Điéng nhản piêuz phún tỉnh chá tzìn nhnàng khzun ziêm đao chủi Lai Châu

           Ngay ziêm lùng đom diêuz, Ma A Kỷ bua y mhuôngz, ziêm Sáy San 3 láng, Nùng Nàng xía, Tam Đường guyển, Lai Châu sanhz hả đam ngiu kếu cắt gòa pháo tóng tzấu nhản phát plieoz liều tháo tzún mảng cấu vỉnh lì tỏng piêuz.Có Ma A Kỷ congz, vỉnh lì tỏng piêuz tuz tzuống ziêm tấy đao tzuống đèng đòi ziêm nhnáng 2015, can dự án phát héng đéng nhản piêuz ôn đới ziêm guyển kếu tuz pong thính 100% đèng zeng, puấn ăn. Gang 3 nhnáng tzuống, vỉnh lì tỏng piêuz hả kez tuz piêuz kếu puột mải tuz chá hang díp khzàm dủn tỏi kếu tzuống đèng đòi, lái nải nhnáng 2021 có hả coiz thiuz lềm lỉu tấy đao tzuống cờ mẹ, tzuống đèng đòi quýa tzuống lì tỏng piêuz tháo ỳ tzản chà tình hả tzuống tuz quýa đảng 300 tzùng lì tỏng piêuz.

          “Ỳ tzản chà tình mài quýa đảng 300 đéng tzùng lì tỏng piêuz kếu 100 tzùng hả kez tuz piêuz, piêuz tồng duổi kếu kít. Ỳ tzản chà tình tồng lổng khzá mảng cấu liều ói nayz canh piêuz cào hô kếu cào duổi thính chà tình mài nhuồn xiêu òn tỉnh”.

          Bez huaz chổm ziêm láng, khzàm nhnáng tzuống cờ mẹ, đèng đòi, nhnáng 2018 chà tình có  Ma A Phử, ziêm Sáy San 3 láng, Nùng Nàng xía tồng tuz chính quyền tẩy pung pong thính 50 tzùng piều chào tzụa diêuz. Gang 3 nhnáng đéng pun kez piêuz, mảng puột chá tzìn nhnàng khzun hang díp khzàm dủn tói kếu đảng, chà tình có hả quyết định coiz thiuz tấy đao tzấu đẩy, chà tình nhây sỉ quýa tzuống piều chào kếu lì tỏng piêuz.

          “Ziaz nhây chà tình hả tzuống tuz quýa đnảg 50 tzùng đảng hải kếu ỳ tzản tồng hả tzuống thim pầu hang tấy đao tzuống pongz 1 ha. Ỳ tzản hả mài 50 tzùng đéng hả xiêu duấn 30-50 tzỉu nhàn gang hít khzuất lỉu nhàn con. Ỳ tzản chà tình coz đuông tháo tzún mảng cấu, an puấn liều mài chất lượng  kếu puz lống xiều xềnh ziêm nhnáng 2024”.

          Nùng Nàng bez xía pliến tẩy 3 ziêm Tam Đường guyển, Lai Châu sanhz kếu tồng bez tẩy pung đảng hải tzuống sấy coz nhủng đéng nhản piêuz ôn đới.  Ziêm tấy đéng nhản piêuz on đới tuz pong thính can dự án đảng hải, tháo ỳ tzản xía hả tzùn thông, tzùn búa múa tỏi miền màn tzuống tuz quýa đảng 60 ha kếu hả mài  pongz 30 ha đéng nhản piêuz pun xiêu. Can chính quyền xía nhây phún tuz, coz nhủng đéng nhản piêuz ôn đới dênhz họp kếu coz nom khzáng lùng tzẳng, đào thâuz ziêm tẩy pung.

          Ông Ngô Văn Sĩ, Phó chủ tịch UBMM Nùng Nàng xía, Tam Đường guyển pun hiuz, tấy đao tzuống đéng nhản piêuz ôn đới ziêm tẩy tào, ziết bez lì tỏng piêuz ỳ tzản phát hég lống, piêuz hô, duổi kếu cam làng. Liều lì tỏng piêuz phát héng òn tỉnh kếu tò duấn nhuồn xiêu pun múa tỏi miền màn, chính quyền xía đuông plúi họp kếu cơ quan chuyên môn ziêm guyển tzùn thông búa múa tỏi miền màn kỹ thuật mảng cấu kếu bùng kenh pẻnh liều puz lống chất lượng tồng hnang xiều xềnh sèng canh.

          “Nùng Nàng xía ỳ tzản mài ponz 47 ha, ziêm nải mài pongz 23 ha hả kez tuz piêuz. Quýa phún tỉnh nayz bez nhủng cành tzuống mài chá tzìn nhuồn xiêu hang pun múa tỏi miền màn. Ziêm coz nhnáng quýa chính quyền xía hả tháo tzún tzùn thông pun múa tỏi miền màn liều mảng cấu lống tấy đao tzuống lì tỏng piêuz hả tuz plièo kuaz pong thính; chuổng nải ziêm nhnáng 2024 nayz xía hả plúi họp kếu phòng Nông nghiệp guyển khzấy liệp mô hình VietGap pun lì tỏng piêuz liều pầu hang pến piêuz  nhnàng khzun tồng hnăng nhuồn xiêu pun múa tỏi miền màn”

          Biển duấn đào thâuz, lùng tzẳng, tháo ỳ tzản Tam Đường guyển hả phát héng tuz pongz 400 ha đéng nhản piêuz ziêm coz xía tẩy hang hnăng: Tả Lèng, Hồ Thầu, Giang Ma, Nùng Nàng, Sơn Bình can húng tzấu khzuất hòng húa tháo tzún. Liều pầu hang chá tzìn nhnàng khzun, chính quyền coz xía đuông tháo tzún tếnh pêz phát hengs, kếu phát héng ziều mảng can thóng pièng piêuz.

          Ông Hoàng Đình Quân, Giám đốc Trung tâm dịch vụ tzấu cành tzuống Tam Đường guyển congz, tzèng guyển ỳ tzản mài quýa đảng 1.100 ha đéng nhản piêuz, ziêm nải đéng nhản piêuz bez khzăm. Tìu sỉ to đéng nhản piêuz ôn đới pịa tzuống pến pliến tẩy tháo tzún thiuz coz nhủng cành tzuống mayz mài pến piêuz nhnàng khzun hả cáp puẩn tzấu tzéng đề án phàn cơ cấu nghành nông nghiệp ziêm tẩy pung.

          “Lùng tzẳng ziêm  guyển họp kếu tấy paz nhủng đéng nhản piêuz kếu ỳ tzản ziêm tấy paz xía tẩy hang họp kếu  đéng nhản piêuz ôn đới hnăng lì tỏng piêuz, piều chào, piều hleng. Kếu coz nom khzáng ziêm guyển hnăng nải, Phòng Nông nghiệp Phát triển nông thôn tồng hnăng Trung tâm dịch vụ tzấu cành tzuống khuýn búa kếu múa tỏi miền màn lìn kít kếu mải piêuz. Kếu coz nom khzáng hnăng nải tồng hểu coz hợp tác xã, doanh nghiệp pịa ló hiuz, ziêm nải thính múa tỏi miền phát héng lống vuônz kếu nhuồn xiêu òn tỉnh liều coiz thiuz sấy tzẳng”

          Coz  pliến tẩy tzuống đéng nhản piêuz ôn đới, hnăng lì tỏng piêuz, piều chào, lì tỏng piêuz hả khoi khzuất húng mình seng ziêm hít tzấu cành tzuống, thính coiz thiuz nhuồn xiêu, tẩu công tzấu òn tỉnh pun múa tỏi coz phính miền ziêm tẩy pung khzáo tếnh pêz phát héng lống vuônz ziêm coz láng tẩy hang./.

Khắc Kiên- Thu dịch

Chaoz tzuống lay, cấu tồng há lay

Múa tỏi thiên hắm! Tồng há đao ham, tùi buỷng buônz kềnh hẩy pun thàm nhủng canh hiéng xiếp, ngạt vải lay thói. Hanzg nảy ói bùng tanzg tuz cnah máy ngạt tồng há lay bua chuổng loz hiuz tzía tìu chaoz gang nayz.

          Đao tzuống lay: đao tzuống lay bez  kênz tóng đoa hang, máy puồng vuôm tziếm. Cờ hên nảy tzụ lày lống đao máy pun maiz pháo xiếp. Lổng màng cômz phai bez tzấu khzong cômz lay, hangz nải lai pháo cào xiếp, cào lống, máy càm día buỷng liềm vải lai.

Tzièng hổ tzuống: Tziểu can lùng tzảng bez bua kênz hòi nhỉa tzuống lay, há lay pun họp lấy  ximz tùi buỷng, thuất lổ tzấu vải, hòi nhỉa tzuống bez chuaz há tháo 12 há, tzuống từng nhủng lay bez bua tzấu bầu tzuống pun họp lấy.

Tói kếu sộp, quà vuôm, phàn tziu, tzìu tòng bez tzấu bầu hô, tzấu bầu diêuz canz hít lùng máy cành chuôngz bez tzuống diêuz.

Coz nhủng cành tzuống mải tuz chá hangz: qua tzuống ziêm pièo lưới, quà vuôm, coz nhủng pièng…bez tzấu pièo lưới cômz.

Tói kếu coz nhủng lay tuz nhản diêuz hangz lày chái, lày chái zang bez tzấu luống hang, tzấu tóng cômz phai bez tzuống pièo lưới ximz buỷng liềm vải lai.

An puốn họp từng nhủng lay

Tói kếu lay nhản nòm tuz nhản diêuz hangz lày chái bez an puốn tzộ.

Coz nhủng lay hangz lày chái cômz, sup lơ..an puốn cào thamz.

Kỹ thuật cômz nilon

Nilon cômz bez lổng màu pẹ, 1 ziểm, quyanzg 1,2-1,4 thiz. 1 sào cômz 10-15 chan nilon.

Chaoz tzấu: tzuống tổng nít luống, thiíp đô 15-10 puôn; tzuống tổng nhát tziệt cômz nilon. Hít tzấu khzong cômz  tzụ tìm nilon gzỉa luống , ziệt pung đào liệu đez thuất 40-50 puôn.

Cấu lay: Múa tỏi há lay hít nhiệt độ 15 độ C táo pháo. Gang nảy tzoz bièo gzaoz cômz lày con bùng tangz chuôngz. Láy nảy ói lay lống xiếp bez tzuống ziêm pièo lưới , pièo màng, bùng tangz tuz xong nám vải lay.

Bùng tangz canh ngạt lay: Tồng há lùng chuôngz, gai láy nảy thàm nhủng cnah hiéng xiếp tzấu vải lay. Lấynỷ múa tỏi lẩu tzụ mình mảnglay hiuz canh ngạt bez phuz đia diêuz. Phú đia can chaoz búa họp lấy, mayz phú pờ lạt thamz./.