Múa tỏi pẹ mìu miền nhây bốm háng xíp miênz pịa tồm hiáng muốn

Tồm hiáng muốn 30/12 bua miền nhây hoi bez hoi chổm hiáng liều tzíp xiàng hiáng, gang hít tzấu tziáng ziềm lám hểu vuồn pun coz làn miền ziêm chà tình kếu hểu tào xanh, che áp nhây vuồn duốn pliaoz nhản dờ hấy, pliào tziêuz sẽ bển ziệt bốm háng liều xíp ồng thái. Múa tỏi pẹ mìu miền kềnh cấu tháo nayz bốm háng. Lái nải ziêm hít tái che kếu an pháo bốm, mayz hayz làn tuz nhản bez tzụ xíp ồng thái đảng. Nayz tìu pun puột pliào tziêuz nhây tìu lénh tzính ồng thái hả puz hẩu pun chà tình.

Kếu ói tháo 20 phính pẹ mìu miền, ziệt phính càn mài ziệt tìu chaoz lénh tzình mayz tzuôngz tỏi. Hang phính Vàng ziêm Mộc Châu guyển, tùng hô, tùng phái, che hô che phái tồng liều ziệt tào, ziệt nom xíp bển háng xíp miênz. Gang hít tzệp tzụa, pliào tziêuz an bốm háng pờ đống khzống pliaoz, ziêm bốm mài oz, thong, tiuz kếu 8 – 9 nom tờ cân phái an pháo viênz háng hô liều muổn ồng thái duốn nhản. Chuổng nải an tôn cóm bốm háng, cờ điaz bez tóng pun xịp miênz miền tzuối, cờ ngải ménh bez tóng liều pun ồng thái tzuối nhản dờ hấy. Ông Vàng A Thào ziêm Tân Lập xía, Mộc Châu guyển, Sơn La xanhz congz:

“Dờ hấy, phính Vàng zia bua khúng xíp miênz 3 ziểm miền bez tía mả, có ziếu kếu tòn chuôiz phùn phaz”.

Phính Mông Sua khúng lổng che xíp miênz, khờ lểnh tấy bez anhz lổng nom che xíp miênz ziêm miền tìa duốn xíp ồng thái miênz. Ông Vì A Hao, miền hiuz thzinh pẹ mìu miền nhây vuồn hoá ziêm Tủa Chùa guyển, Điện Biên xanhz pun hiuz: Gang hít xíp miênz ziêm miền tìa sẽ tzoz nải nom che nhây han liều xíp ồng thái. Boóm háng tồng an ziêm khzống pliaoz ziêm pờ đống lềm che nhây han, thong, háng, tiuz kếu 8 – 9 nom tờ cân phái an pháo viênz háng hô liều muổn ồng thái duốn nhản. Mayz tzuôngz hangz pẹ phính, pliào tziêuz phai bez xịp miênz miền anhz tzuối cờ ngải tóng an bốm, tôn ziêm cờ điaz bez muổn ồng thái duốn nhản dờ hấy. Can ông Hao, phính Mông Sua tồng xíp miênz 3 ziểm miền bez tía mả, có ziếu, tòn chuôiz phùn phaz:

“Zia bua xíp miênz 3 ziểm miền. Ziệt ziểm miền sẽ tzozháng, 2 á oz, thong chuổng pịa 1 nom tờ cân liều xíp. Ưz quânz tài ziết nom tờ cân liều xíp tía, ziếu, pez , tài nhể nom tờ cân bez tồng tzozháng, 2 á oz, thong chuổng pịa 1 nom tờ cân liều xíp ma, día kếu tòn chuôiz phùn phaz tồng hangz nải”.

Coz phính pẹ mìu miền nhây bốm háng xíp miênz pịa tồm hiáng muốn hô phai phái tziểu pịa từng phính nhây khzáng. Mài ziệt tìu chuổng bez pun puột tòn chuôiz phùn phaz nhây hiêuz hiuz ên ồng thái hả puz hẩu pun chà tình ziệt hiáng quýa hangz ông Vàng Chứ Tính ziêm Long Hẹ xía, Thuận Châu guyển, Sơn La xanhz nhây nghìn nhiếu xíp miênz :

“Lồ hiáng mình quýa, xiàng hiáng tháo, ỳ hoi pliào tziêuz mài oz, háng kếu tiuz muổn ồng thí, có ziếu, tòn chuôiz hả muất sấy duốn nhản dờ hấy kếu pliào tziêuz, gang 1 hiáng lẩu puz hẩu pun chà tình tuz pành on, tzấu nhản tzỏn tuz nhàn tzìn. Ói xiàng hiáng anhz tzíp puz hẩu pun chà tình tìu tìu xiểu, cành tzuống xiều xềnh thamz”.

Gang hít tzấu tziáng coz tìu lấy pịa tồm hiáng muốn, coz chà tình, múa tỏi tháo coz chà tình khờ lểnh ziêm pẹ phính ziêm láng liều hốp tiuz, thzêng tỏi quýa xiàng hiáng khzạ lệ lống hênz, tìu tìu xiểu kếu pành on./.

Chàn Thái miền nhây ziềm lám dáo huyên pịa xiàng hiáng hoi

Can chàn Thái miền ziêm Sơn La nhây ziềm lám, pịa lùng đom diêuz xành ziết xiàng hiáng hoi, coz làn miền lún sẽ quýa xin diêuz tháo nom vuồm tzinhz ziêm làng tào dáo huyên xiàng hiáng hoi. Chuổng nải hamz, tuz dáo huyên pịa xiàng hiáng hoi bez miền sẽ lống hênz, tìu tìu xiểu. Ông Tòng Văn Hịa, miền hiàng chêz hang ziêm Mòng láng, Hua La xía, tồm plấu Sơn La, Sơn La xanhz pun hiuz:

“Can chàn Thái miền nhây ziềm lám, pịa lùng đom diêuz xành ziết hoi, ông cú sẽ hểu tòn chuôiz phùn phaz quýa xin diêuz tháo vuồm tzinhz đảng dáo huyên. Anhz mài miền cố, cù ngoá phái mayz quýa xin tuz bez miền ziêm chà tình thuất vuồm tzinhz sẽ tò can nai, ống tzàng vuôm duốn pun tziàng pliaoz dáo huyên”.

Xiàng hiáng tuz phún pịa tồm hiáng muốn, gang nải mài miền xê tháo vuồm tzinhz đảng cào diêuz cào lống liều tuz dáo huyên đảng pẹ làn. Vuổi múa tỏi congz, tháo gang bez lồ vuôm, lờ hốp kếu cờ día mayz xiểu. Mài miền xê dáo xin ziêm nải pun miền dểng.

Chàn Thái miền nhây ziềm lám dáo huyên xiàng hiáng hoi mayz tzuôngz hangz dáo huyên hòng hoi. Tồm miền cunz dáo huyên cunz chiều coz tìu xiểu pun chà tình. Cù ngoá sẽ tuz tía mả dáo huyên pun, chuổng nải chiều pun tòn chuôiz lống hênz, muống congz, tộ sâu zói. Ông Tòng Văn Hịa pun hiuz nghìn nhiếu khziếm duốn ziềm lám dáo huyên:

“Dáo huyên pun huyên duổi, duổi hangz piàng ziêm nòm, nòm ziêm goà, goang hangz pờ hoi tzíu, dểng hangz vuôm ziêm tào nhuồn, tìu tìu xiểu”.

Quýa xành ziết hoi, hangz congz mayz cành tuz dáo huyên vuôm xiang bez hái mayz on hiêuz, mayz cành dáo líu coz tìu mayz xiểu ziêm lồ hiáng liều xiàng haíng cào hành vảng, pành on, lái nải chàn Thái miền hayz làn tồng ưu tỏi tháo vuồm tzinhz cào diêuz cào lống hangz ziệt hoi vủi. Ông Tòng Văn Hịa pun hiuz thim:

“Ỳ hiáng zia hả 80 hiáng miền nhạ, vuổn cháng bua phính miền nhây ziềm lám. Tồm hiáng muốn, miền cố lẩu tzuối muống hayz tào tào xanh, hangz tào chuz zúng phai bez nom che gái đảng liều hamz nải hiáng tzấu nhản hangz hái. Kếu tzuaz quýa xiàng hiáng liều mình dáo huyên xiàng vuôm, đamz vuôm duốn, kềnh guyền hâyz”.

Ỳ tzản hoi, sấy tzảng tuz pầu pháo, thzàm láng tẩy chàn Thái miền hả mài cồng tềnh vuôm dểng tho tháo pliaoz. Ưz quânz ziềm lám dáo huyên vuổn tuz múa tỏi tzangz chiênz lào tỏi nayz. Cunz tháo xành ziết đom, coz chà tình chàn Thái miền ziêm cóm coz láng tẩy vuổn mayz lợ khuz tháo vuồm tzinhz liều dáo huyên vuôm xiang kếu hiêuz hamz xiàng hiáng hành vảng, pành on, tìu tìu xiểu./.

Ìu miền Sơn La tzíp xièng nháng

Ông Piền Tạ Su, ừu miền ziêm Suối Khem láng, Phiêng Luông xía, Mộc Châu guyển, Sơn La xanhz pun hiuz: Ỳ hiáng pảnh vuôn bùng tangz tuz, chà tình ông kếu múa tỏi ziêm láng hayz làn tồng guyền hâyz vuổi tzấu nhản òn tỉnh, mài nhuồn xiêu. Tzíp dờ hấy ỳ hiáng chà tình ông hả tzong bển úi túng, che, tzàng plế, duz nhiát zuaz kếu nòm pêu zuaz. Chà tình ông nhản dờ hấy pịa hoi 25/12 bua miền nhây hoi, gang nải có ziếu ziêm phính thiuz tỏi nhản 1 huaz 1 hoi liều mayz puồng thzông. Tháo hoi 28/12 chà tình tziếm nhủng mhầy bliụt quýa muốn liều tài gang đom pêu zuaz kếu tzệp zuaz, tzong bển tziáng coz nhủng khziếm liều tzíp xiàng hiáng:

Hoi 30/12 nải đom, ừu miền sẽ tái túng, phiếu dểng pliaoz nhúa, tzấu bốm háng xíp miênz. Lùng muốn, chà tình miền tzuối kếu tỏi ziêm tầu dảo congz pun tỏi muống coz nhủng công hả tzấu tuz ziêm lồ hiáng, hamz chiênz xiàng hiáng tzấu nhản cào òn tỉnh. Tháo đamz muốn, múa tỏi lẩu an 3 nom zuaz, 4 tzanz tiuz, 1 nai tiuz, khờ lểnh thuất hayz huaz mài kềm oz tồng tò pháo miền tìa. Gang hít puaz hung, pliào tziêuz xíp miênz kếu nghìn nhiếu muổn ồng thái duốn nhản xiàng hiáng, chiều pun khzạ lệ lống hênz, tìu tìu xiểu, chiều pun bliủng hỏ, diéo phái, cành tzuống xiều xềnh thamz, ngùng túng che lống hênz...

Quýa xành ziết đom, coz chà tình ừu miền ziêm Mộc Châu guyển anhz bển bốm háng liều tzíp miền pịa pliaoz. Miền tuz muổn pịa pliaoz tzụ bez miền mài hiàng chêz họp kếu pliào tziêuz. Ziêm bốm háng, khez kếu pliào tziêuz chuổng tỏi hốp tiuz, thzêng tỏi coz tìu lống duổi hải. Múa tỏi anhz liều tziàng hổ mình thăm, thzêng dờ hấy coz chà tình ziêm phính miền kếu huaz nít phát.

Xành nhể hoi, coz chà tình tzong bển oz, zuaz, tiuz kếu tzâyz tháo tzunz ziêm làn xịp miênz miền nhây pliaoz liều cáp kuaz xíp láng miênz. Gang hít múa tỏi tháo ziệt nom mỉu ziêm láng, làn xịp miênz miền sẽ xíp miênz kếu nghìn nhiếu hiuz ên coz tào miênz ziêm hiáng quýa hả puz hẩu pun láng miền tuz pành on, xiêuz mảng cành tzuống mayz liều kềm oz tzấu vải... Xiàng hiáng anhz tzíp xiêuz mảng múa tỏi, chiều pun bliủng hỏ, diéo phái, cành tzuống xiều xềnh thamz. Nayz bez tìu vuồn hoá cáp tồm tzuống ừu miền ziêm nayz kếu tỏi.

Gang hít xíp miênz tziáng, coz  chà tình sẽ plaiz ziệt làn miền thzấy huyên liều chiều pun chà tình hayz làn tồng lống hênz, tzấu nhản tzỏn tuz nhàn tzìn. Gang nải múa tỏi anhz duốn làn xịp miênz miền nhây pliaoz liều nhản oz, hốp tiuz. Miền cố congz coz tìu câuz, phính miền nhây vuồn hoá, ziềm lám. Ziểm thzình nin bez tháng ca, páo dung, diẻo coz nhủng ờ diẻo còn ziều... Khờ lểnh thuất, hayz chà tình mài ông cú ma vuaz pung muất sấy, lẩu bez xành phấy hoi sẽ tzấu bốm háng muổn ông cú duốn nhản dờ hấy kếu chà tình. Cú Bàn Thị Xuân, ziêm Suối Khem láng, Phiêng Luông xía, Mộc Châu guyển, Sơn La xanhz pun hiuz: Ziết bez hiàng chêz hang, ưz quânz hayz hiáng cú tồng ói tháo dờ hấy, nayz bez dủn liều cú kếu múa tỏi anhz tzuz pháo xin coz ziểm lui hấu duổi hải liều diẻo thzun, tzíp dờ hấy kếu múa tỏi láng tẩy:

Hoi xành lụa, múa tỏi ừu miền ziêm Mộc Châu Sơn La sẽ thuất lình tzấu cồng pâu kếu hiêuz hamz xiàng haíng cào chom pêuz, hồng phuz./.