Xíp kềm miênz – xiêuz mảng pliến tẩy kềm Nà Hẩu

Nà Nẩu bez xía ziêm pờ đống pliến tẩy xiêuz mảng thiên nhiên Nà Hẩu, Văn Yên guyển, Yên Bái xanhz. Xía quangz quýa đảng 5.600 hecta, ziêm nải kềm càn thuất quýa đảng 4.500 hecta. Kềm hangz nom pliaoz chuổng pun quýa đảng 500 huaz pẹ mìu miền kếu quýa đảng 2.500 làn miền khuz. Quýa hòng pez hiáng tziàng kếu kềm, múa tỏi pẹ mìu miền ziêm nayz hả mài coz quồi tỉnh duốn xiêuz mảng kềm tuz tồm tzuống ây can. Ông Sùng A Xà, ziêm Bản Tát láng, Nà Hẩu xía pun hiuz, kềm thongz bliủng diáo, lổ quát pun miền màn, mài vuôm pun múa tỏi hốp, vuôm tố pun lình tẩy. Xiêuz mảng kềm lống bez xiêuz mảng pun múa tỏi tuz chom pêuz. Lái nải múa tỏi ziêm nayz chuổng hiêuz xiêuz mảng kềm can coz quy ước, hương ước:

“Can pẹ mìu miền nhây ziềm lám bez lồ hoi mài ziềm lám xíp kềm miênz. Hòng hiáng xịp miênz miền sẽ tzấu phát liêù xiêuz mảng kềm, xiêuz mảng nhuồn vuôm. Hangz congz miền pám tzụ, cói vải kềm sẽ pút pảnh”.

Lái ziềm lám xiêuz mảng kềm, mảng kềm bez tồm tzuống nhây nom pliaoz chuổng, lái nải hayz láng ziêm Nà Hẩu tồng mài ziệt pliến kềm cấm, mài thzàm nhủng điáng quối, 72 nhủng kềm oz, 240 nhủng nọ, ziêm nải thzàm nhủng tuz phiaz pịa Việt Nam kếu lùng điaz nhây sâu hangz chung, chiếp, coz nhủng binh, tổ...

Tzía hoi nayz, pẹ mìu miền ziêm Nà Hẩu nhây ziềm lám xiêuz mảng kềm đuông tuz Văn Yên guyển, Yên Bái xanhz tzấu quangz pến vủi dờ hấy kềm cáp kếu phát hiáng ziều diảo sinh thái. Cú Lã Thị Liền, Phó Chủ tịch Uỷ ban miền màn Văn Yên guyển, Yên Bái xanhz pun hiuz: Cunz tháo hoi gang hải pịa tzì há bua miền nhây hoi, coz láng tẩy ziêm Nà Hẩu xía anhz duốn kềm ziêm láng liều xíp kềm miênz:

“ Dờ hấy xíp kềm miênz liều tzùn thông pun miền màn Nà Hẩu càn congz, miền màn Văn Yên càn congz ziêm hít xiêuz mảng kềm, tzùn tháo khezm iền liều phát hiáng ziều diảo ziêm tẩy pung”.

Ỳ hiáng xíp kềm miênz ziêm Nà Hẩu tuz tzấu cấp guyển pịa phà há kếu thzàm tìu xỉ, hangz xíp kềm miênz, hâuz xiêuz mảng kềm kếu pẹ mìu miền nhản dờ hấy kềm, pẹ mìu miền nhây họp hây, sái kếu biểu diễn coz nhủng ờ diẻo còn ziều, pẹ mìu miền nhây dung ca...

Can múa tỏi Nà Hẩu nhây quồi tỉnh, gang hít xíp kềm miênz, coz láng tẩy sẽ kỉng 3 hoi mayz tuz pịa kềm cói điáng, mayz tuz tò nòm menh ziêm kềm duốn pliaoz, mayz tuz mình ló bỉe, mayz tuz púng lỏng tào xanh... Kếu nayz tìu chaoz, miền màn kếu chính quyền, quàn kiểm lâm lẩu plúi họp kếu tỏi xiêuz mảng kềm cào lống, coz dủn cói vải kèm, puaz kềm tzấu đẩy, tho piên kềm húa tỏng lấy zả tuz hiuz thuất kếu bùng tangz hình tziàng hổ. Lái nải thzàm hiáng quýa, kềm càn thuất ziêm Nà Hẩu xía lẩu tuz xiêuz mảng lống, xía mài puổn cômz cóm kềm tuz 90%./.

Thừa Xuân VOVTB – Biên dịch