Cơnh lơơng cậ, chính quyền vel đông k’đươi moon đhanuôr ting pâh cha mêêt lêy zư pa liêm crâng. Tu cơnh đêêc, chrooi pa xoọng chr’năp ooy đăh zư lêy t’viêng liêm âng crâng.

Tơợ tơợp c’moo 2025, zâp đơn vị vêy bơơn đoọng bhrợ bh’rợ k’đhơợng zư lêy crâng coh chr’hoong Nam Giang ơy lêy cha mêêt bhrợ pa dưr xa nay bh’rợ lêy bhrợ, k’đhơợng zư lêy crâng liêm glặp lâng zâp vel đông. Bh’cộ bha lâng Ban k’đhơợng zư crâng g’mrâng Nam Giang k’đươi moon zâp Trạm k’đhơợng zư lêy crâng, c’bhuh k’đhơợng zư lêy crâng xay bhrợ zâp bh’rợ k’đhơợng zư liêm glặp lâng đhr’năng bh’rợ đhị vel đông vêy ta đoọng k’đhơợng zư; ta luôn năl ghit đhr’năng bh’rợ đhị vel đông, đâh loon moon pa gluh c’lâng bh’rợ zư lêy; ta luôn năl ghit đhr’năng bh’rợ đhị vel đông, đâh loon moon pa gluh c’lâng bh’rợ k’đươi moon liêm glặp. Lâh mơ năc k’đươi đhanuôr ting por zư lêy crâng. T’cooh vel Zoãn Phú, coh vel Rô, chr’val Cà Dy, chr’hoong Nam Giang, tỉnh Quảng Nam moon, t’cooh vel, manưih bâc ngai chăp ting pâh bhrợ k’rơ liêm đăh bh’rợ cha mêêt lêy zư crâng:

“Tổ cộng đồng xơợng cơnh chính sách âng nhà nước. Bêl nhà nước moon năc a’đay lêy xơợng đươi, lêy bhrợ. Bhrợ liêm crêê bhiệc zư lêy crâng. Mưy t’ngay năc 4 cha nặc đương goon zư lêy, zâp t’ngay, zâp c’xêê cung zâp manưih bhrợ zư toong t’ngay, tươc 9 giờ hi dưm năc vêy chô. Ra diu brương năc apêê lơơng cậ tr’xăl moot đương goon zư”.

Ooy c’moo 2024, Ban k’đhơợng zư crâng g’mrâng Nam Giang ơy pa zưm k’đươi moon bhrợ lâh 1.300 g’luh cha mêêt lêy zư crâng đhị zêng zr’lụ k’tiêc k’đhơợng zư. Ooy đâu lêy cha mêêt vêy đươi dua pr’đươi pr’dua Smart 368 g’luh, bhrợ lêy cha mêêt đhị k’tiêc bhrợ, đăng lêy lâng cha mêêt lêy ta luôn bơơn 938 g’luh, bâc lâh mơ lâng c’moo lăm ahay.

Đh’rưah lâng bh’rợ cha mêêt lêy, zư pa liêm crâng, Ban k’đhơợng zư crâng g’mrâng Nam Giang dzợ ta luôn pa zưm lâng Kiểm lâm vel đông, c’bhuh pa bhrợ âng UBND zâp chr’val, thị trấn bhrợ cha mêêt lêy đhị vel đông lâng họp xay moon; ta luôn năl ghit đhr’năng bh’rợ đhị k’tiêc ta k’đươi k’đhơợng zư, lêy cha mêêt đhr’năng bh’rợ zâp bêl, zâp g’luh, đâh loon xay bhrợ zâp bh’rợ zêl cha groong, t’bhlâng k’đươi moon c’bhuh pa bhrợ đhị zr’lụ căh liêm crêê đâh loon zêl cha groong bh’rợ pa hư crâng.

Ka Hiên Thọ, trưởng vel Pà Ông, chr’val Cà Dy, chr’hoong Nam Giang, mưy trưởng vel dzợ p’niên, zay ta bách lâng zâp bh’rợ tr’nêng đhị vel đông, lâh mơ năc bh’rợ lêy cha mêêt zư crâng đoọng năl:

“Coh vel ơy bhrợ pa dưr tổ zư lêy crâng, lươt cha mêêt lêy 1 c’xêê 2 chu. Lâh mơ, cung vêy bhrợ đhị đương goon zư lêy toong t’ngay hi dưm. Mưy ca vêy 4 cha nặc ặt đương goon zư, apêê ặt đương zư lêy đhị đêếc. Ha dợ c’bhuh bha lâng vêy 64 cha nặc năc lươt cha mêêt lêy đợ đhị zr’lụ k’tiêc k’đhơợng zư âng vel. Tơợ bêl bhrợ pa dưr tổ zư lêy crâng nâu, đhanuôr năl ghit liêm, doọ dzợ moot bơơn bhrợ n’loong. Crâng cung pa dưr pa xơc liêm”.

Ting cơnh xay moon, ooy cr’chăl lêy cha mêêt, zêl pruuh, zâp c’bhuh lêy cha mêêt k’đhơợng zư crâng bơơn lêy k’zệt đhị biêng praih âng apêê lươt bơơn bhrợ. T’cooh Phan Văn Bình, Phó Chủ tịch UBND thị trấn Thạnh Mỹ, chr’hoong Nam Giang đoọng năl:

“Lăm ahay, bhiệc lêy bhrợ, âng đơơng n’loong coh vel đông bâc bhlâng. Hân đhơ cơnh đêếc, tơợ vêy chính sách k’đươi moon đhanuôr pâh bhrợ cha mêêt zư lêy crâng tươc đâu năc đhanuôr pa câl lưch ta rí k’roọc buôn bhrợ n’loong. Bh’rợ pa zưm k’đhơợng zư crâng moon zr’nưm cung têêm ngăn. Dọo dzợ vêy đhr’năng pa hư crâng cơnh ahay. Đhanuôr k’đhơợng zư liêm nhâm bhlâng”.

Cr’chăl bh’rợ cha mêêt lêy, k’đhơợng zư crâng, chr’hoong Nam Giang ơy xay bhrợ k’noọ 2.200 bảng, cr’lặ pa rơơt moon oó k’đhơợng oih, oó tệch col pa hư crâng, zư pa liêm crâng, zư lêy a’đhăh dzăm, zư lêy zêng râu ặt vaih coh crâng, lâh mơ năc zâp đhị c’năt c’lâng đhanuôr lươt bhrợ cha. Lâng lêy cha mêêt pa liêm, tal prưah zâp đhị cr’lặ pa rơơt moon zư lêy crâng, zêl cha groong rooh cat zâp đhị c’lâng lươt bhrợ cha âng đhanuôr coh vel đông chr’hoong ơy ta dông đợc bêl ahay.

Tu vêy xay bhrợ liêm ma mơ zâp c’lâng bh’rợ zư lêy, ooy đâu p’ghit lêy k’đươi c’rơ bh’rợ âng prang đhanuôr đăh bhiệc lêy cha mêêt, zư pa liêm crâng, năc đợ c’moo hanua đhr’năng k’đhơợng zư crâng coh chr’hoong Nam Giang moon lalay lâng tỉnh Quảng Nam moon zr’nưm têêm ngăn, doọ vêy vaih bhiệc pa hư crâng. T’cooh Lê Trí Thanh, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh uỷ, Chủ tịch UBMTTQVN tỉnh Quảng Nam moon, bhiệc k’đươi moon ting bh’rợ đoàn kết, c’rơ âng đhanuôr đăh pa zưm têy k’đhơợng zư crâng đơơng chô bh’nơơn liêm choom:

“Quảng Nam ơy t’bhlâng xăl bh’rợ k’đhơợng zư, tr’xăl c’lâng bh’rợ k’đhơợng zư crâng; t’bhlâng bh’rợ âng đhanuôr; Lâng bhrợ pa dưr zâp c’bhuh zư lêy crâng chuyên trách âng zâp Ban k’đhơợng zư. Acu moon lâng bh’rợ bhrơợng k’rơ nâu, pa zưm lâng k’noọ tươc đâu, đươi công nghệ thông tin k’rơ lâh, acu moon bh’rợ k’đhơợng zư crâng coh vel đông tỉnh vêy tr’xăl liêm choom lâh mơ dzợ”./.

NAM GIANG HUY ĐỘNG SỨC MẠNH CỦA TOÀN DÂN TUẦN TRA, BẢO VỆ RỪNG

Thời gian qua, lực lượng chuyên trách quản lý, bảo vệ rừng thuộc Ban Quản lý rừng phòng hộ huyện Nam Giang, tỉnh Quảng Nam tăng cường công tác tuần tra, bảo vệ rừng trong lâm phận được giao. Mặt khác, chính quyền địa phương huy động quần chúng nhân dân tham gia tuần tra, bảo vệ rừng. Nhờ đó, góp phần quan trọng bảo vệ màu xanh của rừng

Ngay từ đầu năm 2025, các đơn vị được giao nhiệm vụ quản lý bảo vệ rừng ở huyện Nam Giang đã chủ động xây dựng chương trình công tác, kế hoạch quản lý bảo vệ rừng phù hợp với từng địa phương. Lãnh đạo Ban quản lý rừng phòng hộ Nam Giang chỉ đạo các Trạm quản lý bảo vệ rừng, Đội quản lý bảo vệ rừng triển khai các biện pháp quản lý bảo vệ phù hợp với tình hình nhiệm vụ tại địa bàn được giao quản lý; thường xuyên nắm tình hình tại cơ sở, kịp thời đưa ra phương hướng chỉ đạo phù hợp. Đặc biệt là huy động người dân tham gia tuần tra quản lý bảo vệ rừng. Già làng Zoãn Phú, ở thôn Rô, xã Cà Dy, huyện Nam Giang, tỉnh Quảng Nam khẳng định, già làng, người có uy tín tham gia tích cực trong công tác tuần tra, bảo vệ rừng:

“Tổ cộng đồng nghe theo chính sách của nhà nước. Khi nhà nước  nói thì mình phải nghe, mình thực hiện. Mình thực hiện tốt việc bảo vệ rừng. Một ngày là 4 người trực, các ngày, các tháng đều không thiếu, đều làm đủ cả ngày, tới đêm 9 giờ mới về. Sáng mai lại thì ca khách trực tuần tra”.

Trong năm 2024, Ban Quản lý rừng phòng hộ Nam Giang đã tập trung chỉ đạo tổ chức được hơn 1.300 đợt tuần tra, kiểm tra, bảo vệ rừng trên toàn lâm phận quản lý. Trong đó tuần tra có ứng dụng bộ công cụ Smart được 368 đợt, tổ chức rà soát diện tích thực hiện đo đạc và tuần tra thường xuyên đạt 938 đợt, tăng gấp rưỡi so với năm trước đó.

Song song với công tác tuần tra, bảo vệ rừng, Ban quản lý rừng phòng hộ Nam Giang còn thường xuyên phối hợp với Kiểm lâm địa bàn, lực lượng của UBND các xã, thị trấn thực hiện tuần tra, kiểm tra địa bàn và họp tuyên truyền; thường xuyên nắm tình hình địa bàn được giao quản lý, chủ động phân tích tình hình tại từng thời điểm, kịp thời triển khai các biện pháp chủ động ứng phó, tăng cường lực lượng tại khu vực điểm nóng kịp thời ngăn chặn hành vi xâm phạm tài nguyên rừng.

Ka Hiên Thọ, trưởng thôn Pà Oong, xã Cà Dy, huyện Nam Giang, một trưởng thôn trẻ tuổi năng nổ trong các phong trào địa phương, nhất là phong trào tuần tra bảo vệ rừng cho biết:

“Thôn cũng đã thành lập tổ bảo vệ rừng, hoạt động tuần tra 1 tháng 2 lần. Bên cạnh đó, cũng thành lập chốt trực 24/24. Một ca là 4 người trực, chủ yếu là người dân trực ở đó. Còn lực lượng nòng cốt gồm 64 thành viên sẽ đi tuần tra hàng ngày những nơi thuộc về lâm phận quản lý của thôn. Từ khi thành lập tổ bảo vệ rừng này thì bà con đã có ý thức không vào rừng khai thác gỗ. Rừng cũng được phát triển”.

Theo thống kê, trong quá trình tuần tra, kiểm tra, truy quét đợt, các đội tuần tra quản lý bảo vệ rừng phát hiện hàng chục bẫy kẹp, dây bẫy cũ của thợ rừng. Tổ tuần tra đã tiến hành tháo gỡ và phá hủy toàn bộ số kẹp và dây bẫy cũ. Ông Phan Văn Bình, Phó Chủ tịch UBND thị trấn Thạnh Mỹ, huyện Nam Giang cho biết:

“Trước đây, việc khai thác, vận chuyển lâm sản ở địa phương đây rất là nhiều. Nhưng từ khi có chính sách huy động người dân tham gia tuần tra bảo vệ rừng đến nay thì bà con bán hết trâu bò kéo rồi. Công tác tập trung quản lý bảo vệ rừng nói chung rất ổn. Không còn tình trạng phá rừng như xưa nữa. Bà con tự quản lý rất chặt chẽ”.

Bên cạnh công tác tuần tra, quản lý bảo vệ rừng, huyện Nam Giang đã triển khai đóng gần 2.200 bảng, biển hiệu tuyên truyền cấm lửa, cấm chặt phá rừng, bảo vệ rừng, bảo vệ động vật hoang dã, bảo tồn đa dạng sinh học, nhất là dọc các tuyến đường dân sinh. Đồng thời, thực hiện việc kiểm tra, phát quang các bảng biển tuyên truyền bảo vệ rừng, phòng cháy chữa cháy rừng dọc các tuyến đường dân sinh trên địa bàn huyện đã treo trước đây.

Nhờ triển khai đồng bộ các giải pháp công tác, trong đó chú trọng huy động sức mạnh của toàn dân trong công tác tuần tra, bảo vệ rừng mà những năm qua, tình hình quản lý bảo vệ rừng ở huyện Nam Giang nói riêng và tỉnh Quảng Nam nói chung cơ bản ổn định, không xảy ra vụ việc nóng về phá rừng. Ông Lê Trí Thanh, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Chủ tịch UBMTTQVN tỉnh Quảng Nam cho rằng, việc huy động tinh thần đoàn kết, sức mạnh cộng đồng trong việc chung tay quản lý bảo vệ rừng đem lại hiệu quả thiết thực:

“Quảng Nam đã tích cực chuyển đổi mô hình quản lý rừng, thay đổi phương thức quản lý rừng; Tăng cường trách nhiệm cộng đồng; Đồng thời hình thành lực lượng bảo vệ rừng chuyên trách của các Ban Quản lý. Tôi tin rằng với cách làm quyết liệt đó, cộng với sắp tới, ứng dụng công nghệ thông tin mạnh mẽ hơn, chắc chắn rằng, công tác quản lý bảo vệ rừng trên địa bàn tỉnh sẽ có những chuyển biến tích cực hơn nữa”./.