Puz chiênz phính miền tzộ nhây dảng: Tzụ tzùn pun ziểm miền lún
Ỳ tzản Việt Nam mài 53 phính miền tzộ, ziêm nải mài 27 phính miền mài dảng phiaz. Hangz chàn Thái, pờ ây, Hoa, Khmer, lờ on, pẹ mìu, Gia Rai, Ê Đê, Ba Na, Xơ Đăng, Cơ Ho, Chăm, M’nông…
Ziêm thzàm hiáng nayz, Đảng kếu pliào kuaz tồng hangz thzàm tẩy pung hả mài thzàm tìu chaoz puz chiênz coz phính miền nhây vuồn hoá, ziêm nải cấu tháo coz phính miền tzộ nhây vuồn hoá. Tzính phâuz nhây Nghị định 82/2010 hả quồi tỉnh tìu xỉ záo kếu congz phính miền tzộ nhây vả ziêm coz cơ sở záo pủi phổ thông, trung tâm giáo dục thường xuyên. Đề án puz chiênz coz phính miền VN nhây vuồn hoá tháo hiáng 2020 tồng cấu tháo tìu xỉ tzấu tzính sâu tzùn búa múa tỏi congz bua phính miền nhây vả. Nhây bez tziều tình phát hiáng đuông tzấu thzàm phính miền nhây vả congz puồng mất. Tìu xỉ puz chiênz coz phính miền tzộ nhây vả congz, dảng phiaz tzấu can thzàm tìu chaoz, ziêm nải tzùn záo pun ziểm miền lún bez tìu khziếm liều puz chiênz coz phính miền nhây vuồn hoá.
Ziêm Nghệ An, thzàm hiáng quýa, phìn xanh – nghẹ nhiền Sầm Văn Bình hả mài thzàm cồng tềnh ló hiuz, biên soạn, pun thuất thzàm puônz sâu quối duốn chàn Thái miền nhây dảng. Ông hả záo thzàm lớp chàn Thái miền nhây dảng phiaz. Cú Lô Thị Mai ziêm Tam Hợp xía, Quỳ Hợp guyển guyền hâyz hít bua phính miền nhây dảng tuz puz chiênz. Lái nải cú hả búa tòn chuôiz mình tộ lái phìn xanh Bình záo:
“ Muống phìn xanh Bình bez Châu Quang miền, hiuz thzinh chàn Thái miền nhây dảng, zia muổn duốn záo pun tòn chuôiz hiuz tuz ông te nhay dảng. Zia nhây tòn chuôiz phùn phaz hiuz chàn Thái nhây dảng, zia kềnh guyền hâyz”.
Ziêm tẩy hang Nặm Ét ( Quỳnh Nhai guyển, Sơn La xanhz), phìn xanh Điêu Thị Hính, chàn Thái miền tuz hiuz tháo bez 1 làn miền líu hiêuz tzùn záo chàn Thái nhây dảng phiaz kếu vả congz pun cán bộ, họ xanh ziêm tẩy pung. Thzàm làn họ xanh hả hiuz hiuz phiaz, tộ chàn Thái miền nhây dảng. Quàng Thị Điệp, họ xanh lớp 6, họ tòng Tiểu học kếu THCS Nặm Ét xía, Quỳnh Nhai guyển pun hiuz;
“ Phun tộ phìn xanh Hính záo chàn Thái nhây dảng tuz 3 hiáng nhạ, ziêm hiáng tộ lớp 3 tháo lớp 5, ỳ tzản hả hiuz tộ, hiuz phiaz. Phun hái tộ chàn Thái nhây dảng tồng hẩy, phun nhây te ma mayz hiuz chàn Thái nhây dảng, phun sẽ záo pun”.
Sóc Trăng mài 92 nom mỉu Khmer bez hả mài 80 nom mỉu khoi lớp záo phính miền nhây dảng. Cunz tháo hạ cuối, coz làn phun Khmer miền ziêm Sóc Trăng anhz mình tộ dảng lái coz làn sư ziêm mỉu záo. Ziết bez lớp khúng khoi hít tháo thóng hạ cuối, sư sãi bez phìn xanh, nhây bez lớp tộ kềnh lống. Ziêm nayz, coz làn phun tuz puồng tỏi, ziết bez hiuz tộ, hiuz phiaz bua phính miền nhây dảng. Dương Thị Diễm My ziêm Mỹ Phú xía, Mỹ Xuyên guyển pun hiuz:
“ Zia ói tộ Khmer miền nhây dảng. Zia tháo nayz tộ tuz 3 thóng hạ cuối nhạ, ỳ tzản hả hiuz tộ hiuz phiaz”.
Tình hạ cuối tháo mỉu tộ Khmer miền nhây dảng hả mài lào nayz. Liều záo kếu tộ dảng cào lống, coz nom mỉu mình mượn họ tòng tiểu học nhây khzống pliaoz liều záo. Phìn xanh Lê Thành Thái, Phó hiệu trưởng họ tòng tiểu học Thạnh Phú 3 pun hiuz:
“ Thóng hạ cuối, họ tòng zả liều 2 – 3 khzống pliaoz liều pun coz làn sư záo dảng, liều pầu hang hiều tzòi duốn Khmer miền nhây dảng pun cù ngoà phun. Coz làn họ xanh hả hiuz tộ hiuz phiaz”.
Mayz khúng tồm tzuống chàn Thái phai bez Khmer miền, bez lềm líu coz tồm tzuống phính miền tzộ khờ lểnh ziêm tồm chà tình coz phính miền Việt Nam, tzùn záo coz phính miền nhây dảng phiaz bez tìu khziếm, tuz Đảng, pliào kuaz tẩu khzáng cấu tháo./.
Thanh Tâm – Biên dịch
Viết bình luận