Tiah làng bol jơi bơtiàn dồ êt nă cau tàm kơnhoàl tiah bơnơm Khánh Vĩnh (yau) geh guh ntàu bơh chờm ờ pràn, làng bol kis kơnờm tàm lơh broă lơh sa sươn sre ờ mờng bơh yau, dềt rah rài, lơh is sa is. Broă lam lơh sa jăt tiah mờng tam phan halà ală bơta kwơ ndrờm bè ờ hềt geh. Uă hìu kung gam lơh broă lơh sa sươn sre jăt mờng kwèng, pràn cau lơi cau hơ̆ lơh.
Tàm bơta hơ̆, broă lơh bal đah Kông ty Kong kơnòl nă să is Tăc mờ blơi mờ lơgar ndai plai chi mờ phan lơh geh bơh sươn sre Ngân Nguyễn bal mờ 23 hìu jơi bơtiàn dồ êt nă cau tàm sàh Khánh Vĩnh tam rlau 20 lồ plai bung kơltau tơlir neh cèng wơl uă tềl sơñio niam ngan. Kông ty lơh mờ tăc sơntìl, phơng sih, sơnơm sền gàr phan tam, pơlam bơta chài tam, mơkung blơi jơh phan bơna lơh geh tơnơ̆ kàl tơnhàu. Ală hìu làng bol geh pơlam bơta chài sơngka sền gàr, ơn phơng di bơnah, cih pah ngai tàm sră pơ àr lơh sa. Do là bơta lài do làng bol ờ huan sền gròi. Broă mpồl lơh sa kă bro tus bal lơh bơh chờm tơn dong làng bol lơh sa geh broă rơndăp lơh loh làng, pleh jơnau ờ geh tơnhàu halà jơngkah tŭ do tŭ ne. Mò Nguyễn Thị Ngân, Kwang Lam bồ Kông ty Kong kơnòl nă să is Tăc mờ blơi mờ lơgar ndai plai chi mờ phan lơh geh bơh sươn sre Ngân Nguyễn, pà gĭt: “Lơh jăt ală jơnau neh lơh nền bơto ală broă pơlam lơh bè bơta chài, jơh ală bơnah phơng sih mờ sơnơm gơsơ̆t tu ndrờm geh ală kỹ sư mờ oh mi tàm cau lơh sươn yal tơnggĭt ai làng bol in bè anih tờm lơh. Mơkung mblàng ai làng bol in gĭt là bol he ngui hữu kơ den gơ rơ̆p niam bè lơi ai geh bơta niam biăp plai chi bơkàu bè lơi. Pà ală phan bơna hữu kơ nàng làng bol in lơh uă, làng bol gĭt mờ kwèng rơhời mờ broă tam gơl lơh gơlik phan bơna goh”.
Tơnơ̆ mờr bàr nam lam lơh bal, mờ bơta dong kờl bơh ală Broă lơh Jơnau kờñ dà lơgar dê, broă lơh tơrlòng lài do neh gơ ai cồng ngan niam ngan. Tờm plai bung hòn dờng niam, mŭt tàm tơngai gơ ai sa sùm. Uă hìu làng bol cau jơi bơtiàn Rơglai, Rơđê lài do mìng tam bùm blàng, tơngời, tŭ do neh tam gơl tus tam tờm chi geh priă jền phan bơna uă rlau, phan lơh geh priă gơguh tus bàr dơ̆, pe dơ̆ pơndrờm mờ lài. Ờ mìng lơh bal mờ mpồl lơh sa kă bro lơm, tàm sàh Trung Khánh Vĩnh, lài do là sàh Khánh Trung, kơnhoàl Khánh Vĩnh yau, broă lơh tơrlòng lài Mpồl lơh broă bal Broă lơh sa sươn sre tơlir Khánh Trung kung gam lơh broă geh cồng nha sơl. Mpồl lơh broă bal do geh rlau 20 nă cau tàm mpồl lam lơh bal lơh broă lơh sa sươn sre mờ tăc ală drơng broă trŭ sa, jun pơndiang, phơng sih, sơnơm sền gàr phan tam, sơntìl chi tam, ai ơm bĭc wơl ai năc lòt nhơl in.
Broă lơh bal đah ală cau tàm mpồl ờ mìng dong tơrmù priă tă bơcri bơh sơnrờp mờ gam dong kờl blơi jơh phan lơh geh bơh sươn sre jăt mpồl, tơngguh priă phan bơna lơh geh. Bơta pal sền ngăc ngan là mpồl lơh broă bal do pơgồp bal lơh broă sa sươn sre mờ bơtàu tơngguh drơng broă. Sươn dờng Hoa Quả Sơn mò Lê Thị Kim Thanh dê là dùl jơnau ai lơh pơnyơu pơnrơ ngan. Bơh chờm mìng tam chi sa plai lơm, mò Thanh khin cha tam gơl gơtus lơh broă lơh sa sươn sre hữu kơ pơgồp bal mờ lòt nhơl mpồl bơtiàn. Năc lòt nhơl tus còp sươn dờng geh sền gŏ pik plai tàm sươn, trŭ sa, ơm rlô wơl bal mờ hìu bơnhă cau tàm ƀòn dê. Mò Lê Thị Kim Thanh đơs, tơl drơng broă ndrờm bơh cau tàm mpồl lơh broă bal dê dờp lơh.
“Tàm Mpồl lơh broă bal geh bơta tàm gơrềng kơ̆ jăp ngan, drơng ai năc tus mờ Trung Khánh Vĩnh do in rơ̆p drơng jơh ală bơh sền gŏ blơi prăp, ngui sa. Ngan broă lơh tơrlòng lài Mpồl lơh broă bal do lơh bal jơh ală cau geh tàm jơnau kờñ mờ bơta drơng broă ai năc lòt nhơl in, ờ gơtùi jak geh ờ tơl nă cau drơng tơl bơnah broă pơgồp bal mờ gơ̆p”.
Bơh ală broă lơh tơrlòng lài dềt mơya cồng nha uă pà gŏ, lơh bal là gùng lòt dong tiah jơi bơtiàn dồ êt nă cau tam gơl broă lơh sa. Tŭ làng bol bal mờ gơ̆p lam lơh sa, tăc bro bal phan bơna lơh geh den priă phan lơh geh bơh sươn sre geh tơngguh tai, nùs nhơm lơh broă bal sơlơ geh tàm tam klăc bal tai. Ala tài lơh is, làng bol sơnđờm lơh kwèng mờ ală broă pơlam lơh sa, lơh geh ală jơnau sồr bơta niam mờ jơnau kờñ drà kă bro dê.
Tus bal lơh bal gơ sồr làng bol pal lơh jăt bơta chài, geh kơnòl mờ phan bơna bơh he lơh gơlik. Bơh hơ̆ gơgơs ală anih lơh gơlik mờ tăc bro is jơh, tơngguh uă bơngă pin dờn phan lơh geh bơh sươn sre tiah bơnơm tàm drà. Kwơmàng rlau là ală broă lơh tơrlòng lài do gam pơgồp bơnah lơh jăt ngan ngồn Broă lơh jơnau kờñ dà lơgar bơtàu tơngguh tiah làng bol jơi bơtiàn dồ êt nă cau; Tàm hơ̆, bơtàu tơngguh broă lơh broă sa, lơh geh broă lơh mờ tơngguh uă priă lơh geh là broă tờm.
Ồng Nguyễn Ngọc Sơn, Phó Kwang Lam bồ Sờh Jơi bơtiàn mờ Pin dờn jăt yàng càr Khánh Hoà, đơs: tus tŭ do, làng bol ờ gam dờp dong kờl dùl đah gời mờ gam geh hòi jà tàm pơndrờm, geh kơnòl, bơh hơ̆ gơgơs bơta mờng kwèng lơh sa mờng chài, jŏ jòng.
“Dà lơgar ờ dong kờl jơh mờ làng bol kung pal tă pơgồp, tàm pơndrờm dùl bơnah nàng lơh jăt broă lơh tơrlòng lài. Jăt añ đơs den hơ̆ là broă niam ngan rlau jơh nàng tam gơl bơta gĭt wă, tŭ làng bol geh bơnah priă bơh he dê tàm hơ̆, khi rơ̆p geh kơnòl rlau mờ jơtài geh dong kờl. Do kung là broă mhar ngan rlau jơh nàng làng bol wă, lơh tờm mờ đềt mềr mờ broă lơh tơrlòng lài lơh sa”.
Tiah bơnơm Khánh Hoà gam geh ală tam gơl niam ngan. Tŭ mpồl lơh sa kă bro, mpồl lơh broă bal mờ làng bol kŭp tê bal lơh bal den broă bơtàu tơngguh broă lơh sa sươn sre ờ gam là jơnau is rah rài tai. Bal mờ gơ̆p lơh sa neh gơgơs gùng lòt bal, dong làng bol jơi bơtiàn dồ êt nă cau brồ guh lơh tờm broă lơh broă sa, rơhời bơtàu tơngguh kơ̆ kơl jăp.
Viết bình luận