Ƀok A An Toàn, bơngai Jeh Triêng (plei Đắk Wâk, xăh Đắk Kroong, apŭng Đắk Glei, Kon Tum) jĭ bơngai yak klăih dơ nuh hin đơ̆ng tơpang ti hoh. 15 sơnăm hơdrol, ŭnh hnam ƀok A An Toàn găh ŭnh hnam dơnuh hin. Teh să, mă lei lăp pơtăm ƀum ƀlang păng jơ mŭl ƀa mir kơ na sơnăm hơ yơ pơyan ƀa hoăt kŭm athei iŏk phe tơgŭm đơ̆ng teh đak. Sơ năm 2013, klo kăn sư tŏk iŏk đei 120 triệu hlak jên vă tơmơ̆t jên jang pơtăm cheh phe păng răt rơmo yŏng brŏk rong. Gơnang đơ̆ng băt pơđom lơ̆m răt yua kơ na tơdrong arih sa kơ ŭnh hnam sư ƀrư̆ ƀrư̆ sơđơ̆ng, 5 ‘nu kon tă kơ đei năm hŏk ngăl. Dang ei ŭnh hnam ƀok A An Toàn hlôi jing bơngai pơdrŏng đei ƀôh kơ plei Đắk Wâk. Đunh kơ âu 2 sơnăm, klo kăn sư hlôi man đei hnam kơ jăp ‘lơ̆ng đei kơ jă 1 ti 400 triệu hlak jên. A An Toàn đei pơ gar jang să hloh 3 hek tar pơ tăm cheh phe, 2 dơ nâu rong ka. Pơ gar jang oei rong 8 tŏ nhŭng yŏng, 1 sơnăm tuh vă jê̆ 200 tŏ nhŭng kon. Đĭ đăng ƀok rong jing nhŭng tih ‘mơ̆i mă tĕch, hăm jô̆ păh lăp rim sơnăm 15 tấn ‘nhĕm. Blŭng sơnăm 2022 âu, ƀok pơ̆n tŏk iŏk dơ̆ng 800 triệu hlak tơmơ̆t jên răt 1 tŏ kŏng kĭ điện tử vă răt iŏk tơ mam đơ̆ng choh jang sa, păng pơih dơ̆ng hơnih tĕch tơ mam hiĕm kon tơ rong. Băt trong jang sa, tơ năp pơtho kon pơlei lơ̆m pơlei vang klăih đơ̆ng dơnuh hin kơ na ƀok đei kon pơlei pôk pơm kơdră tang măt Jơnŭm pơgơ̆r kon pơlei xăh Đắk Kroong. Ƀok A An Toàn tơ roi:

“Jên Agribank hlôi ƀơm ‘lơ̆ng truh mŭk drăm kơ ŭnh hnam nhôn tôch kơ tih. Ĭnh ‘meh hơtŏk tơiung mŭk drăm vă đei dơ̆ng iŏk yua. Đơ̆ng rŏng ‘noh, ‘meh pơm 1 ‘nu bơngai pơm jŭk yŭk trong hơlâu vă kon pơlei đe sư lăng kiơ̆ tơdrong jang đơ̆ng ĭnh mă jang kiơ̆, vă vang hơtŏk tơiung mŭk drăm. Ƀơ̆t mă ĭnh đei đon tơchĕng thoi noh ‘noh ĭnh đei tŏk iŏk jên agribank. Kơ sô̆ jên ‘noh hlôi tơgŭm ĭnh jang đei đon tơchĕng păng tơdrong tĕch mơdro đơ̆ng ĭnh đei iŏk yua, đei dơ̆ng kon jên yua ăn ŭnh hnam hơ dai hăm ‘noh kŭm tơgŭm lơ kon pơlei lơ̆m pơlei.”

Ƀok A Lê Chúc, phŏ kơdră Anih mong jên Agribank tơ̆ apŭng Đắk Glei tơbăt: Dang ei kon pơlei tơ̆ đĭ đăng 12 xăh lơ̆m apŭng hlôi gơh tŏk iŏk jên păng iŏk yua ƀlep tơdrong kơna hơtŏk iŏk yua ‘lơ̆ng. 5 sơnăm kơ âu, rơkăh hre đơ̆ng tơmoi ‘noh jĭ kon pơlei kon kông hlôi hloh 2 ‘măng. Gơnang đơ̆ng jên âu mă lơ ŭnh hnam klăih đei pơngot dơnuh hin.

“ Jang kiơ̆ hơnăp jang đơ̆ng Agribank ‘noh jĭ tơdrong jang choh jang sa, kon pơlei jang chŭn mir păng tơ ring tơ rang. Jô̆ truh khei ‘năr dang ei, jên đơ̆ng nhôn hơtŏk păng tơ mơ̆t jên jang ăn kon pơlei lơ̆m tơ ring, mă loi ‘noh jĭ bơngai kon kông. Dang ei, nhôn hlôi hơtŏk 856 ti hlak jên, 90% jên âu tơmơ̆t jên jang ăn kon pơlei jang chŭn mir, choh jang sa păng tơ ring tơ rang. Kon pơlei hlôi kơchăng păng gơh tŏk iŏk đei jên anih mong jên, akŏm lơ̆m pơtăm, vei lăng cheh phe, kơ su. Vei rong kon tơ rong găh lơ tơ̆ âu ‘noh rong rơ mo. ‘Noh kon pơlei kŭm hlôi sơ đơ̆ng găh mŭk drăm.”

Ƀok A Klok, bơngai Xê Đăng oei tơ̆ plei Đắk Tang, xăh Đắk Sú, apŭng Ngọc Hồi tơ roi hăm nhôn sơnăm ‘nâu tơchĕng hơ drol iŏk đei 120 tấn cheh phe hơdrih. Dang ei rim năr ŭnh hnam thuê 20 ‘nu bơngai jang vă phĕ cheh phe. Ƀok A Klok ‘noh jĭ 1 ‘nu bơ ngai jang sa hơ gei kơ apŭng Ngọc Hồi. Đunh kơ âu 15 sơnăm, hăm jên tŏk iŏk 500 triệu hlak jên, ƀok A Klok hlôi tơmơ̆t jên jang hơtŏk tơiung 3 hek tar cheh phe. Jang sa roi ‘năr roi hơtŏk tơiung, ƀok tŏk iŏk dơ̆ng jên vă pơih să pơgar cheh phe tŏk 8 hek tar. Dang ei ‘noh mŭk drăm ŭnh hnam hlôi kơjăp, hnam oei ‘lơ̆ng, hlôi răt đei gre ôtô chăl hle. Sơnăm sơ̆ A Klok pơ̆n tŏk iŏk jên vă tơ mơ̆t jên jang man 1 pôm cham sơ̆k cheh phe đei kơjă 2 ti hlak jên. A Klok akhan; ‘meh tĕch cheh phe hăm kơ jă măk ‘noh athei tơmơ̆t jên jang ‘lơ̆ng, ƀlep trong đơ̆ng pơtăm, vei lăng, phĕ iŏk păng pơm tơlĕch. Pơm pơdrŏng ăn ŭnh hnam, hơdai hăm ‘noh A Klok hlôi pơm tơdrong jang hơnơ̆ng ăn kơ hloh 20 ‘nu hăm iŏk yua sơđơ̆ng. A Klok hơdrin tơgŭm dôm tơdrong jang pơ jing tơ ring tơ rang ‘nao, tơ gŭm bơngai mơ mat tat lơ̆m pơlei đei jên tơmơ̆t jang pơm tơlĕch, sut pơngot tơ jur dơnuh hin.

“Gơnang đơ̆ng đei tơdrong jang tơgŭm đơ̆ng Đảng, teh đak găh hơtŏk tơiung mŭk drăm tơ ring kon pơlei kon kông Tây Nguyên pơma atŭm, pơ hơ drô̆ ‘noh jĭ kon pơlei bơngai Xê Đăng tơ̆ xăh Đắk Sú âu. Sơ̆, ĭnh gơnang đơ̆ng jên đơ̆ng anih mong jên choh jang sa, tŏk iŏk đei 500 triệu. Kơ sô̆ jên âu ĭnh pơtăm kơsu, pơm trong, pơtăm cheh phe. 3 sơnăm đơ̆ng rŏng ĭnh đei iŏk yua, đơ̆ng ‘noh ŭnh hnam hlôi sơđơ̆ng.”

Yă Hà Thị Thanh Hoà, phŏ Kơdră vei lăng Anih mong jên Agribank Kon Tum tơbăt; Dang ei hloh 80% rơkăh hre đei bơngai tŏk iŏk găh tơdrong jang choh jang sa tơ ring tơ rang. Tơdrong hơtŏk jô̆ păh lăp lơ̆m 5 sơnăm tơ jê̆ âu iŏk đei hloh 15% păng hơnơ̆ng iŏk đei hloh 40% kơ sô̆ jên đei asong tŏk iŏk tơ̆ anih mong jên lơ̆m dêh char. Mưh bơngai kon kông băt tơ gĕch iŏk yua, hơ tŏk kon jên, đe sư gô klăih đơ̆ng dơnuh hin 1 trong kơ jăp. Yă Hòa tơ roi:

“ Lơ̆m dôm sơnăm âu ki Agribank Kon Tum athei dôm anih mong jên dôm apŭng tơlĕch jang đei yua dôm trong jang tơ gŭm đơ̆ng teh đak găh choh jang sa, kon pơlei jang chŭn mir, tơ ring tơ rang lơ̆m tơ ring. Mă loi ‘noh dôm apŭng tơ ring hơ tăih hơ tŏ, nhôn tơ lĕch jang kơ tang tơdrong kla jên ưh kơ yua jên măt tơ̆ tơ ring tơ rang. Tŭn pran pơ vih pơ văn anih mong jên gơh hơ gei dôm tơ ring tơ rang; tơ lĕch jang dôm tơ mam the mă sư lăp hăm tơ ring tơ rang vă kon pơ lei ƀônh gơh yua kơ măy kla jên gơh hơ gei. Kiơ̆ đơ̆ng noh tơ gop tơ jur tŏk iŏk đơ̆ng ‘ngoăih hăm jên cheh lơ lơ̆m tơ ring”.