Tơợ poong píc Đhool đhị c’lâng Hồ Chí Minh booi ooy C’lâng bhlâng 14 D, chô n’đắh cửa khẩu Nam Giang- Đắc Tà Oọc dâng 15 km nắc tước chr’val Tà Bhing, chr’hoong Nam Giang, tỉnh Quảng Nam. Đhị đâu, vêy bấc vel bhươl Cơtu cơnh lâng đhr’nong Gươl, bấc bêệ poong dôông ta boong đhị k’ruung liêm pr’hay, đợ đhị lướt la lêy z’zăng tr’haanh cơnh tran đác Ga răng, vel t’taanh Z’ra, zr’lụ zư đớc cruung k’tiếc k’ruung Thanh ( Đhool)… Dự án du lịch za nươr ooy vel bhươl ma nứih Cơtu đhị chr’val Tabhing, chr’hoong Nam Giang âng Tổ chức zooi đoọng lâng pa dưr quốc tế (FIDR) âng Nhật Bản lâng UBND chr’hoong Nam Giang pa zum bhrợ têng tơợ c’xêê 2/2012 tước c’xêê 3/2016.

Cơnh lâng râu zooi đoọng âng Dự án, ma nứih Cơtu cóh Tabhing xoọc pa choom ng’cơnh bhrợ du lịch. Tơợp hân noo ha pruốt, đha nuôr lâng pr’zớc đh’rứah Alăng Duy lâng Trần Hiếu, PV Đài PRVN ting dzung t’mooi tước lâng Tabhing đhị phóng sự cơnh đâu:

Lấh 30 cha nắc t’mooi Nhật bh’dzang lúh tơợ 2 bêệ xe ca đhị píc Đhool. K’noọ 10 cha nắc đha đhâm c’mâr xập xa nập Cơtu bhui har tước hơnh déh. Bhriu Thương- Trưởng c’bhúh k’đhơợng lêy du lịch vel bhươl nắc xay moon lâng t’mooi đhị pa đhêy dzung tr’nơợp nắc c’lâng Hồ Chí Minh.

                     

C’lâng HCM c’moo ahay bơơn pa cắh cớ zấp prang apêê acoon pợ, trạm xá, trạm giao liên, đhị pa đhêy dzung âng bộ đội hêê đhị c’lâng lướt pa bhrợ… đợ chr’tốp plăng, vong, bạt, boọng hầm chữ A g’đách ha bom đh’rứah lâng apêê c’lâng ving văng cóh m’pâng crâng ca coong bhrợ t’váih râu c’jệ lêy cơnh lâng t’mooi tước tơợ ktiếc k’ruung mặt t’ngay bhléh. Hoạ sĩ tasuma Kanna, xóc plúc plác xoọc x’xrắ ooy apêê bêệ ôtô tải âng ma nứih lính Ava Hồ bêl ahay dzợ tân léh léh đạn bom. T’coóh Matsu Moto Gienme, 87 c’moo, Cựu đảng viên Đảng Cộng sản Nhật Bản âi ting  pa bhrợ 33 c’moo cóh Hạ viện Nhật Bản, đại biểu chr’nắp âng Đảng Cộng sản Nhật Bản. Cóh cr’chăl zêl prúh a rập a bhuy đhị Việt Nam, t’coóh ting pấh Hội zr’ziêng Việt Nhật, âi ting vêy bấc bh’rợ liêm crêê ha bh’rợ zooi đoọng g’lúh gung dưr pay pa chô râu liêm crêê âng đha nuôr Việt Nam. Dzoọng đhị râu pa cắh cớ đợ bha lang crâng li lốc muy đhêl  chăng tu chất độc da cam âng Mỹ vước lơi, cr’liêng mắt t’coóh ng’ngoor đác mắt:

T’coóh Matsu Moto Gienme, t’mooi ma nứih Nhật:

Chiến tranh pa bhlâng lệt mốp. acu bơơn năl râu ta bhúch xr’dô  âng đha nuôr Việt Nam ặt zâng, lâng tước đâu, acu bh’nhăn lêy chắp loom luônh, acọ a bốc âng pa zêng acoon ma nứih Việt Nam. Vêy cr’liêng mắt đay bơơn lêy đợ râu dzợ tr’doóc xang bêl chiến tranh nắc vêy bơơn năl đha nuôr Việt Nam âi pa cắh cr’noọ cr’niêng kiêng yêm têêm m’mơ ooy. La lua nắc cắh choom ha vil.

                    

T’mooi cắh muy bơơn lướt la lêy, bơơn năl đhị bấc bh’rợ tr’nêng bha lang cơnh lêy tân tung da dặ, xập chr’đhuu, n’đoóh a dắh Cơtu lâng chụp đh’rứah lâng ma  nứih vel đong, nắc dzợ bơơn moọng lêy tran đác Ga răng lâng bh’rợ t’taanh, dz’dzắc lâng apêê tr’pang têy z’hai t’bách âng ma nứih Cơtu; Giao lưu lâng đha nuôr cóh pr’múa sạp, cha đắh ch’na Cơtu. Đhị pr’ặt tr’mông zấp t’ngay lâng bấc g’lúh bui har za zum âng ma nứih Cơtu, t’mooi bơơn ặt hr’lúc a đay đhị râu bhui har cơnh t’ngay bhiệc bhan lâng bơơn năl đợ râu la liêm pr’hay âng pr’ặt tr’mông Cơtu.

                       

Xang bêl tân tung da dặ đhị tang Gươl âng c’bhúh tân túng da dặ vel Pà Ia, chr’val Tabhing, t’mooi pa cắh râu yêm loom bêl bơơn xập xa nập Cơtu, pa choom da dặ tân tung đhị râu pa choom đoọng âng  apêê pr’zớc p’niên. Doó dzợ vêy râu chr’ngai, nắc đhêêng vêy râu r’rộ r’răm p’rá c’chăng. P’căn Yasaka Otsuky nắc ma nứih buôn prá c’chăng ch’ớh chr’lêê, pa choom pa bhlâng đơớh choom cơnh bóh lêệ lâng z’zrá công cơnh k’đhơợng pơớc t’taanh đoọng k’xíc taanh lêy a rác. Đhị bêệ chr’đhuu âng pân đil Cơtu, a ngắh Yasaka Otsuky công nắc ma nứih ting pấh da dặ liêm choom bhlâng:

 A ngắh Yasaka Otsuky t’mooi ma nứih Nhật

Đợ ch’na cha cóh đâu bơơn bhrợ têng bấc tơợ apêê bh’nơơn cóh crâng cơnh lêệ a đhắh ta bóh, bhơi r’véh bơơn pay cóh toor toọm đác. Xa nập xập âng pân đil Cơtu pa bhlâng liêm, la lay lâng zấp râu xa nập cóh lơơng âng cu âi tước cóh Việt Nam, bơơn taanh t’boọ a rác k’tứi, pa bhlâng k’đháp, bhrợ t’váih râu x’rắ la liêm. Ha dợ da dặ tân tung âng ma nứih Cơtu vêy râu la liêm pr’hay la lay pa zum lâng râu bhréh k’rơ.

             

Cắh mr’cơnh lâng apêê dự án du lịch vel bhươl âi bơơn xay bhrợ l’lăm ahay, dự án “ Du lịch za nươr ooy vel bhươl Cơtu” âng Tổ chức FIDR pa zum lâng chr’hoong Nam Giang bhrợ têng k’rong ooy cr’noọ bha lâng nắc pa dưr râu bhriêl choom âng vel bhươl lâng bh’rợ p’têệt pa zum bấc ngai ting pấh. đoọng bhrợ têng đơơng âng t’mooi, dự án âi bhrợ t’váih hệ thống k’đhơợng bhrợ tour đhị chr’val tabhing cơnh lâng apêê pa bhrợ nắc ma nứih Cơtu lâng bhrợ t’váih 15 c’bhúh cơnh tân tung da dặ, c’bhúh c’na đh’nắc, c’bhúh t’taanh, c’bhúh bhrợ pa liêm tang đong vel bhươl, c’bhúh an ninh yêm têêm du lịch, c’bhúh xrắ bhrợ quy định du lịch, c’bhúh xay prá… zấp c’bhúh zêng vêy kế hoạch pa bhrợ la lay. Apêê ngai cóh Ban k’đhơợng bhrợ tour vêy bh’rợ k’đhơợng lêy apêê c’bhúh đh’rứah bhrợ têng ha t’mooi.

Đh’rứah lâng cr’chăl dự án, Câu lạc bộ pr’hát xa nul tà Bhing dưr váih cơnh lâng k’zệt cha nắc, bấc nắc đha đhâm c’mâr. Apêê nghệ nhân t’coóh t’ha p’zay pa choom đoọng ha lang p’niên pa choom hát, pa choom ch’ớh tr’coó xa nul lâng đhưưng cha gâr, n’toong ching công cơnh pa choom t’taanh. Bh’rợ bhrợ pa dưr lâng zư đớc văn hoá truyền thống dưr váih ghít lêy lấh mơ.

                    

Liêm choom âng dự án nắc âi bhrợ t’váih râu tr’xăl c’năl cóh bấc đha nuôr n’đắh môi trường lâng xã hội. apêê vel bhươl liêm áih lấh, đha nuôr âi vêy loóih năl príh doóh đong xang tang léh bêl t’mooi ra văng tước. râu đoàn kết bhlưa apêê vel bhươl bh’nhăn liêm nhâm lấh mơ đươi vêy đh’rứah bhrợ têng cóh bấc chu đương t’mooi. N’đắh râu văn hoá, dự án âi zooi bấc pr’zớc p’niên cóh vel k’rang tước lấh mơ tước apêê râu chr’nắp âng văn hoá ty đanh âng acoon cóh hêê đhị bh’rợ chơớc lêy tước apêê t’coóh t’ha đoọng pa choom ng’cơnh taanh a pậ a đhung, zong t’lêếch, pr’hát pr’múa Cơtu đoọng bhrợ du lịch. Zơ râm Tơ nắc pân đil dzợ p’niên, vêy móh mặt liêm li mơơr, da dặ pa bhlâng liêm, moon:

Acu pa bhlâng yêm loom bêl ting pấh bhrợ bh’rợ du lịch vel bhươl, tu azi âi đơơng đoọng tước t’mooi du lịch đợ râu văn hoá ty đanh âng acoon cóh zi.

                  

Liêm choom âng dự án cắh muy chroi đoọng zư đớc văn hoá, bhrợ bhr’lậ pr’ặt tr’mông, bhrợ t’váih thu nhập đoọng ha đha nuôr đhị đêếc, nắc dzợ p’têệt pa zum vel bhươl acoon ma nứih bh’nhăn liêm nhâm. Zấp bêl vêy c’bhúh t’mooi tước vel cơnh t’ngay bhiệc bhan: c’bhúh tân tung da dặ nắc xoọc pa choom pa liêm, c’bhúh t’taanh ra văng tr’xâu; c’bhúh ch’na đh’nắh nắc cút a tứch bh’zi a óc… zấp ngai công tr’vâng. A noo Bhling Chan ặt cóh vel Pà Ia pa bhlâng bhui har bêl bấc chr’na cha đha nuôr bhrợ têng bơơn t’mooi xay moon liêm, yêm. A noo moon:

Cơnh bêl ahay công k’rang k’pân bhlâng, k’pân t’mooi apêê đoo moon cắh tộ cha. N’đhơ cơnh đêếc bêl t’mooi chô apêê đoo moon ch’na yêm, đha nuôr yêm loom bhlâng. Azi chơớc pay đợ ngai z’zêệ pa bhrợ yêm bhlâng cóh vel, pa choom đoọng n’đắh yêm teeem ch’na đh’nắh, đong xang c’lâng c’tốch nắc choom u liêm áih, cắh choom đớc nha nhự x’xriing. Lâng bơơn muy râu nắc bêl t’mooi tước tơợ t’coóh ga rứah tước p’niên a xía zấp ngai zeng bhui har, prá c’chăng. cơnh ngoọ t’mooi moọt ooy đong đay, a đay công bhui har cơnh đêếc.

                        

Ting p’căn Nobuko Otsuky, bh’cộ pa cắh mặt FIDR đhị Việt Nam, âi vêy lấh 50 c’bhúh cơnh lâng lấh 1 r’bhâu cha nắc t’mooi bấc nắc t’mooi Châu Âu lâng Nhật Bản tước la lêy. Đhị bh’rợ đương hơnh t’mooi, ma nứih vel đong âi vêy c’lâng học tập, lâng ting pa choom bhrợ du lịch, ng’cơnh đương hơnh t’mooi, pa cắh loom chăp hơnh t’mooi lâng xay trúih râu liêm pr’hay âng văn hoá Cơtu. A ngắh xay moon dal bh’rợ âng đha nuôr vel đong bêl bhrợ du lịch:

A ngắh Nobuko Otsuky, Bh’cộ pa cắh mặt FID đhị Việt Nam:

Cr’noọ cr’niêng âng Dự án nắc zooi đoọng đha nuôr Cơtu apêê đoo năl bhrợ c’la bêl bhrợ du lịch. acu pa bhlâng crêê loom ooy râu liêm choom âng c’bhúh pa bhrợ cóh vel đong cong cơnh râu xay bhrợ âng chính quyền lâng đha nuôr. N’đhơ nắc đhêệng lấh m’pâng c’lâng lướt âng dự án n’đhơ cơnh đêếc acu mâng loom nắc vel đong vêy mặ bhrợ têng bêl bhrợ pa dưr bh’rợ du lịch. nâu đoo nắc râu tr’mông tr’mêếh âng đha nuôr lâng ha dang k’đhơợng bhrợ liêm choom nắc c’lâng bh’rợ pa dưr du lịch nhâm mâng. Đhị bh’rợ lướt ch’mêệt lêy âng zi nắc nâu câi đhị tour du lịch Nam Giang ting t’ngay ting bơơn bấc t’mooi năl tước lâng apêê đoo moon pa bhlân liêm choom.

                     

Cắh muy nắc apêê xay prá đoọng ha t’mooi bơơn pa choom đoọng liêm ta níh đhị apêê trường chuyên nghiệp n’đhơ cơnh đêếc bấc ngai xay prá ha t’mooi  bơơn bhrợ t’váih râu liêm choom ha t’mooi tu râu liêm loom choom p’rá. Bhriu Thương, trưởng c’bhúh k’đhơợng bhrợ du lịch vel bhươl Cơtu xay moon:

Cóh bêl Tết Nguyên đán n’nâu, azi pa bhlâng bhui har bơơn đương hơnh t’mooi Nhật tước bhui har lâng đha nuôr. Azi đương hơnh t’mooi cơnh lâng loom luônh chắp hơnh âng zi. Azi năl ghít: cr’noọ cr’niêng ga mắc bhlâng tr’nơợp âng Dự án nắc zư đớc văn hoá lâng p’too moon lang p’niên. La lua cậ, nâu câi cắh âi bơơn đớc râu zên bạc râu rí. N’dhơ cơnh đêếc, vêy bơơn zư đớc văn hoá nắc vêy rạch pa chắp ooy zên bạc đoọng mặ pa dưr mâng đanh.

            T’ngay Tết, tước vel Cơtu, t’mooi vêy bơơn hơnh déh liêm ta níh cơnh lâng bấc ch’na đh’nắh âng crâng ca coong. Tết tước, ha pruốt chô đha đhâm c’mâr Cơtu ma tr’chơớc tơợ cr’liêng pr’hát, bh’noóch, ba boóch… đhị xa nul tâm bhréh a lui, a bel nắc ma dưr váih díc điêl. T’coóh p’niên, pân jứih pân đil đh’rứah bhui har đhị râu pr’ngam yêm âng n’dza lâng tân tung da dặ. xa nul cha gâr chiing chr’va da ding ca coong đương hơnh ha pruốt t’mêê chô./

              Cơ Tu VOV -Với sự trợ giúp của Dự án du lịch dựa vào cộng đồng Cơ Tu, người Cơ Tu ở Ta Bhing đang học cách làm du lịch...

             Dự án du lịch dựa vào cộng đồng Cơ Tu tại xã Ta Bhing (huyện Nam Giang, tỉnh Quảng Nam) do Tổ chức Cứu trợ và Phát triển quốc tế (FIDR) của Nhật Bản và UBND huyện Nam Giang phối hợp thực hiện từ tháng 4/2012 đến tháng 3/2016.

           #  Hơn 30 du khách Nhật bước xuống từ trên hai chiếc xe ca tại Bến Giằng. Gần 10 hướng dẫn viên là các chàng trai, cô gái trong trang phục Cơ Tu niềm nở đón chào. Bhriu Thương- Trưởng nhóm điều phối du lịch cộng đồng tự tin giới thiệu với khách điểm dừng đầu tiên là đường Hồ Chí Minh.

           Đường Hồ Chí Minh năm xưa được tái hiện đầy đủ với các lán trại, trạm xá, trạm giao liên, điểm dừng chân của bộ đội ta trên đường hành quân... Những mái lá, võng, bạt, hầm chữ A tránh bom cùng cung đường nham nhở bụi đất ngoằn nghoèo giữa núi rừng tạo cảm giác thật ngỡ ngàng đối với du khách đến từ đất nước Mặt trời mọc.

           Họa sĩ Tasuma Kanna mái đầu bạc trắng say mê ký họa về những chiếc ô tô tải thô sơ của người lính cụ Hồ năm xưa còn nham nhở vết đạn bom. Ông Matsu Moto Gienme, 87tuổi, cựu đảng viên Đảng Cộng sản Nhật Bản đã từng 33 năm làm việc trong Hạ viện Nhật bản, đại biểu danh dự của Đảng Cộng sản Nhật Bản. Trong thời gian chiến tranh tại Việt Nam, ông tham gia Hội Hữu nghị Việt Nhật, từng có nhiều hoạt động tích cực ủng hộ cuộc chiến tranh chính nghĩa của nhân dân Việt Nam.

          Đứng trước cảnh tượng tái hiện những cánh rừng trơ sỏi đá vì chất độc da cam mà Mỹ rải xuống, đôi mắt ông ngấn nước: “Chiến tranh thật là phi nghĩa. Tôi cảm nhận được nỗi đau của nhân dân Việt Nam và đến đây, tôi càng cảm thấy khâm phục tinh thần, ý chí của cả một dân tộc. Có tận mắt xem những hiện vật còn sót lại sau chiến tranh thì mới hiểu được nhân dân Việt Nam đã thể hiện khát vọng yêu hòa bình như thế nào. Thực sự là ấn tượng.”

          Du khách không những được tham quan, trải nghiệm qua các hoạt động chính như xem điệu múa Tung tung Ya Ya, mặc trang phục truyền thống Cơ Tu và chụp hình cùng với người dân địa phương mà còn đắm mình trong không gian hoang sơ của thác Grăng và trải nghiệm nghề dệt thổ cẩm, đan lát cùng với những bàn tay tài hoa của người phụ nữ và đàn ông Cơtu; giao lưu với người dân trong điệu múa sạp uyển chuyển, thưởng thức văn hóa ẩm thực Cơ Tu.

        Thông qua cuộc sống đời thường và những sinh hoạt văn hóa cộng đồng của người Cơtu, du khách được hòa mình trong không khí như ngày hội và cảm nhận, khám phá được nét rất riêng, rất đặc biệt của cuộc sống người Cơtu.

         Sau phần biểu diễn trước Nhà Gươl của đội dân ca dân vũ thôn Pà Ia, xã Tà Bhing, du khách tỏ ra thích thú khi được mặc trang phục Cơ Tu, học múa điệu tung tung da dá hay nhảy sạp dưới sự hướng dẫn của các bạn trẻ. Không còn khoảng cách, chỉ còn rộn rã tiếng nói cười. Bà Yasaka Otsuky là người vui tính, học rất nhanh kiểu nướng thịt và cách làm món zơ rá cũng như tự tay ngồi khung dệt thổ cẩm để thử xâu cườm.

         Trong chiếc váy lễ hội của phụ nữ Cơ Tu, bà cũng là người tham gia điệu múa tung tung tích cực nhất: “Các món ăn ở đây được chế biến chủ yếu từ các sản phẩm của rừng núi như thịt lợn rừng nướng que, rau quả hái ở suối. Trang phục của phụ nữ Cơ Tu thật tuyệt, là thổ cẩm nhưng mà khác với tất cả những nơi mà tôi đã đến ở Việt Nam, nó được đính bằng những hạt cườm nhỏ, rất công phu, tạo nên hoa văn nổi. Còn điệu múa cổ truyền của người dân ở đây nó có sự mềm mại của các cô gái, kết hợp với sự dũng mãnh của các chàng trai.”

           Không giống các dự án du lịch cộng đồng đã được triển khai trước đây, dự án “Du lịch dựa vào cộng đồng Cơ Tu” do Tổ chức FIDR phối hợp với huyện Nam Giang tổ chức tập trung vào mục tiêu chính là phát huy tính chủ động của cộng đồng với việc kết nối nhiều thành phần tham gia.

            Để phục vụ đưa đón khách, dự án đã thiết lập hệ thống điều hành tour tại xã Ta Bhing với các thành viên là người Cơ Tu và thành lập 15 nhóm sáng kiến cộng đồng như nhóm múa truyền thống, nhóm ẩm thực, nhóm dệt, nhóm cải thiện vệ sinh cộng đồng, nhóm an ninh, an toàn du lịch, nhóm soạn thảo quy định du lịch, nhóm thuyết minh viên…Mỗi nhóm đều có kế hoạch hoạt động riêng. Các thành viên trong ban điều hành tour có nhiệm vụ điều phối các nhóm cùng hợp tác phục vụ khách.

           Cùng với thời điểm dự án, Câu lạc bộ dân ca dân vũ Tà Bhing ra đời với hàng chục thành viên, chủ yếu là thanh niên. Các nghệ nhân cao tuổi miệt mài hướng dẫn lớp trẻ học hát, chơi nhạc cụ và đánh trống chiêng cũng như học dệt thổ cẩm. Việc khôi phục và gìn giữ văn hóa truyền thống trở nên rõ nét hơn bao giờ hết. Thành công của dự án là đã tạo được sự chuyển biến nhận thức trong đại bộ phận người dân về môi trường và xã hội.

          Các thôn sạch sẽ hơn, người dân đã có thói quen dọn dẹp vệ sinh trong làng trước khi khách đến. Tình đoàn kết giữa các thôn làng thêm bền chặt nhờ cùng phối hợp trong những lần đón khách.Ở khía cạnh văn hóa, dự án đã giúp nhiều bạn trẻ trong làng quan tâm hơn đến các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc mình thông qua việc tìm đến những người lớn tuổi học hỏi cách thức đan lát, dệt thổ cẩm, hát múa dân ca Cơ tu để phục vụ du lịch.

             Zơ Râm Tơ, cô gái còn rất trẻ, có nụ cười thật tươi và múa thật dẻo nói: “Em rất tự hào khi tham gia hoạt động du lịch cộng đồng bởi vì bọn em đã truyền tải đến khách du lịch nét văn hóa truyền thống của dân tộc mình.”

            Hiệu quả của dự án không chỉ góp phần bảo tồn văn hóa, cải thiện sinh kế, tạo thu nhập cho người dân tại chỗ mà qua đó tính cố kết cộng đồng người dân càng thêm bền chặt. Mỗi khi có đoàn khách đến thăm cả làng như ngày hội: nhóm múa luyện tập; nhóm dệt chuẩn bị khung cửi len sợi; nhóm ẩm thực thì giết gà mổ heo… ai cũng tất bật rộn ràng.

             Anh Bhling Chan ở thôn Pà Ia rất vui khi những món ăn bà con phục vụ được du khách nhận xét tốt: “Như trước đây cũng lo lắm, sợ khách họ chê không ăn. Thế  nhưng khi khách ra về họ khen món ăn ngon, bà con vui lắm. Chúng tôi chọn những người nấu ăn giỏi nhất trong thôn, tập huấn về cách vệ sinh an toàn thực phẩm, nhà cửa đường làng ngõ xóm phải sạch sẽ. Và được cái là khi khách đến từ ông già bà lão đến người lớn trẻ con ai cũng vui vẻ, niềm nở, tươi cười. Giống như khách họ đến nhà mình, mình phải vui vẻ vậy.”

              Theo bà Nobuko Otsuky, trưởng đại diện FIDR tại Việt Nam, đã có hơn 50 đoàn với hơn 1 ngàn khách chủ yếu là khách châu Âu và Nhật Bản đến tham quan. Thông qua việc đón khách, người dân địa phương đã có cơ hội học tập và thực nghiệm cách làm du lịch; cách nhận khách, thể hiện lòng hiếu khách và quảng bá giới thiệu bản sắc của văn hóa Cơ Tu.

          “Mục tiêu của Dự án là hỗ trợ để người dân Cơ tu họ biết đóng vai trò chủ thể khi làm du lịch. Tôi rất hài lòng về sự tiến bộ của đội ngũ các hướng dẫn viên địa phương cũng như là sự chủ động của chính quyền và người dân. Dù mới hơn nửa chặng đường của Dự án nhưng tôi tin là địa phương sẽ đủ sức tự lực được khi khai thác hoạt động du lịch. Đây là vấn đề sinh kế của người dân và nếu duy trì được tốt sẽ là giải pháp phát triển du lịch bền vững. Thực tế qua khảo sát của chúng tôi thì hiện tại tuor du lịch Nam Giang ngày càng được nhiều khách biết đến và họ đánh giá rất tốt về chất lượng của Tour này”, bà Nobuko Otsuky nói.

           Không phải là những hướng dẫn viên du lịch được đào tạo bài bản tại các trường chuyên nghiệp nhưng nhưng những hướng dẫn viên Cơ Tu luôn tạo được thiện cảm cho du khách bởi vẻ hồn nhiên, mộc mạc như chính phong cảnh núi rừng hoang sơ nơi đây.

           Bhriu Thương, Trưởng nhóm điều phói du lịch cộng đồng Cơ Tu tâm sự rất thật: “Trong dịp Tết Nguyên đán này, chúng tôi rất là vui mừng được đón du khách Nhật đến chung vui với đồng bào. Chúng tôi đón khách với tất cả lòng hiếu khách của mình. Chúng tôi xác định rất rõ rằng:Mục tiêu lớn nhất ban đầu của Dự án là bảo tồn văn hóa và giáo dục giới trẻ.Thực ra bây giờ chưa đặt nặng vấn đề doanh thu hay kinh doanh. Nhưng, có bảo tồn được văn hóa thì sau đó mới quay trở lại vấn đề kinh doanh du lịch để phát triển bền vững được.”

                Ngày Tết, đến làng Cơ Tu, du khách sẽ được chào đón ân tình với những đặc sản của núi rừng. Tết đến, Xuân về nam nữ Cơ-tu tìm đến nhau qua lời ca, hát lý, hát giao duyên... qua cung đàn Tâm bét alui, đàn abel mà nên duyên vợ chồng. Già trẻ, gái trai cùng ngất ngay trong men rượu cần và vũ điệu tung tung da dá. Nhịp trống chiêng âm vang núi rừng đón mùa Xuân mới./.