Làng bol kòn cau Bahnar wă rò kàl tàu lơngồt bơh sươn tàu lồ dờng

VOV4.K’Ho- Lài do, tài bơh tam phan jăt broă tam phan mờng kwèng bơh yau, tam dồ êt mờ rah rài den tàng khà tàu nrang tàm ù tiah ală kơnhoàl đah mat tơngai lik mờ đah jum măt tơngai lik càr Gia Lai ờ geh uă. Tŭ do, làng bol jơi bơtiàn dồ êt nă cau tàm tiah do neh rơhời gĭt ngui măy mok jak chài pa, đòm jăt broă lơh sa lơh is jơh ală broă jăt broă lơh sươn tàu lồ dờng gơ ai cồng nha lơh sa uă rlau.

Dồ sơnam pa gơ rê tus tai, dà tơlir dờng ơning ơnàng bơh tàu dê gam gơ dă jòng tàm sươn dờng tàm ƀòn Bờ, lài do là ù tiah ro kơnrañ ngan, tam phan tam ờ lơh geh cồng nha bơh xã Kông Lơng Khơng, kơnhoàl Kbang, càr Gia Lai dê. Bi Đinh Yong, làng bol tàm ƀòn gam sền swì măy koh tàu gam koh tàu tàm sươn tài ù he dê. Hìu bơnhă geh kờp jơh 3 lồ tàu tàm sươn tàu lồ dờng bơh ƀòn dê, geh tam bơh nam 2017 tus tŭ do, tàu lơh geh pah nam geh sùm bơh 200 tus 250 tấn. Bi Đinh Yong, pà gĭt: Broă tam tàu dong hìu bơnhă bi geh priă jền sùm. Bi Đinh Yong, yal: Hìu bơnhă añ tam 3 lồ tàu bơh uă nam do, kàl tàu nam lài hìu bơnhă añ lơh geh rlau 200 tấn, priă geh rlau 200 tơlak đong, tơnơ̆ tŭ tơm jơh priă tă lơh den kung gam geh wơl rlau 100 tơlak đong sơl. Tàu tàm do, làng bol tam geh blơi jơh tơn phan, geh lùp bơsram broă chài ơn phơng, sền gàr tờm tàu. Bồ nam do, hìu măy kung neh tus nàng blơi ai làng bol in, kung tăc sơl mờ giă gơ ơm sùm. Tŭ do, hìu bơnhă añ kung neh blơi geh uă bơta geh kwơ, bè ti vi, tùh mrềt, kung rơ̆p blơi bàr pe bơta phan nàng sa tềp.

Ndrờm bè hơ̆ sơl, bi Đinh Thị Sách kung neh tus bal tam 3 lồ tàu tàm sươn dờng bơh ƀòn Bờ dê sơl. Ala tài tus kàl tơnhàu pal apah cau lòt koh tàu mờ tê den 2 nam do, mpồl cau blơi neh dong kờl làng bol mờ măy koh tàu is, koh tàu mhar, rềp tờm, dong tờm tàu hòn song mờ ndrờm bal. Tàu geh jun pơndiang tus hờ hìu măy di tŭ, gàr geh bơta tàu ris mờ cồng nha niam ngan rlau jơh. Kung jăt bi Sách yal sơl, broă koh tàu mờ măy neh lời wơl ai sươn tàu in uă ngan nha tàu neh geh tơrdih dềt, lơh geh phương nha chi ai tàu kàl tơnơ̆ in. Bi Đinh Thị Sách, yal: Lài do, tam tàu den kung gam koh mờ tê sơl, apah cau lơh, mơya bơh tŭ ai măy koh tàu ngui den làng bol ờ huan đau bòl glar kal ke. Ngui măy koh tàu tàm sèng tàu tŭ neh jơh koh sền niam măt ngan, brêh brơm lời wơl dồ êt lơm, ñhơ̆t kung gơtìp koh sơl den tàng làng bol tơrmù geh uă ngan cau jì ñhơ̆t.

Ồng Đinh Văn Thinh, Kwang ătbồ Mpồl Sươn tàu lồ dờng ƀòn Bờ dê pà gĭt, làng bol gơtùi lơh geh sươn tàu lồ dờng là kơnờm bơh bơta dong kơl rơcăng lài lơh tờm bơh Rơndăp broă lơh tơrmù rƀah kơ̆ kơl jăp tiah Tây Nguyên dê bơh nam 2017. Ală cu tam tàu tàm broă lơh do jơh ală là cau rƀah lơm, geh ù mơya tam ală bơta phan tam ờ huan geh cồng nha halà tam tàu dồ ết rah rài. Bulah geh dong kờl bè ală broă lơh niam wơl ù, sơntìl tàu, bơta chài mờ geh đah cau blơi hơ blơi jơh tŭ tàu tus tơngai koh, bè hơ̆ mơya tơngai hơ̆ làng bol kung ờ hềt khin sơl tài bơh ngòt lơh bal rơ̆p hoàc hươr den tàng mìng geh 20 hìu lơm lơh bal. Sơlơ tus ngai tơnơ̆ do, cồng nha lơh geh mờ bơta niam bơh sươn tàu lồ dờng dê geh gơguh niam, tŭ do geh tus 80 hìu làng bol kòn cau Bahnar tàm ƀòn Bờ tus bal tam tàu mờ kờp jơh bă tàu gơguh tus 150 lồ. Ồng Đinh Văn Thinh, pà gĭt: Tơngai añ lơh bal lơh tàu den ờ gŏ geh gal làng bol lơh bal bè do ờ tài bơh jơh tơl nă cau rơngòt bè bơta chài halà giă tăc dồ êt ir. Bè hơ̆ mơya rơhời ală hìu lơh lài lơh mờ geh priă jền sùm den làng bol gŏ mờ măt tơn den tàng kung jơh nùs lơh ngan tam gơl broă lơh tus tam tàu. Ală hìu lơh bal tam tàu mờ giă tăc geh sùm bè tŭ do neh geh rlau uă ngan pơndrờm mờ broă tam bùm blàng bè lài do, rài kis tơnguh tai loh làng ngan.

Kbang là dùl tàm ală sươn tàu dờng bơh càr Gia Lai dê bal mờ bă tàu pơgăp 10 rbô lồ. Uă nam do,  mpồl blơi tàu ai làng bol in tàm ƀòn lơgar là Hìu măy Sơdàng An Khê neh dong kờl cau lơh broă sa bơh broă ngui măy mok tàm ală bă tàu dờng nàng kờñ tơnguh uă cồng nha lơh geh mờ khà sơdàng lơh geh tàm dồ bă ù nàng kờñ tơnguh tai priă lơh geh ai cau tam tàu in, bơ̆t bơtàu tiah tam tàu kơ̆ kơl jăp ai hìu măy in. Ồng Nguyễn Hoàng Phước, Phó Kwang ătbồ Hìu măy Sơdàng An Khê, pà gĭt: Tŭ mờ bơ̆t bơtàu bă tàu dờng den hìu măy sơndàng An Khê neh geh ală broă dong kờl tơrmù priă tă ai ală mpồl hìu bơnhă lơh bal in tàm bă tàu dờng bơh 3% tus 10% gơ jăt tàm bă tàu dờng halà dềt. Hìu măy geh pơlam gùng tơnguh cồng nha lơh geh bơh 20 rbô tấn tus 25 rbô tấn tàu dồ ngai, ngan tài bơh bơta hơ̆ den cau lơh broă ngai sơlơ dồ êt tĕ mờ hìu măy rơ̆p tơrgùm pràn tàm broă lơh ngui bă tàu dờng. Nàng lơh geh bơta hơ̆ den bơdìh mờ broă dong kờl bơcri priă ờ sa priă cồng den gĭt nđờ rhiang neh kơlôi sơnơng pơn jăt tai tơrmù priă tă ai tơl broă lơh in bơh lơ òr ù, tam...tus broă koh tàu ai cau tam tàu in, lơh bè lơi dong kờl khi iang nùs tus bal tàm bă tàu dờng cèng wơl cồng nha jơnhoa ngan rlau jơh.

Lam bơh bơh nam 2017, tus tŭ do, kơnhoàl Kbang neh lơh geh 8 bă tàu dờng mờ bă tàu ơnàng rlau 500 lồ bal mờ mờr 500 hìu lơh bal, tàm hơ̆, lơh bal bă tàu dờng geh tus mờr 90% hìu làng bol kòn cau Bahnar lơh bal. Ală tiah lơh broă sa sươn sre ngui măy mok pa gam dờng rơhời tàm kơnhoàl tiah ngài bơh càr Gia Lai dê, jăt mờ hơ̆ sùm tơnguh uă bồ tơngoh jak chài lơh sa bơh làng bol ală thôn, ƀòn dê, lơh geh broă lơh sa kơ̆ kơl jăp.

Viết bình luận