Là kwang bàng bơh Anih tờm Dong kờl bơto pơlam lơh broă sa sươn sre càr Gia Lai dê, bơh tŭ mpồl dong kờl bơto pơlam lơh broă sa sươn sre mpồl bơtiàn xã Ia Băng, kơnhoàl Đak Đoa geh crơng gơs, bi Bùi Văn Thuận neh geh tai kơnòl broă bơto pơlam, lòt bal mờ ală cau ndai bơh mpồl dê. Dùl mpồl dong kờl bơto pơlam lơh broă sa sươn sre bal mờ bi Thuận geh cau là cau lơh broă sa jak, geh cau là kỹ sư lơh broă sa sươn sre...Pah ngai, khi tus tơl sươn, tơl hìu tam kơphê nàng dong kờl, bơto pơlam làng bol tam pa wơl kơphê vối kra jŏ sơnam nàng tam wơl mờ ală sơntìl pa, sền gàr jăt broă bơto pơlam lơh gơlik kơphê geh sră cơng tàng 4C.

Bơta ndai, mpồl dong kờl bơto pơlam lơh broă sa sươn sre mpồl bơtiàn gam pờ ală ơdŭ bơto pơlam ai làng bol lơh broă sa in bè bơta chài tam phan jăt sră cơng tàng, gĭt geh sơntìl chi tam, phơng sih, sơnơm sền gàr phan tam bơcri tàm lơh broă sa sươn sre. Tiah tam phan gàr niam, mờ tơl bè bă ù, mpồl dong kờl tai làng bol lơh kwèng mờ mpồl lơh sa kă bro nàng tăc geh giă dipal rlau. Bi Thuận pà gĭt, tơnơ̆ ală cồng nha bơh sơnrờp bơh broă lơh do, kơnhoàl Phú Thiện mờ kơnhoàl Chư Prông kung neh lùp bơsram mờ lơh tai 9 mpồl dong kờl bơto pơlam lơh broă sa sươn sre mpồl bơtiàn tàm ală tiah lơh kòi, tam chi sa plai bơh kơnhoàl dê. Bi Bùi Văn Thuận, pà gĭt: Bulah 2 mpồl pa lơh mơya kung neh geh bơto pơlam, bơto bơtê tơnguh uă bơta pràn jak lơh broă. 2 mpồl kung neh pơrjum, geh broă rơndăp lơh lơh broă tàm tơngai tus. Lài ngan là lùp mờ ală kông ty nàng kĭ sră hơ bơta pal jăt nàng ai phan bơna bơcri tàm broă lơh sa mờ tăc phan bơna lơh geh bơh cau lơh broă sa dê.

Ndrờm bè hơ̆ sơl, tàm càr Kon Tum, ồng Đới Văn Cương, Ătbồ Mpồl dong kờl bơto pơlam lơh broă sa sươn sre mpồl bơtiàn xã Hà Mòn, kơnhoàl Đăk Hà, càr Kon Tum pà gĭt, mìng tàm rlau 1 nam lơh broă, mpồl neh pơgồp bal mờ Anih tờm Dong kờl bơto pơlam lơh broă sa sươn sre càr Kon Tum pờ gĭt nđờ jơ̆t ơdŭ bơto pơlam, tàm jàu bơta gơguh jak măy mok tàm broă lơh broă sa sươn sre; lam lơh 3 broă lơh tam tàm bơrlŭ bal sầu riêng tàm sươn kơphê, tam pa wơl kơphê kơ̆ kơl jăp jŏ jòng, tam tàm bơrlŭ bal macca tàm sươn kơphê...

Tus tŭ do, tàm càr Kon Tum neh geh 840 hìu tam kơphê geh dong kờl bơh ală mpồl dong kờl bơto pơlam lơh broă sa sươn sre mpồl bơtiàn, lơh gơs tiah tam kơphê tơl jơnau sồr 4C gĭt nđờ rhiang lồ, mờ gam rơhời geh rề ơnàng rlau. Kơnờm tam kơphê 4C mờ phan bơna làng bol dê sùm geh blơi bal mờ giă kas rlau mờ kơphê ờ hềt lơh niam. Ồng Cương kơ̆p kờñ tàm tơngai tus, broă lơh dong kờl bơto pơlam lơh broă sa sươn sre mpồl bơtiàn geh blơi tai măy mok phan ngui, bơto pơlam tai bơta chài nàng ală cau tàm mpồl in lơh broă geh cồng nha rlau. Ồng Đới Văn Cương, đơs: Tài bơh là mpồl lơh broă is, den tàng mpồl dong kờl bơto pơlam lơh broă sa sươn sre mpồl bơtiàn ờ tơl phan bơna phan ngui lơh broă. Dơ̆ bàr tai là ờ tơl bơta gĭt wă bè drà kă bro, lơh bal lơh sa, tam gơl sồ tàm lơh broă sa sươn sre. Dan mờ Anih tờm Dong kờl bơto pơlam lơh broă sa sươn sre dà lơgar tàm tơngai tus pơn jăt tai bơto pơlam nàng tơnguh uă bơta pràn jak bơh mpồl dong kờl bơto pơlam lơh broă sa sươn sre mpồl bơtiàn tiah tam phan in mờ dong kờl bè phan bơna ai ală mpồl in, ngan là ală phan ngui măy mok bơto bơtê drơng bơto pơlam bè măy tíñ, điện thoại.

Broă lơh dong kờl bơto pơlam lơh broă sa sươn sre mpồl bơtiàn gơ wèt mờ tiah tam kơphê geh Anih tờm Dong kờl bơto pơlam lơh broă sa sươn sre dà lơgar gơ wèt Ƀộ Nông nghiệp mờ Phát triển Nông thôn lam lơh tàm 5 càr tàm tiah Tây Nguyên tus tŭ do neh mờr 02 nam. Jăt mờ hơ̆, pah nam, geh 2 mpồl dong kờl bơto pơlam lơh broă sa sươn sre mpồl bơtiàn tàm tiah tam phan. Tơngai lài, ală mpồl dong kờl bơto pơlam lơh broă sa sươn sre mpồl bơtiàn neh dong kờl làng bol, ală hợp tak xã bè bơta chài tam kơphê jăt ală jơnau sồr, rề ơnàng tiah tam kơphê kơ̆ kơl jăp jŏ jòng nàng tơnguh tai priă jền. Bal mờ hơ̆, lơh broă bal mờ mpồl lơh sa kă bro geh bơngă pin dờn nàng tăc kơphê geh sră cơng tàng bal mờ giă ndrờm pal.

Tàm ală nam do, broă lơh dong kờl bơto pơlam lơh broă sa suơn sre mpồl bơtiàn tàm Tây Nguyên neh ai tơngŏ gơnoar kwơ màng gơwèt mờ broă rề ơnàng mờ tơnguh uă bơta niam, bơta kwơ tiah tam kơphe dê. Nàng wă loh rơlao tai bè broă lơh dong kờl bơto pơlam lơh broă sa suơn sre mpồl bơtiàn, gùng dà broă lơh nàng tơnguh uă cồng nha lơh broă bơh ală mpồl dê, cau ai tơngit jơnau đơs do geh dơ̆ lùp ồng Lê Quốc Thanh, Kwang atbồ Anih tờm dong kờl bơto pơlam lơh broă sa suơn sre Dà lơgar dê.

Niam să ồng Lê Quốc Thanh! Lài ngan, dan ồng pà git, pơn drờm mờ jơnau kờñ bơh broă rơndăp lơh tơrlòng lài den cồng nha mùl màl ală broă dong kờl bơto pơlam lơh broă sa suơn sre mpồl bơtiàn neh lơh geh kàr lơi?

Ồng Lê Quốc Thanh: “Tŭ do, bè broă rơndăp lơh mpồl dong kờl bơto pơlam lơh broă sa suơn sre mpồl bơtiàn tàm bơta gùt lơgar den bol añ gơtùi đơs là cồng nha neh lơh geh jăt rơndăp broă tơrlòng lơh. Ală càr, ƀòn dờng, ală mpồl lơh broă gam tus bal niam, tàm hơ̆ uă ngan là tàm ală tiah tơrlòng lơh tàm tiah tam phan bè tiah tam kơphe tàm Tây Nguyên dê, den ală mpồl dong kờl bơto pơlam lơh broă sa suơn sre mpồl bơtiàn pa geh lơh, neh mŭt lơh broă, geh uă mpồl neh ngui geh cồng nha niam. Kơ̆p kờñ bơh bol añ dê là lơh geh ală mpồl dong kờl bơto pơlam lơh broă sa suơn sre mpồl bơtiàn do nàng lơh bè lơi tàm tơrbŏ bal đah ală hìu ntrờn kông nghệ, tơrbŏ bal geh mờ mpồl lơh sa kă bro, tơrbŏ bal geh mờ drà kă bro. Tŭ do, ală mpồl dong kờl bơto pơlam lơh broă sa suơn sre mpồl bơtiàn do gam lơh niam mờ geh cồng nha”.

Jăt ồng kơlôi, broă lơh bơh ală mpồl dong kờl bơto pơlam lơh broă sa suơn sre mpồl bơtiàn tàm tiah tam kơphe geh bơta lơi gơtìp kal ke lah ờ?

Ồng Lê Quốc Thanh: “Lơh broă bơh ală mpồl dong kờl bơto pơlam lơh broă sa suơn sre mpồl bơiàn geh uă bơta tài geh dùl tơngu me là kung ờ geh dùl broă tơrlòng lam lơh lài lơi. Mờ do là he tơnguh bơta pràn lơh broă dong kờl bơto pơlam lơh broă sa suơn sre tàm ală tiah lơh bè lơi nàng hòi jà geh ală gah lơh broă, ală mpồl lơh broă nàng tus bal tàm ală broă dong kờl bơto pơlam lơh broă sa suơn sre. Den tàng là bơta kal ke ngan là bơta pràn bơh mpồl làng bol lơh broă sa he dê ờ ndrờm bal. Geh ală tiah, ală mpồl lơh broă geh bơta pràn niam den geh bơtàu tơnguh, geh tơrbŏ bal niam. Gam ală tiah mờ bơta pràn ală kwang bàng dong kờl bơto pơlam lơh broă sa suơn sre ờ hềt di pal mờ jơnau kờñ den kung gam pal pơn jăt tai nàng lơh bè lơi tơnguh broă bơto bơta pràn ai mpồl kwang bàng in”.

Bè hơ̆ jăt ồng, tàm tơngai tus, ală mpồl dong kờl bơto pơlam lơh broă sa suơn sre mpồl bơtiàn tàm Tây Nguyên pal geh lơh gơs ală bơta lơi tàm broă lơh nàng pơgồp bal lơh gơs mpồl phan kơphe?

Ồng Lê Quốc Thanh: “Bol añ kơlôi là mpồl dong kờl bơto pơlam lơh broă sa suơn sre mpồl bơtiàn do là mờ broă geh tus bal geh uă bơta ngan, ờ mìng là ală bơta bè bơta chài mờ do gam là ală bơta bè tơrbŏ bal đah ală drà kă bro. Den tàng pal geh ală jơnau tơngit di pal ai broă lơh, hơ̆ sồng tơrbŏ bal đah ală mpồl lơh sa kă bro bal, mpồl lơh sa kă bro lơh, mpồl lơh sa kă bro tăc phan. Mờ gam lơh geh ală kơnòl ndai tai. Den tàng, broă ai mpồl do mŭt tàm broă lơh bal mpồl dong kờl bơto pơlam lơh broă sa suơn sre mpồl bơtiàn neh lơh geh bơta lơh pràn bal. Gơtùi đơs là ală cau lơh bơta chài kung pal wă rơlao là broă gơrềng bơh bơta chài să tờm dê tus mờ tus mờ broă kờñ bơh drà kă bro bè lơi; hơ̆ sồng ală mpồl lơh sa kă bro kung pal wă rơlao gơwèt mờ cau lơh sa; hơ̆ sồng ală cau dờp kung pal tus lơh broă bal sơl bơh tŭ sơn đờm lơh broă rơndăp lơh sa geh ai; hơ̆ sồng ală bơnah lơh sa lơh broă bal kung bơh tŭ hơ̆ bơtàu tơnguh ală mpồl lơh broă. Lơh bè lơi nàng he lơh geh mpồl phan geh lơh den mpồl phan hơ̆ pal geh kơl jăp bơh tàm tŭ sơn đờm lơh. He lơh broă rơndăp lơh hơ̆ sồng kơl jăt bal tàm broă lơh jăt lơh broă bal. Mờ dŭt ndơl là he pal lơh geh dùl bơta là mờ ală broă lơh bal bè hơ̆ den he lơh geh dùl bơta phan ndrờm bal mờ ală bơta kwơ mờ he neh tă geh. Dùl bơta di gơlan là tŭ he lơh niam den he geh tus bal uă tàm drà kă bro”.

Ơ ồng, tàm tơngai tus, Anih tờm dong kờl Bơto pơlam lơh broă sa suơn sre Dà lơgar geh dong kờl, lơh broă bal mờ ală mpồl dong kờl bơto pơlam lơh broă sa suơn sre mpồl bơtiàn bè lơi nàng broă lơh do mùl màl kơl jăp mờ geh cồng nha?

Ồng Lê Quốc Thanh: “Broă kwơ màng ngan là lơh bè lơi tơnguh bơta pràn ai mpồl lơh broă in. lài do, geh bơto wèt bè dùl gah broă tờm lơi, mơya tàm mùl màl den broă lơh tờm do pal geh ală gah broă lơh broă bal ngan ngồn. Cau lơh broă dong kờl bơto pơlam lơh broă sa suơn sre pal git wă nền nòn rơlao, bơdìh mờ broă lơh tờm wă wờng bơh să tờm dê. Pah nam, Anih tờm dong kờl Bơto pơlam lơh broă sa suơn sre dà lơgar sùm bơyai pờ geh ală ơdŭ bơto, bơsram tàp, jà ală cau jăk tàm ală gah broă krơi is nàng bơto mpồl cau do in git ală gùng dà broă lơh pa, geh git ală bơta pa mờ rơcang geh tơl phan lơh broă, geh tơl jơnau git wă nàng dong kờl broă lơh sa ndrờm bal, geh kơnòl mờ geh cồng nha”.

Ơi, dan ưn ngài ồng uă ngan!