Ồng Ayăi là cau lơh broă sa jak ngan tàm ƀòn K’Tu, sàh Kon Gang, kơnhoàl Đăk Đoa, càr Gia Lai pà gĭt: nam do kơphê, sầu riêng drờm geh kàl tơnhào, tăc geh giă, làng bol brơn brài ngan. Mìng is hìu bơnhă ồng dê geh 700 tờm sầu riêng sơntìl Monthong, cồng nha lơh geh rlau 30 tấn, tăc mờ giă 80 rơbô đông dùl kĭ, lơh geh rlau 2 tơmàn đong. Ờ mìng is hìu bơnhă ồng Ayăi lơm, uă hìu bơnhă tàm ƀòn K’Tu kung geh priă lơh lơh geh uă bơh plai sầu riêng mờ kơphê, pơn yơu bè: hìu bơnhă ồng Kôch, bi Quý, halà bè hìu bơnhă bi Hý... ndrờm geh priă lơh geh rlau 1 tơmàn đong bơh kơphê, sầu riêng lơm. Hìu bơnhă lơi kung neh bĕ lài tơnờm tàm hìu, iar tàm wàng, blơi tai dồ ết phan sa, dà hùc... nàng tam pà bal bơta chờ hờp tơnơ̆ dùl nam lơh broă. Ồng Ayăi đơs: “Nam do kơphê geh giă, lơh sa kung ƀuơn ngan rlau, tài bơh giă kơphê gơguh uă, hìu bơnhă gŏ chờ hờp rlau. Tờm chi sa plai, kòi sre kung geh kàl tơnhào geh giă sơl. Sền bal là bơta chờ hờp uă rlau tai. Sa tềp tus hìu bơnhă bơyai Sa tềp bal mờ oh kòn kòn sau, kung geh iar, ada, sa chờ bal sơnam pa”.

Ƀòn K’Tu tŭ do geh 270 hìu bơnhă, jơh ală cau ndrờm là kòn cau Bahnar, geh tus 99%. Ƀòn geh pơgăp 2 rơbô lồ ù broă lơh sa suơn sre, uă ngan là tam tờm chi jŏ nam bè kơphê, kao su, tiêu. Làng bol tàm ƀòn neh lơh bal tam 400 lồ kơphê jat jơnau sồr 4C, tam tiêu sàng goh mờ is ồn là ngui broă lơh tam sầu riêng tàm bơrlŭ bal tàm suơn kơphê. Uă hìu bơnhă geh priă lơh geh pah nam bơh bàr pe rơhiang tơlak đong tus bàr pe tơmàn đong. Wă rò Sa tềp nam Ất Tỵ tàm nùs nhơm brơn brài, ồng Nô pà gĭt, nam pa do hìu bơnhă lơh geh rlau 1 tơmàn đong bơh 4 lồ kơphê:“Sa tềp nam do ờ mìng hìu bơnhă añ lơm mờ làng bol tàm ƀòn cau lơi kung brơn brài tài bơh kơphê geh giă. Sa tềp bơtòm tơrgùm hìu bơnhă, sa bal ñô bal, pơndờm pơnđiang bal lơh ngan lơh broă sa nàng rài kis bơtàu tơnguh rlau, tài bơh lài do kal ke bòl glar uă ngan rao. Ưn ngài Dà lơgar sền gròi, lơh geh ală bơta ai làng bol bol añ in geh rài kis hìu bơnhă tŭ do kơ̆ kơl jăp”.

Mò Ranh, kwang bàng Niam chài- Mpồl bơtiàn sàh Kon Gang, kơnhoàl Đăk Đoa, càr Gia Lai pà gĭt jơh gùt xã geh 5 thôn, ƀòn, mờ mờr 1 rơbô 120 hìu bơnhă làng bol, rlau 4 rơbô 440 nă cau, tàm hơ̆ làng bol jơi bơtiàn dồ ết nă cau geh rlau 690 hìu bơnhă, uă ngan là kòn cau Bahnar. Ală broă lơh, broă dong kờl gơwèt mờ làng bol sùm geh gàr niam, ngan là broă sền gàr rài kis tàm dơ̆ Sa tềp bơhiàn Dà lơgar:“Tơl dơ̆ Sa tềp, ală cau geh màng mờ Dà lơgar ndrờm geh Dà lơgar pà phan Sa tềp den hìu lơi ndrờm geh Sa tềp, chờ hờp nam pa. Ală hìu bơnhă rƀah, kal ke den kung geh gơnoar atbồ tiah do dong kờl phe, bung mi, ƀañ kèo, tơngi.. nàng jơh tơl nă cau ndrờm geh Sa tềp chờ hờp, ram mhŭ, ờ gŏ lời dồ nă cau lơi ờ geh Sa tềp ờ”.

Ală phan pà Sa tềp bè: phe mbar, ƀañ kèo, tơngi mờ priă mat geh jàu tus tàm tê ală hìu bơnhă geh sră dong kờl Dà lơgar, tơngŏ nùs nhơm “Hùc dà kah tô dà” bơh jơi bơtiàn Việt Nam dê. Ồng Blưch, 66 sơnam, cau geh màng mờ Dà lơgar, pà gĭt: “Ưn ngài Dà lơgar, ală nam pa do sùm sền gròi, dong kờl ai hìu bơnhă in. Hìu bơnhă añ là hìu bơnhă cau ling chơ̆t màng, den pah nam tàm dơ̆ Sa tềp ndrờm geh pà phan, geh priă mat 500 rơbô đông, den ƀòk ngòk, dà màn, ƀañ kèo... Kơnờm bơta dong kờl do hìu bơnhă geh dơ̆ Sa tềp tơl làm rlau tai, geh tai biăp hìu bơnhă tam is, iăr ròng is, tŭ oh kòn kòn sau tus còp, chờ hờp Sa tềp gŏ chờ hờp ngan. Ưn ngài Dà lơgar sùm sền gròi tus bol añ”.

Tus còp sàh Kon Gang tàm bồ nam pa 2025, ồng Đinh Ơng, Phó Củ tịc Anih duh broă Làng bol kơnhoàl Đăk Đoa, càr Gia Lai chờ hờp iăt jơnau yal, tàm nam do, sàh neh gơmù rlau 70 hìu bơnhă rƀah. Geh 8 hìu bơnhă kal ke geh dong kờl priă lơh hìu. Is ồn, bơta lơngăp lơngai cíñ trị geh gàr kơ̆, làng bol tam klăc bal, sơm bat tê bal bơt bơtàu ƀòn lơgar pas niam:“Sàh Kon Gang là tiah 2, lài do làng bol kal ke ngan, tài bơh ờ gĭt broă lơh sa. Mơya tŭ do làng bol neh gĭt ngui bơta chài  măi mok tàm lơh broă sa, den tàng rài kis lơh sa bơh làng bol dê rơ hời bơtàu tơnguh. Sa tềp nam 2025 do kơnờm kơphê, tiêu... gơguh giă uă, rài kis làng bol geh bơtàu tơnguh, Sa tềp kung chờ hờp rlau. Chờ hờp rlau là làng bol sùm tam klăc bal, gàr kơ̆ lơngăp lơngai rơndăp tăp sèng tàm tiah do dê”.

Geh bơta sền gròi bơh Đảng, Dà lơgar, bơta đơng lam kràñ bơh gơnoar atbồ tiah do, mờ lơh ngan sùm bơh làng bol dê, lơh sa- mpồl bơtiàn tàm sàh Kon Gang, kơnhoàl Đăk Đoa, càr Gia Lai neh geh uă bơta tam gơl; rài kis làng bol sùm geh bơtàu tơnguh. Dùl nam pa tai rê tus tàm ù tiah điơm gơs tài bơh sầu riêng mờ kơphê. Bơta ƀô thồm bơh kơphê, bơta lơngồt bơh sầu riêng dê neh mờ gam cèng wơl rài kis hờm ram ai làng bol sàh Kon Gang in.