Ală broă lơh rơcăng sơndră kòp bơtờp tàm sur

VOV4.K'Ho- Ală nam do, kòp bơtờp tàm sur gơbàn kal ke ngan gĭt lơh tàm uă càr mờ ƀòn dờng tàm jơh gùt lơgar. Broă lơh tơrlòng lài ròng phan geh tơnau mờ wàng ròng jăt broă lơh sền gàr siñ họk gam gơ gơs là gùng dà niam ngan tàm broă ròng phan, mờ ală bơta is rơmis bơh broă lơh dê.

- Sền gàr siñ họk là ală broă lơh bơta chài kơryan lài mờ kơryan bơta lơh bơtờp bơh phan gơdram kòp dê tus phan ròng, kòn bơnus mờ ală phan kis mờ tiah ơm kis. Nàng gàr niam sền gàr siñ họk kờñ pal lơh jăt ală bơta pal jăt tơnơ̆ do:

1. Lơh jăt broă ơm yah ngài mờ gròi sền

Tiah ròng phan geh pơngàr pal ơm yah ngài mờ tiah làng bol ơm kis, gùng lòt rê tờm.

Ơm yah ngài đah ală tiah ròng sur dam, sur me, sur kòn, sur lơh puăc mờ ală phan ròng ndai.

Rơndăp ơn kƀàng yal bơto pơlam, kƀàng kơryan, jơnau cih tơngume bơto pơlam tàm ală tiah ròng phan. Gròi sền jơh ală cau lik, mŭt tàm tiah ròng phan.

Gròi sền sơntìl: Blơi bơh ală anih lơh sơntìl geh anih lơh loh làng, neh geh cĭt vaccine rơcăng sơndră kòp wil tơl. Lơh jăt broă ròng ơm yah ngài jăt jơnau sồr (14 ngai lài mờ tŭ tơmŭt bal tàm mpồl).

Gròi sền rơndeh jun pơndiang, sơntìl, phơng sih, sơnơm sền gàr phan tam, phan ngui măy mok lik, mŭt tàm tiah ròng phan.

Gròi sền phan sa, dà hùc.

- Kơryan phan brê, tu kràs mờ phan ròng ndai mŭt tàm wàng ròng.

2. Jùt ràu lơh sàng goh

- Jùt ràu, lơh sàng goh bơnàng wàng, kơlik, gŭ lơh mờ chi, phan ngui ròng phan.

Ờs mờng pah dơ̆ jùt ràu sàng goh jơh tiah ròng phan.

- Jùt ràu lơh sàng goh, ƀồm sơnơm lơh kloh khuẩn, lời gời wàng ròng tơnơ̆ pah dơ̆ ròng.

3. Ƀồm sơnơm lơh kloh khuẩn

- Ờs mờng pah dơ̆ ƀồm sơnơm lơh kloh wàng ròng mờ tiah gùt dar dùl dơ̆ dùl poh. Dilah geh kòp bơtờp lơh jăt broă ƀồm sơnơm lơh kloh khuẩn jăt jơnau bơto sồr bơh anih lơh sơnơm phan ròng dê.

- Ƀồm sơnơm lơh kloh phan ngui, rơndeh rơndồ, phan sền gàr lơh broă lài mờ tơnơ̆ tŭ ngui.

- Phan ngui lơh sơnơm phan ròng pal geh ràu goh mờ lơh kloh khuẩn dipal lài mờ tơnơ̆ tŭ ngui.

- Pal jùt ràu sàng goh lài mờ tŭ ƀồm sơnơm lơh kloh khuẩn. Ngui dà sơnơm lơh kloh khuẩn dipal (di khà sơnơm, di tơngai).

Nàng rơcăng sơndră lài kòp ai sur in pal lơh jăt ală broă lơh ròng siam sền gàr sur jăt tơl sur, tŭ tơngai ròng.

Lơh jăt niam ală bơta pal jăt ròng phan sền gàr niam siñ họk

Lơh jăt broă cĭt rơcăng sơndră lài wil tơl ală bơta vaccine.

Nàng rơcăng sơndră kòp bơtờp ai sur lơh puăc in, tơngai cĭt vaccine mờ dà sơnơm geh bơto sồr, bè do:

  - Tŭ sur deh di 3 ngai, cĭt sắt (10%) 2 ml dùl nơm nàng rơcăng sơndră gơtìp ờ tơl mhàm.

   - Tŭ sur deh di 7 ngai cĭt dơ̆ dùl vaccine rơcăng sơndră kòp bơsiă tă nhơm: Res-Vac; dơ̆ 2 cĭt tơngkah wơl tŭ sur di 21 ngai nàng rơcăng sơndră 5 bơta kòp bè klờm soh.

   - Tŭ sur di 28 tus 32 ngai cĭt dơ̆ dùl vaccine kòp jê ndul gơjroh sur (HC-Vac); ding tơngkah wơl dơ̆ 2 tŭ sur bơh 50 tus 54 ngai nàng rơcăng sơndră kòp jê ndul gơjroh sur.

   - Tŭ sur bơh 50 tus 54 ngai cĭt vaccine kòp sồt mbùng gơtă nđias.

Nàng rơcăng sơndră kòp ai sur in, tơngai cĭt vaccine rơcăng sơndră bè do:

- Sur ròng me: Cĭt vaccine rơcăng sơndră kòp jê ndul gơjroh sur tŭ sur di 6 nhai mờ nggùl tus 7 nhai; vaccine kòp sồt mbùng gơtă nđias dơ̆ dùl tŭ 6 nhai mờ nggùl; dơ̆ 2 tŭ 7 nhai.

- Gơwèt mờ sur me ròng kòn: Cĭt vaccine rơcăng sơndră kòp jê ndul gơjroh sur tơnơ̆ tŭ sur me deh kòn bơh 12 tus 14 ngai; vaccine kòp sồt mbùng gơtă nđias tơnơ̆ tŭ sur me deh kòn bơh 17 tus 19 ngai.

- Gơwèt mờ sur dam den cĭt ală bơta vaccine tàm nhai 3 mờ nhai 9 pah nam.

Bơsong sur gơtìp kòp: Tŭ sur geh tềl tơngŏ gơtìp kòp, pal lơh jăt tơn broă ai ơm yah ngài.

Tŭ sur chơ̆t mờ lơh bơtờp mhar pal yal mơ ai anih lơh broă lơh sơnơm phan ròng tiah he dê in.

Khòm tơrgùm jơh phan ƀơ̆ sang hờ bơdìh, sur chơ̆t, lơh jăt broă lơh tơ̆p chu pơrgŭc jăt jơnau bơto pơlam bơh anih lơh sơnơm phan ròng dê. Ờ gŏ di blơi, tăc, jun pơndiang, gơsơ̆t lơh puăc sur kòp, sur chơ̆t. Ờ gŏ di sơrbì sur chơ̆t tus ù tiah gùt dar.

Viết bình luận