Ngai lồi poh, tàm tiah tơnau re dà Hìu kơnòm dềt càr Dăk Lăk hô hơng rlau mờ ngai bè ờs. Sap đơs nhơl ñiŏ mpoong tàm bơrlŭ bal mờ bơta ntas re dà tŭ mờr 100 nă kơnòm dềt chờ ngan tus bal broă lơh nhơl bơdìh mờ tơngume “Rcang lài kơryan bŭ dà mờ rềs àr sồt să ai kơnòm dềt in”. Oh Nguyễn Phan Phương Linh, 12 sơnam, ơm tàm sàh Ea Knuêc chờ hờp pà gĭt:“Bơh ală ơdŭ bơto re dà mờ geh pơlam tàp bè ală bơta chài mờ tơnau dà den oh gơ lơh là să tờm he neh pin dờn rlau tŭ mù tàm dà mờ gĭt geh ală bơta chài nàng sền gàr să jan mờ bơyô tàm tiah dà dê”.

Ờ mìng tàm tiah anih tờm lơm, ală broă lơh bơto rê dà, rcang lài kơryan bŭ dà gam geh rề ơnàng bè ală tiah sar lơgar ngài bơh càr Dăk Lăk dê. Tàm sàh Ea Mdroh, tàm kàl rơlô bơkang nam do, Mpồl Tài mpồl oh kờñ gơboh (gơwèt broă lơh dong kờl is dà lơgar tàm tiah Tây Nguyên) neh lam lơh 2 dơ̆ bơto re dà ờ sa priă mờ ală ơdŭ bơsram geh bơyai lơh tàm thôn, ƀòn tơn. Bi Mai Văn Chuyền, Atbồ Mpồl pà gĭt, mờ broă lơh lam tơnau re dà trờn lam bă tiah rê tus ù tiah làng bol ơm kis, tàm 5 nam do, Mpồl neh pơgồp bal mờ gơnoar atbồ ƀòn lơgar mờ Đoàn ơruh pơnu ală sàh, bal mờ bơta dong kờl bơh ală cau geh nùs nhơm niam bơyai lơh bơto re dà ờ sa priă ai kơnòm dềt in: “Ơdŭ bơto re dà ờ mìng gơ hòi gơ jà kơnòm dềt tus bal lơm mờ gam geh bal bơta sền gròi bơh mè bèp, tus bal tàm ală dơ̆ lơh jat ală bơta chài dong kờl bơh sơn rờp tŭ gŏ cau gơtìp bŭ dà. Ală bơta gĭt wă do geh kwơ uă ngan mờ di tŭ ai mè bèp mờ làng bol ƀòn lơgar in. Bol añ kơ̆p kờñ là rơ̆p dờp geh uă bơta sền gròi bơh mè bèp, ală kơnòm dềt mờ jơh bal mpồl bơtiàn dê tus broă tàm sơm bat tê bal, rcang lài kơryan bŭ dà”.

Ờ mìng bơto bơta chài lơm, ală ơdŭ bơsram do gam là tiah nàng kơnòm dềt in pơlam tàp pràn kơl dang să jan, bơta pin dờn, tàm tơrbŏ bal ală bơyô, dờng pràn să jan mờ pleh ngài mờ ală phan điện tử tàm ală ngai kàl rlô bơkang duh trơ ồl. Is ồn, mờ ală broă tus bal rềp mềr, ai kơnòm dềt lơh cau tờm, ală cau pơgru bơto bơta chài kis neh dong tŭ bơsram sơlơ gơ kờñ mờ geh cồng nha rlau tai. Bi Phạm Ngọc Anh, cau pơgru bơto bơta chài kis tàm sàh Krông Ana, càr Dăk Lăk tam pà mờng chài rơ̆ ru bơto re dà:“Gơwèt mờ rơnàng do ală kơnòm dềt mìng kờñ nhơl chờ lơm mờ tŭ chờ den ală kơnòm dềt rơ̆p gĭt mhar ngan. Lài mờ tŭ mut tàm tŭ bơto, añ rơ̆p lam ală kơnòm dềt lơh hô hơng lài nàng kơnòm dềt hơ̆ in sơnđờm gơ mut bal, ală kơnòm dềt rềp mềr mờ añ mờ ală kơnòm dềt rơ̆p sền gròi tus jơnau bơto bơh añ dê. Tơnơ̆ tŭ tam pà bơta gĭt wă tơrgùm bal jơh den añ rơ̆p tơm bơh bơr mờ ală kơnòm dềt hơ̆ mờ broă lơh jà ală kơnòm dềt đơs wơl jơnau bơto nàng sền gĭt ală kơnòm dềt hơ̆ neh gĭt halà ờ jơnau bơsram mờ lam lơh ală broă lơh chờ mờ ngan ngồn”.

Jat tơrgùm kờp, tàm 5 nam do, càr Dăk Lăk neh cih dờp mờr 300 nă kơnòm dềt chơ̆t tài bơh bŭ dà. Mìng is bơh bồ nam 2025 tus tŭ do, càr kung neh gơlik geh mờr jơ̆t dơ̆ rềs àr nđàc sơngĭt ngan, uă ngan cau gơbàn chơ̆t là kơnòm dềt tàm tiah ƀòn lơgar. Bơh ală ơdŭ bơsram hô hơng kềng gah tơnau dà tus ală dơ̆ bơto pơlam bơta chài tàm tiah ƀòn lơgar tơn, tơl broă lơh, tơl jơnau bơsram, tơl kơnòm dềt geh rcang bơta chài gĭt rơ̆p pơgồp bơnah ai ală kàl rơlô bơkang lơngăp lơngai rlau, wil tơl rlau tàm tiah sar lơgar ngài bơh càr Dăk Lăk dê.