tơngah:
‘’Tiah hmâ rêm hâi mâu ngoh tơmâng rak ngăn troh á muăn, mâu ngoh pế pơchêh hmê kơchâi ăm á kâ. Á muăn klêi kâ mê hriâm ƀai. Toh chôu mê á muăn kơpuih kơbong koi, kum mâu ngoh pêi cheăng. Á muăn hâk vâ hriâm môn toăn, á muăn pói vâ la ngiâ châ pro mô đô̆i môi tiah mâu tăm vâ gâk kring tơkăng kong’’.
Cho ngế pơkuâ Đông mô đô̆i Mô Rai pơcháu hnoăng cheăng rêm hâi cho chiân lăm hriâm ƀă tơdah vêh, hnê mơhno, hnê hriâm ăm muăn A Ứng, Trung ŭy Hoàng Như Thanh, Kăn pơkuâ Khu mô đô̆i tối ăm ‘nâi: A Ứng tuăn ngôa gá rơkê, mơ-eăm hriâm tâp. Vâ kêi đeăng hnoăng cheăng dêi môi ngế Pâ châ pơcháu, Trung ŭy Hoàng Như Thanh mê hiăng ti tăng plĕng hriâm vâ ‘nâi hên tơdroăng hnê vâi hdrêng:
‘’Á nếo lo mơgêi hngêi trung nếo 23 hơnăm, tá hâi pro Pâ dêi vâi hdrêng, tá hâi tơmiât troh laga tơdroăng cheăng, hnoăng cheăng ƀă mâu muăn mê á xuân mơ-eăm. Á xuân hriâm tâp, ti tăng plĕng troăng hnê hriâm vâi hdrêng sap ing ối kŭn. Troh drêng ki lâi, kal thế hnê muăn mâu tơdroăng ki klâi, klêi mê tơdroăng ki mê gá ti lâi mê á ti tăng plĕng, pêi pro tơdrêng ƀă rêm hâi tung đông mô đô̆i mâu ngoh, mâu tăm hnê mơhno’’.
Troh nôkố hiăng ai 14 Đông Mô đô̆i gâk tơkăng kong a kong pơlê Kon Tum tơdah 15 ngế muăn ối kŭn pro kuăn păn. Mâu muăn pơrá cho vâi hdrêng kuăn tê ai tơdroăng rêh ối cho hơ-ui ‘nâng. Ƀă mâu muăn hok tro ai tơdroăng rêh ối pá puât, ‘nâi tơmiât mơ-eăm tung hriâm tâp, pêi pro Tơdroăng ‘’Kum o troh hngêi trung’’, kăn ƀô̆ mô đô̆i gâk tơkăng kong Kon Tum hiăng tơdah râng ko tŏng kum 75 ngế muăn, rêm khế tŏng kum rêm ngế muăn 500.000 liăn.
Rơtế ƀă Tơdroăng ‘’Kum o troh hngêi trung – Kuăn roăng đông Mô đô̆i gâk tơkăng kong’’, tung mâu hơnăm hiăng hluâ kăn ƀô̆, mô đô̆i gâk tơkăng kong Kon Tum ối kum hên vâi hdrêng hok tro a 13 cheăm tơkăng kong dêi kong pơlê chêh tơdroăng pói vâ troh hngêi trung ing tơdroăng tŏng kum teăm tơdrêng ƀă mâu tơdroăng pêi ki nhên.
Nâ Y Ly, hdroâng kuăn ngo Brâu, hngêi ối a pơlê Đăk Mế, cheăm Pờ Y, tơring Ngọc Hồi, tối ăm ‘nâi, tâng ôh tá ai tơdroăng tŏng kum dêi Đông mô đô̆i gâk tơkăng kong lâp plâi tơnêi Bờ Y, kuăn kơdrâi nâ - cho muăn Y Uyên nôkố dế hriâm lâp 8 mê mơni kô pơtê lôi hriâm:
‘’Mâu ngoh tŏng kum ăm liăn hriâm ăm muăn ƀă liăn ôu kâ, phái mâu ngoh rôe ăm. Rơpŏng á o mơnê hên ‘nâng kơ mâu ngoh. On veăng á xuân tối thế kuăn ‘nĕng thế hriâm troh tá tui lui vâ mơnê hiâm mơno mâu ngoh hiăng tŏng kum’’.
Ing tơdroăng tơmâng tŏng kum, mơhnhôk dêi kăn ƀô̆, mâu mô đô̆i gâk tơkăng kong Kon Tum, mâu muăn cho kăn roăng đông mô đô̆i gâk tơkăng kong, ối tung tơdroăng ‘’Kum o troh hngêi trung’’ lơ ai tơdroăng rêh ối pá puât pơrá nguăn ƀă ai hên tơdroăng mơ-eăm tung hriâm tâp. Tung plâ mâu hơnăm hiăng hluâ rơtế ƀă hnoăng cheăng pơkuâ, gâk kring krá tơniăn hnoăng pơkuâ troăng tơkăng kong tơnêi têa xŏn 292 km tơkăng péa kong têa Lếo ƀă Kul, khu mô đô̆i gâk tơkăng kong Kon Tum ối veăng kum kal khât ƀă tơdroăng ‘’hnê mơjiâng kuăn mơngế’’ tíu tơkăng kong tơnêi têa.
Viết bình luận