Ŭnh hnam ƀok Nguyễn Văn Dương, tơ̆ tổ 3, thôn Thanh Bình, xăh Ia Bă, apŭng Ia Grai đei 5 sào cheh phe. Ƀok Dương tơbăt, pơ yan ‘nâu kŏng phĕ tôch kơ măk hơ nat kơ chă bơ ngai jang dơ̆ng. Mă lei, yua đơ̆ng cheh phe đei plei lơ, kơ jă tĕch kŭm ‘lơ̆ng kơ na ŭnh hnam oei đei iŏk yua:

“Sơ năm ‘nâu găh kŏng nhân ‘noh kơ jă kŏng phĕ lơ ƀiơ̆, yua kơ jă cheh phe tŏk ‘noh kơ jă kŏng tŏk, kŏng năr ‘noh đe ưh kơ iŏk, đei lơ bơ ngai đe năm tơ̆ âu đe phĕ hơ găt, ‘noh jĭ phĕ hăm kuăl tăng đang tăh tơ̆ kơ ƀao ăn kơ bao, đang kơ ‘noh ba chơ brŏk ‘noh 210.000 hlak jên 1 tạ. Hnam nhôn đei 500 tơ nơm cheh phe, phĕ 1 tơ nơm đei jô̆ păh lăp 20kĭ plei hơ drih, nhân hăm 8 rơ bâu hlak jên 1 kĭ, đơ̆ng rŏng kơ jô̆ đĭ jên jang ‘noh iŏk đei 1 puăt.

Kŭm hrăt hrot hơ dai hăm kŏng nhân phĕ cheh phe blŭng pơ yan, ƀok Trịnh Văn Lộc, oei tơ̆ plei Út, xăh Ia Hrung, apŭng Ia Grai tơ roi: Ŭnh hnam tơ chĕng hơ drol gô iŏk đei hloh 10 tấn cheh phe găr đơ̆ng 3 hek tar cheh phe, lơ hloh kơ sơ năm hơ drol dang 10%. Kiơ̆ kơ ƀok Lộc, hăm kơ jă cheh phe găr tŏk bŏk tơ̆ 41-42 rơ bâu hlak jên 1 kĭ ‘noh ‘nâu ji kơ jă ‘lơ̆ng ăn bơ ngai pơ tăm cheh phe. Sơ năm  ‘nâu, kơ jă phŏng, pơ gang vei lăng ‘long pơ tăm tŏk măk pơ dui kiơ̆ jên tơ mơ̆t jang đơ̆ng kon pơ lei kŭm tŏk lơ. Mă lei hăm ŭnh hnam ƀok, gơ nang đơ̆ng tơ gĕch yua tôch ai mơ̆r păng kơ đoh cheh phe sơ năm hơ drol, kơ na oei vei sơ đơ̆ng iŏk yua.

“ Dang ei yua phŏng hoă hŏk tŏ sĕt, ưh kơ yua pơ gang pơ lôch ‘nhĕt păng vei lăng ‘long pơ tăm, ƀrư̆ ƀrư̆ yak truh trong pơ tăm kiơ̆ trong rơ goh, ‘lơ̆ng ‘noh ‘lơ̆ng hloh kơ sơ năm sơ̆, iŏk đei dang 11 truh 12 tấn găr, hăm kơ jă dang ei ‘noh iŏk đei hloh 400 triệu.”

‘Ngoăih kơ tơdrong pơ tăm păng hơ tŏk tơ iung pơm tơ lĕch cheh phe kiơ̆ ŭnh hnam, hrei ‘nâu, lơ kon pơ lei jang chŭn mir hlôi păng tŏk bŏk pơm tơ lĕch cheh phe kiơ̆ tơ drong jang khŭl jang hơ dai, hơp tak xăh. Ƀok Đào Duy Quỳnh, Kơ dră vei lăng Hơp tak xăh jang hơ dai Ia Bă, apŭng Ia Grai tơ băt, hơp tak xăh dang ei đei 125 ‘nu bơ ngai jang hăm 250 hek tar cheh phe pơ tăm kiơ̆ trong pơ kăp ‘lơ̆ng 4C đơ̆ng sơ năm 2018 truh dang ei. Vă đĭ đăng dôm bơ ngai jang tă kơ đei pơ hrăm, tơ gŭm găh kơ măy kơ mŏk pơm tơ lĕch cheh phe rơ goh kơ na iŏk yua pơ gar ‘long ưh kơ đei pơ dơh tơ plih ‘lơ̆ng.

“ Tơdrong jang đơ̆ng hơp tak xăh ‘noh dôm bơ ngai jang lơ̆m grŭp ‘noh đei dôm khŭl phĕ cheh phe păng ‘nhŏng oh gô pơ ma dơ nuh tơ plih năr jang ăn dih băl mưh phĕ pơ gar ‘noh truh pơ gar to vă pơ lơh băl, ưh kơ đei ưh kơ măh kŏng nhân, pơ têng hăm tơ̆ ‘ngoăih ‘noh đe athei thuê kŏng nhân vă vei sơ đơ̆ng cheh phe lai yơ kŭm đei đum păng iŏk yua ‘lơ̆ng hloh, vei sơ đơ̆ng cheh phe ‘lơ̆ng kơ Việt Nam. Đơ̆ng rŏng ‘noh cheh phe kơ kon pơ lei jang chŭn mir tĕch đei đe răt đĭ, pơm tơ lĕch kiơ̆ trong jang gô pơ hloh 10.000 hlak jên 1 kĭ, vă khan kon pơ lei gô tĕch đei 52.000 hlak jên 1 kĭ cheh phe găr.”

Apŭng Ia Grai jĭ tơ ring pơm tơ lĕch cheh phe tih hloh tơ̆ dêh char Gia Lai, hăm hloh 18.000hek tar. Kiơ̆ kơ Anih vei lăng găh choh jang sa apŭng, plei cheh phe jô̆ păh lăp sơ năm ‘nâu, jô̆ pơ hlom đei 3,5 tấn 1 hek tar, lơ hloh 10% pơ têng hăm sơ năm. Hăm dôm kon pơ lei jang chŭn mir hơ gei, pơ gar ‘long iŏk đei đơ̆ng 4,5 truh 6 tấn 1 hek tar. Yă Phạm Thị Thu Hằng, Phŏ kơ dră Anih vei lăng găh choh jang sa tơ ring tơ rang apŭng Ia Grai, tơ roi:

“ Sơ năm jang cheh phe 2022 lơ̆m apŭng hiôk păng hơ tŏk tơ iung ‘lơ̆ng. Lăng atŭm sơ năm ‘nâu đei plei lơ, kơ jă tĕch măk ƀiơ̆ pơ têng hăm sơ năm hơ drol, tŏ ‘mi kial hiôk, ưh kơ đei ưh kơ măh bơ ngai jang. Dôm anih jang kơ pal pơ tho pơ hrăm khoa hŏk ki thuơ̆t kŭm nhen dôm kŏng ti tĕch tơ lĕch cheh phe tơ̆ teh đak đe pơm anih jang tơ̆ lơ̆m dêh char păng apŭng hlôi jang hơ dai pơm tơ lĕch hăm dôm hơp tak xăh păng dôm ŭnh hnam, thoi noh tơ drong pơ kăp ‘lơ̆ng vă cheh phe tĕch tơ̆ anih tĕch mơ dro dôm teh đak vei sơ đơ̆ng ‘lơ̆ng”.