A LĂNG LỢI+ THU THẢO

           Crêê bêl hơnh déh 42 c’moo T’ngay pa chô pa zêng miền Nam, pa zum k’tiếc k’ruung, UBND chr’hoong Nam Đông, tỉnh Thừa Thiên Huế âi bhrợ Liên hoan Nghệ thuật quần chúng g’lúh I c’moo 2017. N’đhơ nâu đoo nắc g’lúh tr’nơợp bhrợ têng cóh prang chr’hoong, n’đhơ cơnh đêếc Liên hoan âi đớc lơi bấc râu cắh choom ha vil cơnh lâng bấc tiết mục liêm pr’hay, chroi đoọng bhrợ t’méh lâng pa dưr đợ râu chr’nắp văn hóa ty đanh âng đha nuôr Cơ Tu moon la lay lâng apêê đha nuôr acoon cóh n’lơơng đhị chr’hoong Nam Đông moon za zum. Phóng viên Đài P’rá Việt Nam xay trúih:

            Đhêêng cắh âi tước 7 giờ ra diu, plêêng boo lâng cha kêệt, cóh c’lâng âi xơợng r’rộ r’răm lấh mơ t’ngay c’xu. Zr’lụ Hội trường UBND chr’hoong Nam Đông- đhị ta bhrợ Liên hoan bing xiên ma nứih. Bấc ngai cóh apêê chr’val chô pấh tước trung tâm chr’hoong tơợ t’ngay l’lăm.

             Ava A Rất Bồng ặt cóh vel 1, chr’val Hương Lâm đoọng năl: K’zệt cha nắc vel âng ava cắh xay moon c’lâng c’tốch k’đháp zr’nắh, lướt xe máy boọ lụ k’tiếc z’lấh k’zệt cây số đọong p’loọn tước đơớh chơớc lêy đhị tợt lêy liêm bhlâng. Ava moon, đong ava ra văng a vị ch’na tơợ t’ngay l’lăm đoọng đơớh ra diu m’muy lướt lêy văn nghệ doó u z’lưa:

           Acu tước đâu tơợ đơớh. Pr’hay liêm a bhlâng. Nâu đoo g’lúh tr’nơợp chr’hoong bhrợ têng văn nghệ ga mắc cơnh đâu. Ca coon n’đil cu công tin pấh múa đoọng ha chr’val. Chr’val Hương Lâm bấc ngai hát pr’hay, múa liêm n’dhdơ cơnh đêếc apêê chr’val n’lơơng hát múa công liêm. Acu lêy liêm pr’hay bhlâng.

           Cóh đong Hội trường liêm bing ma nứih, đợ g’lúh n’táp têy công cơnh g’roóh g’vớch âng apêê đương lêy cơnh kiêng pr’tóh zấp bêl tiết mục tơợp lâng lực tiết mục. T’coóh Ra pát Khơ tơợ đội văn nghệ chr’val Hương Hữu t’mêê bhrợ xang g’lúh thi âng đay. A đoo moon:

          Acu bhui har bhlâng lâng hâng hơnh cắh cơnh bêl ting pấh Liên hoan Nghệ thuật quần chúng g’lúh n’nâu. A zi âi đương kía râu đâu đanh ặ. Azi zêng lêy crêê loom ooy tiết mục âng zi âi bhrợ. Vêy váih ch’ner công yêm loom, ha dang cắh nắc công doó râu rí mốp loom. Tu râu chr’nắp nắc azi bơơn pa dưr cớ bh’rợ đhr’niêng âng hêê Cơ Tu ahay.

          Đoọng ting pấh Liên hoan g’lúh n’nâu, Phòng Văn hóa Thông tin chr’hoong t’đang k’đươi  pa zêng đha nuôr xơợng bhrợ. Apêê chr’val p’loon k’rong apêê nghệ nhân, t’coóh vel chô pa choom ha c’bhúh văn nghệ âng đay lấh muy c’xêê đâu. Nghệ nhân Ra pát Groóc xay moon, t’coóh công cơnh c’bhúh văn nghệ chr’val Thượng Long p’loon k’rong apêê diễn viên đhị Gươl đoọng pa choom ng’cơnh tân tung da dặ, bhrợ bh’noóch, hát pr’hát công cơnh đhr’niêng cr’bưn liêm chr’nắp âng đha nuôr. Bêl chr’hoong k’đươi moon ting pấh Liên hoan Nghệ thuật quần chúng g’lúh tr’nơợp n’nâu, chr’val  Thượng Long bh’nhăn p’zay pa choom ngcơnh choom liêm pr’hay bhlâng. T’coóh Groóc xay pa cắh:

           “Azi đơơng âng tước Liên hoan g’lúh n’nâu zấp râu tơợ chiing goong, a bel khèn, a luốt… pa tước ba boóch, bh’noóch, đhr’niêng xay xơ ma nứih… Acu pa bhlâng yêm loom tu râu đêếc, tu bêl vêy ngai p’têệt pa dưr nắc apêê văn hóa acoon cóh âng hêê vêy bơơn zư đớc ting c’moo c’xêê.”

            Ting pấh Liên hoan vêy lấh 55 tiết mục âng 11 c’bhúh nghệ thuật quần chúng tước tơợ 11 chr’val, thị trấn cóh vel đong chr’hoong. Apêê tiết mục âi bhrợ crêê cơnh xa nay ta k’đươi moon âng Ban bhrợ têng. Lấh đhị apêê tiết mục hơnh déh Đảng, Ava Hồ, k’tiếc k’ruung, hơnh déh vel đong, bấc tiết mục đươi dua đợ bhr’ươr  pr’hát acoon cóh âng 6 chr’val vêy đha nuôr acoon cóh cơnh bhrợ bh’noóch, plong khèn, tân tung da dặ… Pa bhlâng nắc vêy bấc tiết mục pa cắh cớ đhr’niêng cr’bưn bhiệc bhan ty đanh âng Cơ Tu, cơnh cha ha roo t’mêê, moọt Gươl t’mêê…. Liên hoan Nghệ thuật quần chúng g’lúh tr’nơợp âi đơơng âng tước apêê lêy bấc tiết mục xay trúih pr’ặt tr’mông liêm crêê n’đhang pa bhlâng liêm pr’hay, pa cắh pr’ặt tr’mông bhrơợng k’rơ âng đha nuôr cóh đâu. T’coóh Lê Thanh Hồ, Phó Chủ tịch UBND chr’hoong, Trưởng Ban bhrợ têng đoọng năl, cr’noọ cr’niêng bhrợ têng Liên hoan Nghệ thuật quần chúng g’lúh n’nâu cóh vel đong chr’hoong Nam Đông pa chắp tước bhrợ pa dưr chr’hoong vel bhươl t’mêê, cóh đêếc cr’noọ xa nay n’đắh văn hóa bơơn p’ghít tước:

         Râu muy nắc đoàn kết pa zêng đha nuôr cóh vel đong chr’hoong, p’têệt pa zum liêm crêê, tr’zooi tr’zúp đh’rứah t’bil ha ul pa xiêr đha rựt, pa dưr bh’rợ văn hóa văn nghệ, pa bhlâng nắc bh’rợ âng đha nuôr acoon cóh. Ha dang cắh bhrợ cơnh đâu nắc apêê bh’rợ công cơnh apêê chr’nắp văn hóa ty đanh buôn dưr bil, tu cơnh đêếc cấp ủy chính quyền âi t’bhlâng k’đhợơng xay, p’too moon đha nuôr bhrợ pa dưr cớ c’léh văn hóa liêm pr’hay âng đha nuôr. Cóh đêếc vêy đha nuôr Cơ Tu.

           Liên hoan Nghệ thuật quần chúng g’lúh Tr’nơợp – 2017 âng chr’hoong Nam Đông âi đớc đoọng bấc cơnh loom luônh lâng bấc râu c’jệ lêy. T’coóh Nguyễn Thanh Mãi, Trưởng phòng Bhrợ pa dưr pr’ặt tr’mông văn hóa lâng pr’loọng đong, Sở Văn hóa, Thể thao tỉnh Thừa Thiên Huế, Trưởng ban Giám khảo xay moon:

              Azi pa bhlâng c’jệ lêy tu bơơn k’rong pa bhlâng bấc c’bhúh ting pấh, tơợ cán bộ, công nhân viên chức, giáo viên pa tước đha nuôr bhrợ ha rêê lâng học sinh. Đhị Liên hoan g’lúh n’nâu choom lêy vêy bấc ngai liêm choom cóh bh’rợ đhị vel đong chr’hoong Nam Đông. Apêê đơn vị âi đơơng tước liên hoan bấc râu liêm pr’hay. Tơợ apêê tiết mục bơơn bhrợ têng liêm ta níh. Bấc tiết mục âi đơơng tước ha Ban Giám khảo công cơnh ma nưih lêy bấc cơnh loom luônh la lua lâng chô đơơng râu cắh bhr’nêy ooy chất lượng. pa bhlâng cơnh bêl ra diu đâu nắc zêng bh’rợ nghệ thuật ty đnah âng dha nuôr Cơ Tu cóh chr'hoong Nam Đông.

            Choom moon, đhị Liên hoan g’lúh n;nâu bơơn lêy, pr’ặ tr’mông văn hóa tinh thần âng đha nuôr cóh đâu pa bhlâng liêm pr’hay, pa bhlâng bấc cơnh. Liên hoan Nghệ thuật quần chúng g’lúh tr’nơợp chr’hoong nam Đông c’moo 2017 nắc bh’rợ liêm la lua p’too moon đha nuôr t’bhlâng ting pấh bh’rợ văn nghệ, bhrợ pa dưr văn hóa cóh vel đong, t’méh, zư đớc, lâng pa dưr râu chr’nắp văn hóa ty đanh âng apêê acoon cóh./.

Liên hoan Nghệ thuật quần chúng Huyện Nam Đông  lần thứ I-

Khơi dậy và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống

           Đúng dịp kỉ niệm 42 năm Ngày giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước, UBND huyện Nam Đông, tỉnh Thừa Thiên Huế đã tổ chức Liên hoan Nghệ thuật quần chúng lần thứ I năm 2017.  Mặc dù đây là lần đầu tiên tổ chức với quy mô toàn huyện, nhưng Liên hoan đã để lại những ấn tượng khó quên bởi nhiều tiết mục đặc sắc, góp phần khơi dậy và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào dân Cơ Tu nói riêng và các dân tộc anh  em khác trên địa bàn huyện  Nam Đông nói chung.

            …Mới gần 7h sáng, tiết trời mưa và lạnh, ngoài đường đã rộn ràng hơn mọi ngày thường. Khu Hội trường UBND huyện Nam Đông- Nơi diễn ra Liên hoan chật kín người. Nhiều người ở các xã về trung tâm huyện từ ngày hôm trước.

        Bà A rất Bồng ở thôn 1, xã Hương Lâm cho biết: Hàng chục người dân thôn của bà không quản đường sá xa xôi, đi xe máy đầy bùn đất vượt qua hàng chục cây số để tranh thủ đến sớm giành chỗ ngồi đẹp nhất và dễ nhìn nhất. Bà bảo, nhà bà chuẩn bị cơm nước từ tối hôm trước để sáng hôm sau dậy sớm đi xem văn nghệ khỏi bị trễ giờ:

           Tôi đến đây từ rất sớm. Hào hứng và phấn khởi lắm. Đây là lần đầu tiên huyện tổ chức chương trình văn nghệ to như thế này. Con gái của tôi cũng tham gia trong đội của xã đấy. Xã Hương Lâm nhiều người hát hay múa đẹp nhưng mà các xã khác cũng biểu diễn hay lắm. Chúng tôi rất phấn khởi và tự hào.

          Khán phòng chật kín người, những tràng pháo tay cũng như reo hò của khán giả khiến hội trường như muốn vỡ tung mỗi khi tiết mục bắt đầu và kết thúc. Ông Rapat Khơ đến từ đội văn nghệ xã Hương Hữu vừa hoàn thành phần thi của đội mình. Ông nói:

             Tôi rất vui mừng và tự hào khi được tham gia Liên hoan Nghệ thuật quần chúng lần này. Chúng tôi đã chờ đợi điều này rất lâu rồi. Chúng tôi đều thấy hài lòng về tiết mục của mình đã thể hiện. Có được giải cũng vui mà không có giải cũng không sao. Vì cái quan trọng đây là dịp để chúng tôi có cơ hội khơi dậy và phát huy giá trị truyền thống của đồng bào mình.

          Để tham gia Liên hoan lần này, Phòng Văn hóa thông tin huyện đã phát động và kêu gọi toàn dân hưởng ứng. Các xã tranh thủ huy động các nghệ nhân, già làng về tập và truyền dạy cho đội văn nghệ của mình hơn tháng nay. Nghệ Nhân Ra pát Gróoc chia sẻ, ông cũng như đội văn nghệ xã Thượng Long tranh thủ những lúc rảnh rỗi tập hợp các diễn viên nghiệp dư tại Gươl để tập luyện và truyền dạy lại các điệu tân tung da dặ, hát lý nói lý, các làn điệu dân ca cũng như nhiều phong tục tập quán hay và độc đáo của đồng bào mình. Khi huyện phát động tham gia Liên hoan Nghệ thuật quần chúng lần I này xã Thượng Long càng tích cực tập luyện và  dàn dựng lại cho bài bản để tham gia Liên hoan sao cho tốt nhất, đặc sắc nhất. Ông bày tỏ:

         Chúng tôi mang đến liên hoan lần này đầy đủ các nhạc cụ từ trống chiêng, cồng, thanh la, khèn, sáo… cho đến điệu ba booch, hát lý, tái hiện lại tục đám cưới của đồng bào Cơ Tu… Tôi rất vui mừng vì điều đó, bởi khi có người tiếp lửa thì các văn hóa dân tộc của mình sẽ được lưu giữ và phát huy mãi mãi.

          Tham gia Liên hoan có hơn 55 tiết mục của 11 đội nghệ thuật quần chúng đến từ 11 xã, thị trấn trên địa bàn huyện. Các tiết mục đã bám sát theo chủ đề, nội dung của Ban Tổ chức đề ra. Bên cạnh các tiết mục ca ngợi Đảng, Bác Hồ, đất nước, ca ngợi quê hương trên đường đổi mới, nhiều tiết mục đã sử dụng các làn điệu dân ca, mang đậm nét văn hóa đặc trưng của dân tộc do 6 xã có đồng bào dân tộc thiểu số mang đến như hát lý, nói lý, độc tấu khèn, hòa tấu nhạc cụ dân tộc, điệu múa tân tung da dặ. Đặc biệt, có nhiều tiết mục tái hiện lại tục cưới xin của đồng bào Cơ Tu, tái hiện các lễ hội ăn mừng lúa mới, mừng Gươl mới…. Liên hoan Nghệ thuật quần chúng lần Thứ I đã mang đến những tiết mục phản ánh đời sống rất chân thực rất mộc mạc nhưng hết sức sinh động, thể hiện sức sống mãnh liệt của đồng bào ở đây.

        Ông Lê Thanh Hồ, Phó Chủ tịch UBND huyện, Trưởng Ban tổ chức cho hay, mục đích tổ chức Liên hoan Nghệ thuật quần chúng lần này trên địa bàn của huyện Nam Đông hướng về xây dựng huyện nông thôn mới, trong đó tiêu chí về văn hóa được chú trọng:

        Thứ nhất là đoàn kết các dân tộc thiểu số trên địa bàn huyện, gắn bó tình đoàn kết, tương trợ lẫn nhau cùng xóa đói giảm nghèo, phát triển phong trào văn hóa văn nghệ, đặc biệt là phong trào của đồng bào dân tộc thiểu số. Nếu mà không tổ chức như thế này các phong trào cũng như các giá trị văn hóa truyền thống sẽ bị mai một, cho nên các cấp ủy chính quyền đã tăng cường chỉ đạo tuyên truyền, vận động để phục hồi lại nét văn hóa đặc sắc của đồng bào. Trong đó có đồng bào dân tộc Cơ Tu.

          Liên hoan Nghệ thuật quần chúng lần thứ I- 2017 của huyện Nam Đông đã để lại nhiều cung bậc cảm xúc và nhiều bất ngờ. Ông Nguyễn Thanh Mãi, Trưởng phòng Xây dựng nếp sống Văn hóa và Gia đình, Sở Văn hóa, Thể thao tỉnh Thừa Thiên Huế, Trưởng ban Giám khảo nhận định:

         Chúng tôi rất bất ngờ vì thu hút rất đông số lượng tham giam, nhiều thành phần từ cán bộ, công nhân viên viên chức, giáo viên cho đến nông dân và học sinh. Thông qua liên hoan lần này có thể thấy có rất nhiều hạt nhân trong phong trào ở trên địa bàn huyện Nam Đông. Các đơn vị đã đem đến liên hoan nhiều trương trình rất chất lượng. Từ các tiết mục được dàn dựng rất công phu. Nhiều tiết mục đã mang đến cho Ban Giám khảo cũng như người xem những cung bậc cảm cúc thật sự và mang lại những điều rất bất ngờ về chất lượng. Đặc biệt như buối sang hôm nay hoàn toàn là loại hình nghệ thuật truyền thống của dân tộc Cơ Tu ở huyện Nam Đông.

          Có thể nói rằng, thông qua Liên hoan lần này thấy được rằng, đời sống văn hóa tinh thần của bà con ở đây vô cùng phong phú, vô cùng đa dạng và rất đặc sắc. Liên hoan nghệ thuật quần chúng lần thứ I huyện Nam Đông năm 2017 là hoạt động thiết thực cổ vũ, động viên nhân dân tích cực tham gia phong trào văn nghệ, xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở khơi dậy, giữ gìn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống các dân tộc./.