Mờr gùl nam ờ hềt geh dồ dơ̆ mìu dờng lơi mơya bi Nguyễn Quang Thao ơm tàm thôn 10, xã Ea Hiu, kơnhoàl Cư Kuiñ, càr Dăk Lăk kung gam lòt jòi blơi rlau rhiang tờm kơphê sơntìl cèng rê tam, ala ai sươn tiêu neh ro gơjrùh jơh nha. Bi Thao pà gĭt, dilah di den kàl prang dờng bè do rơ̆p ờ ờ huan geh nđờ nă cau lòt tam chi, sih gar. Mơya nam do, giă kơphê jơnhoa ờ hềt tŭ lơi geh bơh lài, lơh chi sơntìl gờñ jơh tàm drà. Kơphê bơkiar lơngkòt neh geh ală sươn ờng tăc jơh bơh jŏ ngan, bi Thao lồi dŭt pal blơi tờm kơphê ờng mờ gar. Bi tă nhơm dờng tŭ gŏ dồ tŭ tơngai tàm pơrlòng tam kơphê pa sơnđờm geh wơl, mơya kung ờ gĭt lơh bè lơi sơl, tài bơh sơning sơning wơl, tam kơphê kung gam là dipal ngan rlau jơh. Bi Thao, đơs: Lài do anih añ mìng geh tam tiêu lơm. Bàr pe nam do den tam sầu riêng. Tŭ do, bè nam do là sơnđờm tam gơl tus tam kơphê…Sơnđờm tàm ntoăt pơrlòng mờ gơ̆p nàng tam. Mờ tŭ do, tàm do den mìng geh tam kơphê lơm, mờ tờm chi sa plai den kung ờ gĭt bè lơi sơl.

Thôn 11, xã Hoà Thắng, ƀòn dờng Buôn Ma Thuột, anih tờm ờng sơntìl chi tam tàm càr Dăk Lăk dê, nùs nhơm tăc blơi chi duh hồl rlau uă ngan mờ ală nam. Bi Lê Thị Vân, dồ nă cau tờm sươn ờng tàm do pà gĭt: Bàr pe sươn ờng tàm thôn neh tăc jơh chi sơntìl bơh mờr 2 nhai lài ai ală cau kă phan bơh Gia Lai, Dăk Nông mờ Lâm Đồng in, bơh tŭ chi gam tàm sơnam “ờ hềt căt bồ măt, ờ hềt geh nha”. Ai tŭ do, giă chi sơntìl gam pơn jăt tai gơguh pah ngai, mơya cau lơh broă sa ờ gơtùi blơi tơn tài bơh ală cau kă phan neh tam pìt blơi jơh. Bi Vân hòi ală cau bơyô kă phan tăc blơi chi sơntìl he dê là “ală bol do” tài bơh 2 gah neh đềt mềr ngan. Bi Vân, đơs: Bè hìu oh tŭ do là chi sơntìl neh jơh rao. Ờ geh làng bol bol lơi mờ blơi. Chi ndrờm bơh tê ală bol do lơm. Bol khi lòt jòi làm ală cau lơh sưon. Đơs bal là giă chi sơntìl tŭ do gơguh pah ngai. Bàr pe ngai lài 4 rbô 3, khai ờ ai, mơya tŭ do 4 rbô 500 đong khai kung gam tam pìt gơ̆p sơl.

Jăt Viện Jak chài Măy mŏk Lơh broă sa sươn sre brê bơnơm Tây Nguyên dê yal, giă kơphê tŭ do neh gơguh tus khà jơnhoa ngan rlau jơh mờ ală tŭ tơngai, mờ giă jàu nhai 5 nam 2024 là 4 rbô 224 dolar dồ tấn, sơrlèt uă ngan mờ khà 3 rbô 150 dolar dồ tấn lơh geh tàm nhai 6 nam 1994, den tàng jơnau tàm đòm jăt gơp ur ar tam kơphê mờr bè là jơnau gơlời wơl ờ gơtùi pleh klàs. Tiến sĩ ồng Trần Vinh, Kwang ătbồ anih do đơs là, jơnau tàm pơrlòng gơ̆p tam tàm nam do ờ huan geh jơnau digơlan gơlam tus jơnau jơngkah kơphê, sơrlồng sơrlàng giă tài bơh bàr pe nam do, kơphê Tây Nguyên sùm gơtìp gơmù jơh bal bè bă ù tam mờ kơphê lơh geh, tài bơh làng bol tam gơl tus tam sầu riêng, mờ chi sa plai. Bulah bè hơ̆, drà kơphê sơntìl jơh phan gam lơh gơlik jơnau kơlôi rơcăng uă ngan bè bơta niam. Tiến sĩ ồng Trần Vinh, đơs: Jơnau do là kơlôi rơcăng ngan tài bơh uă cau đah bơdìh, cau sơmờm broă giă kơphê gơguh uă ngan, den bàr pe anih ai sơntìl tàm tiah ndai rê tus, mờ ờ gŏ di là lơh tàm do ờ. Tài bơh gar sơntìl lơh tàm do, bè blơi bơh anih do dê, den êt ngan kung pal 5 nhai hơ̆ sồng geh mờ tăc. Mờ tŭ do, nhai 3, nhai 4 neh geh den ngan ngồn là ai tàm tiah lơi hơ̆, cau jun rê ờng tăc. Mờ sền chi kơphê sơntìl den ờ chài ngan gĭt geh bơta niam ờ.