Moot cr’chăl lịch sử n’năc, nhà báo Trần Mai Hưởng, bêl ahay năc bhrợ Tổng Giám đốc Thống tấn xã Việt Nam, bêl đêêc năc phóng viên năc muy ooy xră âi zư đơc cha nup bêệ xe tăng vêy t’nil 846 moot tih ooy c’riing Dinh Độc Lập.

Coh g’luh lươt pa bhrợ đhị TP.HCM đha lum 50 c’moo pa zum k’tiêc k’ruung, t’cooh Hưởng hay truih cớ ooy t’ruih cha nup bơơn chup đhị đâu đanh m’pâng thế kỷ. Ra diu t’ngay 30/4/1975, t’cooh ting c’bhuh moot tuh đhộ ooy trung tâm thành phố. T’cooh hay cớ, l’lăm bêl tươc Dinh, bơr n’đăh công dzợ tr’pănh coh Thủ Đức. C’bhuh xe âng phóng viên năc g’đach p’lơơp muy ooy đoọng g’đach cha răh. Ha dang căh lươt đơơh năc căh loọn lâng dzoọng pa tâng năc công pa bhlâng cr’pân.

Truih c’lâng moot ooy Dinh, nhà báo Trần Mai Hưởng ha der loom chup đơc bh’rợ đha nuôr bơr n’đăh c’lâng bhui har hơnh deh. Coh pa zêng 7 cha nup bơơn chup tơợ cuộn phim pr’hăt pr’hiêl, vêy tươc 4 ta la cha nup chup đơc cr’chăl căh choom ha vil n’năc. T’cooh công dzợ hay bh’rợ c’bhuh p’niên k’tứi dzooc ooy xe âng bộ đội, apêê đha nuôr năc xó xe máy lươt t’tun, hat pr’hat “ Tiến về Hà Nội” âng nhạc sĩ Văn Cao.

Bêl tươc c’riing âng Dinh, t’cooh đơơh gluh đhị xe chở đơơng âng đay lâng c’bhuh đay. L’lăm đêêc, âi vêy xe tăng moot tih. Ting cơnh âi looih âng bh’rợ, t’cooh ha dưr máy chup bêệ xe tăng g’luh 4: “Ooy zr’lụ đhăm, năc đoo đhị c’riing Dinh Độc Lập, ooy cr’chăl c’xêê t’ngay năc choom lêy tr’clá n’đăh piing clá ooy nòng pháo pac bhrợ bơr, năc đoo cr’chăl bêl đhâng, ha dang ha bu năc căh vêy tr’ang tr’clá n’nâu. Coh xe lâh c’bhuh âng lữ đoàn 203 ha dợ 2 chiến sĩ bộ binh âng sư đoàn 304”.

Coh cr’chăl cha đị máy n’năc, nhà báo Trần Mai Hưởng  căh bhr’nêy, năc đoo muy cha nup đơơng chr’năp lịch sử mâng đanh, năc muy ngoọ năc đoo muy cr’chăl liêm bhlâng. Cuộn phim xang n’năc bơơn pa gơi xiêr ooy Biên Hòa xang năc bơơn đơơng âng lâng bhuông păr chô ooy Hà Nội: “Căh ngai pân moon coh cr’chăl m’xí n’năc năc vêy cha nup cơnh đêêc. Acu công căh năl cha nup âng cu chup ng’cơnh, tu lâh n’năc  chô n’đăh chiến dịch, lêy apêê báo đăng vêy ha dợ năl. Bêl đêêc năc muy chup xang n’năc pa gơi cuộn phim chô ooy Hà Nội, apêê đoo tráng xang n’năc đươi dua”.

Moon cớ ooy cr’chăl 50 c’moo a hay, nhà báo Trần Mai Hưởng công dzợ lêy năc đoo muy râu bh’rợ liêm chr’năp bhlâng coh bh’rợ bhrợ báo âng đay.

T’ngay 30/4/1975 công năc t’ngay k’rong quân âng c’bhuh báo chí lâng moot cr’chăl lịch sử n’năc, choom moon báo chí âi bhrợ têng liêm xang bh’rợ âng đay: “Apêê đoo moon, lịch sử vêy bâc t’ngay lươt lâng pr’lươt đơơh 1 t’ngay năc mơ 20 c’moo, năc c’moo 1975 crêê năc muy c’moo cơnh đêêc”.

Ta la cha nup xe tăng 846 moot tih ooy Dinh Độc Lập c’moo n’năc căh muy bơơn lêy vêy apêê lính xe tăng năc dzợ vêy n’leh 2 cha năc lính bộ binh. N’đhơ cơnh đêêc, pa tươc đâu, xa nay ooy bơr cha năc lính n’nâu công năc muy râu căh bơơn năl bâc.

Anoo Phùng Quang Trung, trưởng c’bhuh Skyline - C’bhuh chuyên bhrợ têng bhrợ bhr’lâ lâng bhrợ pa dưr cớ cha nup căh pay zên ha pr’loọng đong liệt sĩ lâng Amế Việt Nam Anh hùng đoọng năl, anoo bơơn đơp râu k’đươi moon tơợ kênh Truyền hình Quốc phòng đoọng bhrợ pa dưr cớ cha nup lịch sử n’nâu cơnh lâng cr’noọ chơơc lêy xa nay ooy bơr chiến sĩ bộ binh muy cơnh liêm buôn lâh. Nâu đoo công năc râu rơơm kiêng âng bâc ngai, tu k’noọ 50 c’moo âi đanh, đh’nơc âng bơr cha năc lính n’năc công căh âi bơơn năl: “Nâu đoo năc râu rơơm kiêng bhlâng âng apêê cựu chiến binh, coh bâc c’moo năc căh âi bơơn năl 2 cha năc đồng đội tơt n’đăh acọ xe tăng n’đhơ apêê đoo la lay đơn vị, muy n’đăh năc âng tăng thiết giáp, muy n’đăh năc âng bộ binh, năc đoo râu ăt k’noọ coh loom luônh âng apêê ava đhị bâc c’moo đâu. Coh cr’chăl bhrợ têng, acu công bơơn đơp bâc râu p’too moon, coh đêêc vêy ava lái xe tăng t’ngay đêêc, công zâp t’ngay tươc t’mooh lêy đhr’năng”.

Lâh n’năc, trưởng c’bhuh Skyline âi in lâng đoọng 700 ta la cha nup xe tăng 846 moot tih ooy Dinh Độc Lập, đh’rưah lâng xay pa căh file cha nup âi bơơn bhrợ pa liêm cớ lâng tô pr’hoọm năc đoọng xay truih, p’too pa đhep ha lang t’tun đha lum hơnh deh 50 c’moo pa zum k’tiêc k’ruung./.

50 NĂM VÀ ẨN SỐ TRONG BỨC ẢNH XE TĂNG TIẾN VÀO DINH ĐỘC LẬP

 Bức ảnh xe tăng tiến vào Dinh Độc Lập ngày 30/4/1975 của nhà báo Trần Mai Hưởng được chụp bằng chiếc máy ảnh Hải Âu với những cuộn phim ít ỏi còn lại. Đấy là khoảng khắc lịch sử đẹp nhất trong cuộc đời làm báo của ông. Trong bức ảnh đã hơn 50 năm ấy, đến nay vẫn chứa đựng ẩn số chưa có lời giải.

Vào thời điểm lịch sử ấy, nhà báo Trần Mai Hưởng, nguyên Tổng Giám đốc Thông tấn xã Việt Nam, khi đó là phóng viên chuyên về mảng viết đã ghi lại hình ảnh chiếc xe tăng số hiệu 846 tiến vào giữa cổng Dinh Độc Lập.

Trong chuyến công tác tại TP.HCM nhân kỷ niệm 50 năm thống nhất đất nước, ông Hưởng bồi hồi kể lại câu chuyện về bức ảnh được chụp cách đây nửa thế kỷ. Sáng ngày 30/4/1975, ông theo đoàn đánh mũi thọc sâu vào trung tâm thành phố. Ông nhớ lại, trước khi đến Dinh, hai bên vẫn còn giao tranh ở Thủ Đức. Đoàn xe của phóng viên phải nép sang một bên để tránh làn đạn. Nếu không đi nhanh thì không kịp và dừng lại cũng rất nguy hiểm.

Trên đường tiến vào Dinh, nhà báo Trần Mai Hưởng xúc động ghi lại hình ảnh người dân hai bên đường hân hoan chào đón. Trong số 7 tấm ảnh chụp được từ cuộn phim ít ỏi, có đến 4 tấm ghi lại khoảnh khắc đáng nhớ đó. Ông vẫn còn nhớ hình ảnh những đứa trẻ leo lên xe của đoàn, những người dân chạy xe máy theo sau, cất cao lời bài hát "Tiến về Hà Nội" của nhạc sĩ Văn Cao.

Khi đến cửa Dinh, ông nhanh chóng rời khỏi chiếc xe chở mình và đồng nghiệp. Trước đó, đã có xe tăng tiến vào. Theo phản xạ tự nhiên, ông giơ máy lên chụp chiếc xe tăng thứ tư: “Về mặt không gian, đó là qua cổng Dinh Độc Lập, về thời gian có thể nhìn thấy ánh sáng từ trên chiếu xuống nòng pháo chia làm đôi, đó là thời gian của buổi trưa, nếu buổi chiều thì không thể có ánh sáng này được. Trên xe ngoài lực lượng của lữ đoàn 203 còn 2 chiến sĩ bộ binh của sư đoàn 304”.

Trong khoảnh khắc bấm máy ấy, nhà báo Trần Mai Hưởng không nghĩ rằng, đó sẽ là một bức ảnh mang ý nghĩa lịch sử lâu bền, mà chỉ đơn giản nghĩ đó là một khoảnh khắc đẹp. Cuộn phim sau đó được gửi xuống Biên Hòa rồi được chuyển bằng máy bay về Hà Nội: “Khó ai có thể nói trong tích tắc như vậy hình nó như thế. Tôi cũng không biết ảnh của mình như thế nào, bởi sau đó đi chiến dịch về, nhìn thấy các báo đăng mới biết. Lúc đó chỉ chụp xong rồi gửi cuộn phim về Hà Nội, ngoài đó họ tráng rồi sử dụng”.

Nhắc lại thời điểm 50 năm trước, nhà báo Trần Mai Hưởng vẫn coi đó là một kỷ niệm đẹp nhất trong sự nghiệp làm báo của mình.

Ngày 30/4/1975 cũng là ngày hội quân của lực lượng báo chí và vào thời khắc lịch sử đó, có thể nói báo chí đã hoàn thành tốt sứ mệnh của mình: "Người ta nói, lịch sử có những ngày đi với tốc độ 1 ngày là 20 năm thì năm 1975 đúng là một năm như vậy."

Bức ảnh chiếc xe tăng 846 tiến vào Dinh Độc Lập năm ấy không chỉ có hình ảnh những người lính xe tăng mà còn có sự hiện diện của hai người lính bộ binh. Tuy nhiên, cho đến nay, thông tin về hai người lính này vẫn là một ẩn số.

Anh Phùng Quang Trung, trưởng nhóm Skyline – nhóm chuyên thực hiện chỉnh sửa và phục dựng ảnh miễn phí cho gia đình liệt sĩ và Mẹ Việt Nam Anh hùng cho biết, anh đã nhận được lời đề nghị từ kênh Truyền hình Quốc phòng để phục dựng lại tấm ảnh lịch sử này với mục đích tìm kiếm thông tin về hai chiến sĩ bộ binh một cách thuận lợi hơn. Đây cũng là niềm mong mỏi của rất nhiều người, bởi gần 50 năm đã trôi qua, danh tính của hai người lính ấy vẫn chưa được xác định: “Đây có lẽ là nỗi niềm của các cựu chiến binh mong mỏi nhiều năm mà chưa tìm được 2 người đồng đội ngồi phía trước xe tăng dù họ khác đơn vị, một bên thuộc tăng thiết giáp, một bên thuộc bộ binh, đó là niềm đau đáu của các bác rất nhiều năm nay. Trong quá trình thực hiện, mình cũng nhận được nhiều sự động viên, gửi gắm, trong đó có cả bác lái xe tăng ngày đó, vẫn hằng ngày nhắn hỏi về tình hình”.

Ngoài ra, trưởng nhóm Skyline đã in và tặng 700 bức ảnh xe tăng 846 tiến vào Dinh Độc Lập, đồng thời chia sẻ file ảnh đã được phục dựng và tô màu nhằm tuyên truyền, giáo dục cho thế hệ trẻ nhân dịp kỷ niệm 50 năm thống nhất đất nước./.